Sombor

From Wikipedia

Sombor (mađarski: Zombor, rusinski: Зомбор) je grad u Srbiji koji se nalazi na 45.78° N 19.12° E. Grad, po podacima iz 2002. godine ima 50.950, dok opština Sombor ima 96.669 stanovnika. Predsstavlja administrativni centar Zapadnobačkog okruga.

Sadržaj/Садржај

1 Geografski položaj
2 Naseljena mesta
3 Etničke grupe
4 Poznati Somborci
5 Spoljašnje veze

[edit] Geografski položaj

Image:Rukavac Dunava kod Sombora.JPG

Rukavac Dunava u Somboru

Sombor i njegov atar su na dnu basena nekadašnjeg Panonskog mora, omeđeni na karti Evrope sa 16°31' i 17°06'30" istočne geografske dužine i 46°34'15" i 46°03'20" severne geografske širine. Sa istoka atar mu počinje Telečkom visijom, zapadne strane mu zapljuskuju vode Dunava, deleći ga od Hrvatske, na severu se graniči sa Mađarskom, a na jugu je otvoren prema unutrašnosti Srbije. Sombor je lako uočljiv jer je prosečna visina njegovog atara samo 90m.

Na 1178 km² sa gradom se smestilo i 16 salaških naselja, posebna osobenost ovoga kraja, i još 15 sela: Aleksa Šantić, Bački Breg, Bački Monoštor, Bezdan, Čonoplja, Doroslovo, Gakovo, Kljajićevo, Kolut, Rastina, Riđica, Stanišić, Svetozar Miletić, Stapar i Telečka.

175 km jugoistočno od Sombora nalazi se Beograd, 220 km severno je Budimpešta, a da biste stigli do Beča, treba da putujete 345 km prema severozapadu.

[edit] Naseljena mesta

Aleksa Šantić
Bački Breg
Bački Monoštor
Bezdan
Gakovo
Doroslovo
Kljajićevo
Kolut
Rastina
Riđica
Svetozar Miletić
Stanišić
Stapar
Telečka
Čonoplja

[edit] Etničke grupe

Srbi (61,48%),
Mađari (12,73%),
Hrvati (8,33%),
Jugosloveni (5,24%),
Bunjevci (2,8%), itd.

[edit] Poznati Somborci

Vasilije Damjanović (1734-1792), pisac prve aritmetike kod Srba;
Avram Mrazović (1756-1826), osnivač “Norme”, prve škole za obrazovanje učitelja za slovenski živalj;
Ivan Jugović (Jovan Savić) (1772-1813), popečitelj prosvete i sekretar Praviteljštvujućeg sovjeta kod Karadjordja i osnivač Velike škole u Beogradu;
Avram Maksimović (1772-1845), prota somborski, pisac prve knjige o pčelarstvu u nas i prvi predsednik Srpske čitaonice u Somboru;
Nikolaj Šimić (1766-1848), pisac prve logike kod Srba;
Pavle Atanacković (1788-1867),episkop, profesor Preparandije i književnik;
Jožef Šlezinger (1794-1870), kompozitor, kapelnik muzičke bande knjaza Miloša i utemeljivač srpske gradjanske muzike;
Jovan Hadžić (Miloš Svetić) (1794-1869) osnivač i prvi predsednik Matice srpske;
Jožef Švajdl (1796-1849) general u Košutovoj vojsci i jedan od 13 “Aradskih žrtava”;
Samuilo Maširević (1804-1870), patrijarh srpski;
Đorđe Brkić (1830-1914), geolog, pronalazač grafita;
Nikola Vukićević (1830-1910), pedagog i pedagoški pisac, 53 godine nastavnik i upravnik Učiteljske škole u Somboru;
Milka Grgurova (1840-1924), velika dramska umetnica;
Antal Koh (1843- ), geolog evropskog ugleda i akademik;
Karolj Verteši (1843-1917), putopisac i novinar;
Đula Varoši (1846- ), kaločki nadbiskup i pisac;
Juhas Arpad (1863-1914), slikar;
Jožef Tim (1864-1959), lekar, ugledni istorik;
Jovan Lalošević (1870-1935), društveno-politički i kulturni radnik;
Ernest Bošnjak (1876-1963) utemeljivač kinematografije u Srbiji, štampar i urednik brojnih listova i časopisa u Somboru;
Veljko Petrović (1884-1967), književnik i akademik;
Geza Barci (1894-1975), mađarski lingvist i akademik;
Janoš Herceg (1909-1995), književnik, novinar i akademik;
Radivoj Korać (1938-1969), reprezentativac i jedan od najboljih košarakaša Evrope;