Đa-la

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Đa-la (zh. 多羅, sa. tārā, bo. sgrol-ma སྒྲོལ་མ་) hay Đa-la Bồ Tát là tên dịch âm Hán-Việt từ tiếng Phạn tārā, là tên của một vị nữ Bồ Tát thường gặp trong Phật giáo Tây Tạng. Tên này dịch ý là Độ Mẫu (zh. 度母), Cứu Độ Mẫu (zh. 救度母), là "người mẹ cứu độ chúng sinh".

Ngàn năm trước, người Tây Tạng đi tới những hang động và rừng sâu ở Ấn Độ để thấm nhuần đạo Phật, họ đã thấy những sư phụ tu hành nữ giớ́i tập luyện theo phương pháp bí truyền với những nhóm nữ đệ tử đi theo, được gọi là yogini. Mạnh mẽ, độc lập và nghiêm khắc, yogini đã đạt được sự không ham muốn đàn ông, đem tới sự phát triển của đạo Phật. Sau đó, những phụ nữ đặc biệt này không còn thấy nữa.

Nhưng họ không bị lãng quên. Những điệu múa tô điểm tương tự của họ được thấy ở giữa những hình tròn có ở khắp các đền thờ ở Tây Tạng. Theo lời của thầy tu Tây Tạng và là nhà truyền giảng đạo Phật, Kyabje Gehlek Rinpoche nói: “Về mặt tinh thần thì năng lượng của phụ nữ cũng tương tự như năng lượng của đàn ông” (mà chữ Rinpoche còn có nghĩa là sự quý báu), người đã được các vị Dalai Lama phái sang các nước phương Tây để chuyền đạo. Gehlek Rinpoche còn là người sáng lập những trung tâm Phật giáo Tây Tạng ở Ann Arbor, Mich và SoHo ( New York ).

Gehlek Rinpoche (phát âm là Rin-po-chay) giải thích rằng: “Thần Tara đã thề hiện diện trên trần gian là một phụ nữ. Các vị bồ tát đều nói rằng: Tara, người có thể thành bất kỳ ai mà người muốn; người có thể là đàn ông. Nhưng Tara trả lời: Cám ơn, nhưng không.” Thần đã chọn thân thể phụ nữ để giảng giải những sự khó khăn trong thế giới này. Ông nói thêm rằng: “ Hình ảnh của thần Tara giúp cho chúng ta hình dung ra đức phật trong chính chúng ta, giúp chúng ta nhớ lại rằng chúng ta không chỉ đơn thuần là những sinh linh theo nghĩa đen của nó.”

Theo lời của các vị Dalai Lama (Đạt lai lạt ma) nói rằng đi theo những phương pháp tu luyện bí truyền thì phụ nữ được cho là sẽ có lợi thế, nhưng thực tế thì ngược lại rằng đàn ông lại có được vị trí trong xã hội Phật giáo Tây Tạng. Vị Dalai Lama đầu tiên (1391-1475), người đã nhận được lòng trắc ẩn từ dòng lệ tuôn trào nhiều như nước biển của vị bồ tát Avalokitesvara, vị thần tối cao của Tây Tạng, và ông đã sáng tác một bài hát với 21 câu tụng ca về thần Tara.

Thần Tara, còn có nghĩa là “ngôi sao”, là ngôi Sao Bắc Đẩu, là áng sáng soi đường cho những người bị lạc đường, là hiện thân của năng lượng ánh sáng. Thần là người mẹ với giàu lòng thương yêu, người bảo vệ mạnh mẽ, kiên cường và nhanh nhẹn chinh phục những khó khăn. Ánh mắt của thần sáng như ánh chớp, thần giậm chân là làm đất rung chuyển đến tận quỷ thần cũng phải biết, thần có thể sửa chữa những sự sai lầm nghiêm trọng và thần phát huy lời hứa của mình là mang sức mạnh siêu phàm của phụ nữ xuống trần gian.

Tính chất cao quý của thần là sự nhu mì hoặc sự hiền lành của phụ nữ. Thần Tara cùng với những vị đi theo thần trừng phạt kẻ thù của Phật giáo một cách rất khốc liệt. Nhưng họ rất biết tận hưởng tình yêu với người yêu (đàn ông) hoặc chồng. Nói tóm lại, họ là những người cực kỳ giải phóng, là những người bảo vệ có bộ óc sáng suốt, mà, mỗi chúng ta đều được thừa hưởng.

Tượng trưng:

Thần Tara thực sự là một vị thần trẻ, đẹp, có khả năng thay hình đổi dạng đúng lúc đúng chỗ. Thần có thể hiện ra trong màu xanh, màu trắng, đỏ, hay màu của vàng. Mỗi màu đều có ý nghĩa riêng của nó. Sắp đặt:

Phía sau đầu của thần Tara là ánh sáng của trăng tròn, là biểu tượng của áng sáng soi sáng trái đất, cao hơn sự hỗn độn, ảo tưởng và đau khổ của vòng luân hồi, nhưng lại không tách rời khỏi nó. Thần ngồi trên một tòa sen nở và một chiếc đĩa tròn. Vòng quanh thần là một vòng lửa màu vàng, mà lời kinh cầu nguyện số 21 nói rằng: “như lửa cháy ở cuối thời đại này”.

Hoa:

Trên mỗi bàn tay, thần Tara nhẹ nhàng cầm một cành hoa dài màu xanh trắng, hoa utpala, một loại hoa có mùi hương thơm ngọt giống như hoa loa kèn hay hoa sen, loại hoa mọc trên bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Hoa utpala là sự trong sạch tự nhiên, mà theo Gehlek Rinpoche nói “ để có thể nghĩ mình là người trong sạch, hãy hành động một cách trong sạch”.

Động tác tay:

Ba ngón tay của tay trái thần Tara chỉ lên để biểu hiện ba thứ quí giá, đó là: đức phật, phật pháp và giác ngộ, và sự tự giải phóng (tự tại). Tay phải duỗi ra, ngửa bàn tay về phía trước với một cử chỉ mời gọi. Genlek Rinpoche nói “thần Tara nói với những người bị mất hi vọng và không có ai giúp đỡ, rằng: hãy lại đây, ta đang ở đây.”

Y phục:

Thần có những sợi thừng lụa mềm được trang điểm bằng những hạt châu báu, dái tai dài và thanh nhã thể hiện rõ ràng thần là một vị bồ tát, người đã có lời thề ở lại trên trần gian vĩnh viễn để cứu nhân độ thế. Trên thực tế, những đức phật truyền giáo thì không đeo châu báu; tại sao họ lại đeo trên cõi niết bàn? Các vị bồ tát thường trì hoãn việc vào cõi này vì những vị khác. Thần Tara mang châu báu là để thể hiện sự hoàn thiện của mình, những châu báu này sáng lấp lánh như sự cảnh báo về những sự đau khổ trên trần thế, nơi mà thần đang ra tay cứu chữa.

[sửa] Tham khảo

• ..

Bảng các chữ viết tắt
bo.: Bod skad བོད་སྐད་, tiếng Tây Tạng | ja.: 日本語 tiếng Nhật | ko.: 한국어, tiếng Hàn Quốc | pi.: Pāli, tiếng Pali | sa.: Sanskrit संस्कृतम्, tiếng Phạn | zh.: 中文 chữ Hán