هنر د ليدلو
From Wikipedia
Nederland: IBAN BE43-0689-9999-9501 - België: 068-9999995-01. Zie onze donatiepagina voor meer details. Wikipedia Ga naar: navigatie, zoek Wikipedia is een project van de Wikimedia Foundation, een in Florida gevestigde organisatie zonder winstoogmerk. Onder de paraplu van de Wikimedia Foundation bevinden zich diverse projecten waarvan Wikipedia het oudste, het bekendste en meest succesvolle project is.
Het doel van Wikipedia is om in elke taal een complete, rechtenvrije encyclopedie op het web te creëren. De artikelen in deze encyclopedie worden geacht een neutraal gezichtspunt in te nemen. Omdat de artikelen door elke bezoeker bewerkt kunnen worden, geeft Wikipedia echter geen garantie wat betreft de juistheid van de informatie. Daarnaast is vanwege het open karakter van het project vandalisme een probleem.
De Nederlandstalige versie is te vinden op nl.wikipedia.org en bevat momenteel 119.656 artikelen. De Engelstalige versie is het grootst met 900.000 artikelen eind december 2005. In totaal zijn er meer dan 2.500.000 artikelen te vinden op heel Wikipedia in 212 verschillende talen.
Inhoud [Niet tonen] 1 Wat is Wikipedia? 1.1 Kenmerken van het project 1.2 Richtlijnen en basisregels 1.3 Wie werken aan Wikipedia mee? 1.4 Wie zit er achter Wikipedia? 2 Geschiedenis van Wikipedia 3 Knelpunten
[bewerk] Wat is Wikipedia? Wikipedia is opgezet in de vorm van een WikiWiki. Hiervoor is software ontworpen specifiek voor de noden van Wikipedia. Tegenwoordig is deze software, MediaWiki, een Open Source softwareproject dat zeer actief is en ook gebruikt wordt door de andere projecten van de WikiMedia Foundation en door diverse andere projecten en bedrijven.
De oorspronkelijke en verreweg de grootste van de Wikipedia's is de Engelstalige, die in november 2005 zo'n 850.000 artikelen telde. Het originele doel was te komen tot minimaal 100.000 artikelen, maar toen dat aantal was bereikt, ging de groei nog volop door.
Vanaf de zomer van 2001 zijn er naast de originele Engelstalige vele andere Wikipedia's opgestart, waaronder deze Nederlandstalige, en het aantal neemt nog steeds toe. Buiten de Engelstalige zijn de Duits-, Frans-, Japans-, Pools- en Italiaans-, en Zweedstalige Wikipedia's qua aantal artikelen het grootst. De Nederlandstalige Wikipedia staat volgens dit criterium op de 8e plaats (november 2005). Opgemerkt moet worden dat dit slechts iets over het aantal artikelen zegt en nog niets over de (gemiddelde) kwaliteit ervan.
Zie ook:
Wikipedia's in andere talen Wikipedia-statistieken . [bewerk] Kenmerken van het project Wikipedia is een echte wiki, hetgeen betekent dat elke inhoudelijke pagina door iedere willekeurige bezoeker bewerkt kan worden. Wikipedia is de eerste serieuze, algemene encyclopedie waarbij met dit concept gewerkt wordt. In vergelijking met andere concepten om informatie te verzamelen heeft dit tot gevolg dat Wikipedia, daar waar het actuele informatie betreft, in het algemeen zeer snel bijgewerkt is. Wat dat betreft - wiki betekent in het Hawaiaans snel - doet het de naam eer aan.
Kenmerkend voor het project en het succes ervan is tevens het feit dat de inhoud rechtenvrij is. Tekst en media zijn door de rechthebbende door middel van de speciale licentie vrijgegeven en beschikbaar gesteld voor het publiek. Een ieder is daarmee gerechtigd de inhoud kosteloos te verspreiden en/of te wijzigen, terwijl niemand de toegang tot een uit Wikipedia overgenomen en eventueel gewijzigde inhoud kan worden onthouden.
Wikipedia presenteert zich daarbij uitdrukkelijk als een encyclopedie, en niet als een woordenboek, discussieforum of webportal.
[bewerk] Richtlijnen en basisregels Wikipedia is arm aan regels, maar hanteert toch enkele basisprincipes, waarvan de belangrijkste is dat het geen teksten aanvaardt die auteursrechten schenden. Daarnaast streven de uiteenlopende Wikipedianen naar een zo groot mogelijke objectiviteit. Alle artikelen hebben daarbij zogenaamde 'Overlegpagina's' om onduidelijkheden of twistpunten te bespreken. Voor de Nederlandstalige Wikipedia geldt daarnaast uiteraard dat de bijdragen in het Nederlands dienen te zijn geschreven.
[bewerk] Wie werken aan Wikipedia mee? Bij elkaar worden de Wikipedia's opgebouwd door vele duizenden mensen (voor de Nederlandse versie: enkele honderden) van over de hele wereld: religieuzen, wetenschappers, hobbyisten, studenten en mensen met een goede algemene ontwikkeling. Zij allen zijn de Wikipedianen, van wie sommigen incidenteel bijdragen en anderen dagelijks. Niet alle Wikipedianen zijn herkenbaar: ook anonieme bijdragen worden geaccepteerd.
[bewerk] Wie zit er achter Wikipedia?
