Zespół archiwalny
Z Wikipedii
Zespół archiwalny według oficjalnej definicji, stosowanej w polskiej archiwistyce, stanowi: całość dokumentacji, uznanej wg odrębnych zasad za wieczystą (kategoria archiwalna A) zgromadzona przez jednego, ustrojowo odrębnego twórcę - samodzielny urząd lub osobę fizyczną, w tym zarówno dokumenty wytworzone przez twórcę zespołu, jak i przez niego otrzymane zgodnie z kompetencjami w toku wykonywania czynności. Pojęcia "zespół archiwalny" używa się tylko wobec materiałów zarchiwizowanych, tzn. tych, które znajdują się w zasobie archiwum. Dokumentacja znajdująca się nadal u twórcy zespołu najczęściej określana bywa mianem registratury.
Pojęcie zespołu archiwalnego wywodzi się z archiwistyki francuskiej, która pierwsza wprowadziła w 1841 zasadę wyodrębniania spuścizny archiwalnej każdej instytucji lub osoby w odrębną grupę akt.
Wyróżnia się różne rodzaje zespołów archiwalnych:
- ze względu na budowę wewnętrzną:
- zespoły archiwalne proste - powstałe w wyniku działania twórcy zespołu, którego kompetencje i organizacja nie ulegały większym zmianom powodującym przejmowanie (sukcesję) materiałów archiwalnych od innych instytucji.
- zespoły archiwalne złożone - 1) powstałe w wyniku działania twórcy zespołu, którego kompetencje i organizacja ulegały znacznym zmianom powodującym przejmowanie (sukcesję) od innych instytucji materiałów archiwalnych, które uległy takiemu połączeniu z materiałami sukcesora, że wyłączanie ich jest niemożliwe lub niecelowe; 2) powstałe w wyniku działalności w ramach jednej instytucji kilku niezależnych i równorzędnych kancelarii, powodującej wewnętrzne powikłanie struktury zespołu.
- Ze względu na czas działalności twórcy zespołu:
- zespoły archiwalne zamknięte - zespoły, których twórca zakończył swą działalność (np. Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej);
- zespoły archiwalne otwarte - zespoły, do których dopływają stopniowo ulegające archiwizacji materiały archiwalne od prowadzącego nadal działalność twórcy zespołu (np. Urząd Wojewódzki w Łodzi).
- Ze względu na inne cechy:
- zespoły archiwalne przykładowe - przykładowo zachowane zespoły pochodzące z grupy jednorodnych twórców zespołów nie podlegających szczególnemu nadzorowi archiwalnemu;
- zespoły archiwalne typowe - zespoły nie brakowane, zachowane celowo dla poznania całokształtu działalności jego twórcy, a zwłaszcza sposobu i techniki jego urzędowania;
- zespoły archiwalne szczątkowe - zespoły, których materiały archiwalne zachowały się w ilości uniemożliwiającej pełne zbadanie żadnej z istotnych funkcji jego twórcy.
