Samandağ, Hatay

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Samandağ, Türkiye'nin güneyinde, Hatay İlinin ilçelerinden biri.

Asi Nehri'nin Akdeniz'e döküldüğü noktada oluşmuş deltada kuruludur. Bağlı belediye sayısı 13, köy sayısı 31; ilçe merkezi nüfusu (2000 yılı sayımı) 34.641, bağlı belde ve köylerle birlikte nüfusu 106.754'tür.

Samandağ'ın eski adı, Seleucia Pieria'dır (Selefkiye). Makedonyalı Büyük İskender'in fetihlerinden sonra, İskender'in komutanlarından biri olan Seleucus Nicator (Muzafer Selevkiyeli) tarafından kurulmuştur (M.Ö.300 civarı) ve adını kurucu hanedandan alır.

İskender'in ölümünden hemen sonra imparatorluğu parçalara ayrılmış ve haleflerden biri Lübnan, Filistin ve Suriye'yi de içine alan Selevkos İmparatorluğu olmuştur. Ancak bu imparatorluğun topraklarında birçok "Seleucia" kurulmuştu (Birisi bugün Mersin'in ilçesi olan Silifke, bir diğeri Mezopotamya'da Dicle Nehri kıyısındaki bir diğer Seleucia).

Efsanelere göre, adını Nicator'un babası Antiochus'dan alan Antakya'nın ilk yeri Seleucia Pieria idi. Ancak, hasta babası için Zeus'a adak adayan Nicator, rahiplerin isteği üzerine başkenti bugünkü Antakya'ya taşımış.

Seleucia Pieria, Helenistik dönemde Antakya'nın Akdeniz'e açılan çok önemli bir limanı haline geldi. Sonraki dönemlerde, gerek Hıristiyanlığın yayılmasında gerek 11.yüzyılda başlayan Haçlı Seferleri'nde Filistin ve Kudüs'e giden yolda bir aktarma limanı olarak kullanıldı. Seleucia'nın kalıntıları bugün Samandağ'a birkaç kilometre uzaklıkta deniz kıyısındaki Çevlik mevkiindedir. Uzunluğu 1 kilometreden fazla olan ünlü Titus Vespasiyanus tüneli de buradadır.

Samandağ'ın 1960'larda değiştirilen ve halk arasında halen kullanılmakta olan eski resmi adı Süveydiye'dir (Arapça). Yaygın olmasa da Levşiye adıyla da anılırdı.

Günümüzde balıkçılık ve yoğun şekilde tarım yapılan bir ilçedir. Akdeniz kıyısında, Çevlik mevkiinden başlayan güneye doğru uzanan kumsalı oldukça uzundur. İlçe, Antakya'ya ve Yayladağı'na asfalt yollarla bağlantılıdır. Samandağ kumsalları, nesli tehlikede olan Chelonia mydas (yeşil kaplumbağa) ve koruma altına alınmış Caretta caretta (iribaş kaplumbağa) türü deniz kaplumbağalarının önemli bir yumurtlama-üreme alanlarından biridir.