Jimmy 'Jimbo' Wales, initiatiefnemer van Wikipedia, tijdens zijn bezoek aan Utrecht op 29 augustus 2004Bomis Inc betaalde aanvankelijk twee mensen, de oprichters van Wikipedia Larry Sanger en Jimmy (Jimbo) Wales, de eigenaar van Bomis, om aan het project te werken en er in bepaalde zin leiding aan te geven. Later werd Larry Sanger gewoon vrijwilliger bij de Wikipedia. Jimbo Wales heeft nog altijd de speciale verantwoordelijkheid om erop toe te zien dat het project niet van het gestelde doel en de overeengekomen koers afwijkt. In de loop van de tijd zijn vele anderen zich medeverantwoordelijk gaan voelen.
Andere Bomis-personeelsleden die aan het project hebben meegewerkt zijn Tim Shell, één van de mede-oprichters van Bomis, en programmeurs als Jason Richey en Toan Vo.
Op de Nederlandstalige Wikipedia kunnen de heren van Bomis niet veel doen vanwege de taal en daarom is het aan de deelnemers zelf om het project in goede banen te leiden. Discussies over vorm en inhoud die alle of verscheidene internationale Wikipedia's aangaan worden gevoerd op de betreffende Engelstalige overlegpagina's (zie Hoofdpagina onderaan), de Meta-Wikipedia en op de daarvoor ingestelde discussielijst waarvoor men zich kan opgeven.
[bewerk] Geschiedenis van Wikipedia Wikipedia bestaat sinds januari 2001, en komt voort uit een ander encyclopedieproject, het inmiddels inactieve Nupedia. Zie verder: Geschiedenis van Wikipedia
[bewerk] Knelpunten Iets waar Wikipedia's, net zoals andere wiki's, mee te kampen heeft is vandalisme. De ervaring leert dat echte onzin (zoals "Asg796-gasfsyroeTHaegrh", "Wikpedia is een project van het NOS-journaal" of "Jantje is gek!!!!") vaak snel verwijderd wordt. Er komen geleidelijk aan steeds krachtiger hulpmiddelen beschikbaar om vandalisme te bestrijden. 'Onzichtbaar vandalisme' en hoaxen blijken echter hardnekkiger te zijn. Door subtiele wijzigingen kan een heel andere draai aan een artikel worden gegeven. Wanneer niemand door heeft dat de informatie onjuist is, kan die maandenlang op Wikipedia blijven staan. Zo zijn er gevallen bekend van artikelen over personen die in werkelijkheid niet bestaan, doch waar toch maandenlang een artikel over bestaan heeft.
Het idee dat naarmate een artikel meer bewerkt wordt, het vanzelf beter wordt, is ook bekritiseerd. Veel van de bewerkingen zijn klein (spelfouten, opmaak). Verder is het volgens critici net zo waarschijnlijk dat een goed artikel zal verslechteren als veel mensen eraan gaan sleutelen als het tegenovergestelde.
Over het bestaansrecht van Wikipediaklonen (sites die onder een andere naam precies dezelfde informatie als Wikipedia presenteren) bestaat binnen de Wikipediagemeenschap veel discussie. Dit is nu eenmaal een gevolg van de vrije licentie van Wikipedia. Een belangrijk neveneffect van Wikipediaklonen is dat ze ervoor zorgen dat informatie op het internet steeds eenzijdiger wordt. Het is inmiddels geen zeldzaamheid dat vijf van de eerste tien zoekresultaten op Google allemaal hetzelfde artikel bevatten, op verschillende sites. Foute informatie kan op deze manier razendsnel over internet worden verpreid. Critici van Wikipedia zien dit als een zorgwekkende ontwikkeling
Dale Hoiberg, voormalig hoofdredacteur van de Encyclopædia Britannica heeft opgemerkt dat er in Wikipedia sprake is van systematische bias. Sommige onderwerpen krijgen in relatie tot hun belangrijkheid buitensporig grote artikelen. Er bestaan zeer veel artikelen over informatica en populaire cultuur terwijl onderwerpen als kunst en Afrika ondervertegenwoordigd zijn. Zo is opgemerkt dat het artikel over stripfiguren Casper en Hobbes op de Engelse Wikipedia [1] langer is dan het artikel over William Shakespeare [2]. Dit is het gevolg van toevalligheden. Als een gebruiker met veel kennis over een bepaald onderwerp actief wordt, dan is er een gerede kans dat daar ook veel over geschreven wordt. Volgens de meeste Wikipedianen is deze discrepantie echter maar tijdelijk. De betreffende artikelen zullen volgens hen langer worden, maar ook het aantal artikelen over dat onderwerp zal toenemen. Statistisch gesproken zal de balans uiteindelijk weer hersteld worden, omdat naar alle waarschijnlijkheid op een gegeven moment ook iemand met veel kennis over een onderbelicht onderwerp zijn/haar steentje zal bijdragen.
Overigens is binnen de Wikipediagemeenschap dit probleem onderkend, en bestaan er projecten om systematische bias tegen te gaan.
Critici becommentariëren nogal eens artikelen die fouten bevatten. In plaats van die slechts op te merken, hadden deze critici ook de moeite kunnen nemen de fouten te corrigeren of de desinformatie te verwijderen. Dat past namelijk volledig in de manier waarop de encyclopedie steeds beter gemaakt wordt. Critici beschouwen dit echter niet als een geldig argument. Zij zijn van mening dat de taak van Wikipedia, als encyclopedie, juiste informatie verstrekken is. Een vergelijking kan gemaakt worden met bijvoorbeeld een garage. Wanneer men bij een garage komt met een kapotte auto, zal niemand het accepteren wanneer de garagehouder zegt dat je zelf je auto maar moet repareren.