Zboiska (powiat sanocki)

Z Wikipedii


Zboiska
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Bukowsko
Sołtys	Roman Adamski
Położenie	49° 32' N 22° 07' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	220
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Tablice rejestracyjne	RSA
Położenie na mapie Polski Zboiska

Zboiska - wieś w gminie Bukowsko nad potokiem Sanoczek, powiecie sanockim, województwie podkarpackim. Od południa granicząca z Ratnowicą.

[edytuj] Historia

Boyscza 1361, Boyska 1398, Boyschcze 1402, Bogiska 1437, Szboyska 1539, Zboiska alias Uhrynowce 1676.

Od 1340 do 1772 Ziemia sanocka, Województwo ruskie. Od 1772 do 1852 cyrkuł leski następnie sanocki. Od 1867 powiat sanocki, gmina Bukowsko w Galicji.

Prawdopodobnie wieś lokowana była przez księcia Jerzego II, jako wieś służebna grodu sanockiego. W 1361 miejsce puste położone na polach zwanych pospolicie Boyscza, należące do kościoła pw. Św. Pawła w Bukowsku, nad potokiem Sanoczek, od granic wsi królewskich Prusiek i od Pobiedna aż do źródeł potoku Sanoczek (źródło : Kod. Dypl. Małopolski III, str. 741, 1361). Zboiska w roku 1361 dzięki nadaniom Kazimierza Wielkiego stały się własnością rycerzy przybyłych z Węgier, braci Piotra i Pawła Balów. Przywilej królewski pod tą samą datą wymienia również Wisłok, Radoszyce, Jurowce, Srogów, Dydnię, Temeszów i inne. Od 1435 Piotr ze Zboisk, Petrus de Boyska, Petrus de Tyrawa, ożeniony z Małgorzatą, 1434 - 1465 chorąży sanocki, był właścicielem Zboisk, Wolicy, Bełchówki i Zahoczewia, i Bukowska

Następnie właścicielami byli Leszczyńscy, w XIX wieku własność Kokowskich i Jodłowskich.

W roku 1529 dzięki staraniom Mikołaja Herburta Odnowskiego, wojewody krakowskiego wybudowano w Zboiskach fortyfikowany zamek obronny (Zborsko). W 1657 roku przez Zboiska przeszły wojska Rakoczego, niszcząc stojący tu zamek. Do dnia dzisiejszego na terenie parku dworskiego zachowały się umocnienia ziemne oraz ruiny budowli. Zespół dworski wzniesiony został w I poł. XIX wieku przez Kokowskich. W latach 1946/1947 na terenie wsi i okolic doszło do ciężkich walk między miejscową ludnością a UPA .

[edytuj] Mieszakańcy

Nazwiska mieszkańców XIX wiek : Bończak, Barna, Beck, Bogacz, Januk, Kozak, Klepczyk, Knieja, Kos, Krok, Macek, Lilienthal, Maciejowski, Mazur, Marosz, Modrzanski, Patała, Olejarczyk, Pendzior, Peszyński, Rakoczy, Starzecki, Petejko, Pielech, Szczurek, Tarnawczyk, Wdowiak, Dymiński, Klocek, Piotrowski

[edytuj] Religia

Parafia łacińska w Bukowsku. Parafia greckokatolicka pw. Św. Apastołów Piotra i Pawła znajdowała się w Wolicy, stary miejscowy kościół uległ spaleniu podczas działań wojennych. Obecnie we wsi znajduje się kościół łaciński, na nowo wybudowany.

[edytuj] Turystyka

Na terenie Zboisk funkcjonuje kilka pensjonatów agroturystycznych oraz stadnina koni.

[edytuj] Ciekawostki

Uherce, Uhryń oraz dawne Uhrynowce obecnie Zboiska, nazwy wsi wskazują na etymologię węgierską i jej związek z nazwą historycznego regionu Węgier oraz przepływającej przez nią rzeki Ung. W języku słowackim oraz czeskim Uhorsko. Jak wskazuje prof. Przemysław Dąbkowski "Ludność węgierska w ziemi sanockiej ( na początku XIV w.) była to ludność albo na stałe tam osiadła, albo też czasowo przebywająca. Jest rzeczą wielce prawdopodobną, iż podobnie jak w innych ziemiach, tak samo i w ziemi sanockiej, znajdowały się pewne osady, zaludnione pierwotnie przez Węgrów, którzy z biegiem czasu ulegli polonizacji. ^[1]