Teoría heliocéntrica
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Nicolás Copérnico, é un dos astrónomos máis importantes da Historia. A publicación en 1543 do libro De Revolutionibus de Copérnico marcou o comezo dunha revolución en astronomía, que desbancou á Terra como centro do Universo (teoría xeocéntrica de Claudio Ptolomeo), inaugurando o reinado do Sol (Teoría Heliocéntrica). Nicolás Copérnico revolucionou a ciencia ao postular que a Terra e os demais planetas viran en torno a un Sol estacionario. Copérnico adoptou a revolucionaria idea dunha Terra en movemento para resolver o problema planetario que, segundo opinaba, non estaba satisfactoriamente resolto. No sistema heliocéntrico resultaba moito máis sinxelo realizar o cálculo correcto das posicións planetarias e por iso Copérnico non dubidou en romper cunha tradición de máis de 2000 anos dunha Terra en repouso. O heliocentrismo xa fora descrito na antigüidade por Aristarco de Samos quen se baseou en medidas sinxelas da distancia da Terra ao Sol que determinaban un tamaño do Sol moito maior có do noso planeta. Por esta razón Aristarco propuxo que era a Terra quen viraba ao redor do Sol e non á inversa sendo o primeiro propoñente do modelo heliocéntrico.
Índice |
[editar] Hipóteses fundamentais
As hipóteses fundamentais da Teoría Copernicana son:
- 1.- O mundo (universo) é esférico.
- 2.- A Terra tamén é esférica.
- 3.- O movemento dos corpos celestes é regular, circular e perpetuo ou composto por movementos circulares.
Distínguense varios tipos de movementos:
- 3.1.- Movemento diurno: Causado pola rotación da Terra en 24 horas e non de todo o universo.
- 3.2.- Movemento anual do Sol: Causado pola traslación da Terra ao redor do Sol nun ano.
- 3.3.- Movemento mensual da Lúa ao redor da Terra.
- 3.4.- Movemento planetario: Causado pola composición do movemento propio e o da Terra. A retrogradación do movemento dos planetas non é máis ca aparente e non un movemento verdadeiro e é debido ao movemento de traslación da Terra ao redor do Sol.
- 4.- O ceo é inmenso respecto da magnitude da Terra..
- 5.- A orde das órbitas celestes. Tras criticar a orde que a astronomía tolemaica asignaba aos planetas, dá a orde correcta considerando a súa distancia do Sol.
É indubidable que os 2.000 anos de teoría xeocéntrica non acabaron repentinamente tralas publicacións do libro de Copérnico senón que a transición entre ambos sistemas foi máis gradual gobernada por unha necesidade social inspirada nos novos aires renacentistas e do Neoplatonismo que se respiraban.
[editar] Movemento dos planetas na Teoría heliocéntrica
Copérnico suxire que a Terra se movía ao redor do Sol, como un planeta máis e que o complicado Movemento dos planetas no ceo era o resultado do movemento da Terra ao redor do Sol combinado coa propia rotación terrestre. A pesar do intento de presentar un modelo heliocéntrico por parte de Aristarco varios séculos antes e do de Copérnico durante o Renacemento o certo era que o modelo Ptolemáico describía con suficiente exactitude os movementos dos planetas como para contentar a moitos dos astrónomos e astrólogos da época. Pero o que atraeu a Copérnico e aos demais científicos que se fixaron no seu modelo era a extrema simplicidade do mesmo. Malia todo, habería que esperar a Kepler para ver un bo modelo do movemento planetario.
No modelo copernicano o intervalo entre dúas conxuncións superiores ou inferiores se o planeta é interior e dúas conxuncións ou oposicións se o planeta é exterior chámase período sinódico. (A voz Sinódico, en grego, significa "reunión" ou "conxunción"). Desde a antigüidade coñécese devandito periodo para todos os planetas.
En dito periodo sinódico repítense as distintas configuracións dos planetas.
É de salientar que as ideas de Copérnico xorden nun contexto de críse do modelo ptolemáico o cal seguía tendo fallos e cada vez se complicaba máis coa inclusión de novos epiciclos.
[editar] Consideracións finais
Aínda que non se pode considerar a Copérnico nin como descubridor do heliocentrismo nin como máximo expoñente á hora de desenvolver a teoría, si cumpriu unha función crucial como inspirador para os científicos que lle sucederían. A verdadeira revolución aínda habería de vir e removería os cimentos da igrexa cuxa loita contra o avance científico levaría a Giordano Bruno á fogueira e a Galileo a retractarse das súas observacións e teorías. Con todo, foron as observacións de Galileo dos satélites de Xúpiter as que constituíron finalmente a proba definitiva que inclinaría a balanza a favor da revolución copernicana.
