Nguyễn Văn Tý
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nguyễn Văn Tý là một nhạc sĩ nổi tiếng của Việt Nam , ông có nhiều đóng góp sáng tác từ dòng nhạc tiền chiến như Dư âm đến những ca khúc nhạc đỏ như Dáng đứng Bến Tre, Mệ yêu con, Người đi xây hồ Kẻ Gỗ.
Mục lục |
[sửa] Tiểu sử và sự nghiệp
Nguyễn Văn Tý sinh ngày 5 tháng 3 năm 1925 tại Vinh, Nghệ An, quê ở Vĩnh Phúc. Xuất thân trong một gia đình truyền thống âm nhạc, cha của ông "là trùm một phường bát âm của miền quê Vĩnh Phú thạo cả hát văn, hát chèo và hát ả đào", sau vào làm thợ máy nhà máy xe lửa Trường Thi ở Nghệ An. Thuở bé, Nguyễn Văn Tý học ở trường Quốc học Vinh và được một giáo viên người Pháp dạy cho những bài hát của Tino Rossi đang thịnh hành thời đó. Trong thời gian tham gia hoạt động hướng đạo, ông được một cha cố người Tây Ban Nha cho vào dàn nhạc nhà thờ hát thánh ca. Ở đó ông được học nhạc lý cơ bản và nhất là nâng cao trình độ hòa thanh, hát bè. Nguyễn Văn Tý còn được một thầy giáo nhạc sĩ người Hoa tên Mạnh Hinh dạy chơi đàn guitar Hawaii.
Từ năm 1944, ông đi hát trong phòng trà ở Vinh kiếm sống. Năm 1945, Nguyễn Văn Tý tham gia phong trào Việt Minh, sáng lập và xây dựng đoàn kịch thơ, kịch nói của Thanh niên Cứu quốc Nghệ An. Theo lời của Nguyễn Văn Tý, ông bắt đầu sáng tác vào năm 1947 khi là Trưởng phòng Thông tin tuyên truyền huyện Thanh Chương, nhưng ông coi tác thẩm đầu tay của mình là bài Ai xây chiến lũy được viết 1949.
Năm 1948, Nguyễn Văn Tý ở đoàn văn hóa tiền tuyến thuộc Quân huấn cục. Sau đó, từ năm 1950, ông nhận nhiệm vụ đi xây dựng Đoàn Văn công của Sư đoàn 304 và làm trưởng đoàn. Bản Dư âm nổi tiếng được ông sáng tác khoảng 1950 sau một lần về chơi nhà bạn ở Quỳnh Lưu, Nghệ An, Dư âm viết về cô em gái của người bạn đó. Cũng vì bản nhạc này ông bị đơn vị đưa ra kiểm điểm vì đã sáng tác một bài hát quá ủy mị, không hợp với thời kỳ đó.
Đến 1951, Nguyễn Văn Tý giải ngũ và chuyển về công tác ở Chi hội Văn nghệ Liên khu IV. Năm 1952, ông quen biết với bà Bạch Lệ, em gái nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương và sau đó hai người thành hôn. Cuối năm 1957, Nguyễn Văn Tý cùng với Nguyễn Xuân Khoát, Đỗ Nhuận, Lưu Hữu Phước, Văn Cao được chỉ định thành lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Sau đó, khi đang là ủy viên chấp hành khóa đầu tiên của hội thì báo Nhân Văn ra đời, xảy ra vụ Nhân Văn - Giai Phẩm, theo lời khuyên của Lưu Hữu Phước, Nguyễn Văn Tý đi tránh và nghiên cứu dân ca. Đầu 1961, ông được biệt phái về Hưng Yên. Thời gian này, Nguyễn Văn Tý đã viết một số ca khúc như Chim hót trên đồng đay...
Sau năm 1975, ông chuyển về Viện nghiên cứu âm nhạc, Bộ Văn hóa, cơ sở II tại Thành phố Hồ Chí Minh. Trong khoảng thập niên 1990 ông vẫn sáng tác nhiều, khoảng hơn 20 bài, nhưng không có ca khúc nào nổi tiếng. Đầu 2006, một đêm diễn mang tên Dư âm thuộc chương trình "Con dường âm nhạc" được tổ chức để vinh danh Nguyễn Văn Tý.
[sửa] Tác phẩm
- Ai xây chiến lũy (1949)
- Bài ca năm tấn (1967)
- Chim hót trên đồng đay
- Cô đi nuôi dạy trẻ (1980)
- Dáng đứng Bến Tre (1981)
- Dư âm (1950)
- Mẹ yêu con (1956)
- Một khúc tâm tình người Hà Tĩnh (1974)
- Người đi xây hồ Kẻ Gỗ (1976)
- Ru người trăm năm (1999)
- Tiễn anh lên đường (1964)
- Vượt trùng dương (1952)
[sửa] Xem thêm
[sửa] Liên kết ngoài
- Nhạc phẩm Nguyễn Văn Tý trên trang Đặc Trưng.
- 22/11/2005-Đêm "Vinh danh nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý"
- Xuất xứ của Dư Âm
