Ratisbona
E Vicipaedia
| Insigne | Tabula geographica |
|---|---|
 |
 |
| Nomen Latinum: | Ratisbona |
| Nomen Germanum: | Regensburg |
| Nomina Latina alia: | Ratispona, Radaspona, Radespona, Radisbona et -pona, Reginopolis, Regina (castra), Regnia, Reginoburgum, Regino urbs, Raegina, Imbripolis (Imbripolitanus), Tiberina, Tiberia, Tiburina, Tiburnia, Hyatospolis, Hierapolis, Hiaspolis, Quadrata, Reginopolis, Ratispolis, Regisburgium |
| Pons stativus | |
 |
|
| Indicia fundamentalia | |
| Terra foederalis: | Bavaria |
| Provincia: | Palatium superior |
| Municipium pago carens: | Ratisbona |
| Coordinata geographica: | 49° 1′ ″Sept., 12° 6′ ″ Ort. |
| Altitudo: | ab 326 ad 471 supra mare |
| Area: | 80,8 km² |
| Numerus incolarum: | 151 717 (tempus Mense Decembre 2005) |
| Coniunctio communium cum: | Devanha, Brixinone, Budavar (Hungariae), Augustonemeto in Francia, Odesso, Plzen in Tzekia, Tempe in Arizona |
| Spissitudo incolarum: | 1879 per chiliometrum quadratum |
| Numerus cursualis: | ab 93001 ad 93059 |
| Praefixum telephonicum: | 0941 |
| Nota autocineti: | R |
| Nota magistratus communalis: | 09 3 62 000 |
| UN/LOCODE: | |
| NUTS-Regio: | |
| Ordo urbis partium: | 18 regiones |
| Inscriptio cursualis magistratus: | Rathausplatz 1
93047 Regensburg |
| Pagina interretialis: | [1] |
| Res politica | |
| Magister civium superior: | Iohannes Schaidinger (Christiana Socialis Unio) |
Castra Regina sive Ratisbona urbs sine circulo in oriente Bavariae est. Caput et sedes administrationis et Palatinati Superioris et Palatini Superioris agri et circuli agrestis Ratisbonae est. Hodie centum et quinquaginta milia incolae sunt et ita post Monachium, Nurembergiam, Augustam Vindelicorum in ordine quarto inter urbes magnas Bavariae rei publicae stat.
Urbs est sedes episcopi et dioecesis catholicae Ratisbonae et est unum e viginti tribus centrorum superium Bavariae rei publicae. Urbes maiores propinquae sunt Nurembergia circa LIX milia passuum vel circa XXXIX leugas in sepertionibus sita et Monachium circa LXIX milia passuum vel circa XLVII leugas in meridie situm.
Numerus incolarum Castrorum Reginorum post Bellum Orbis Terrarum II super centum milia crescit. Qua re urbem magnam facta est. Anno numero limes centum et quinquaginta milia superatus est.
Castra Regina in Danuvio sita sunt in finibus regionum trium, quae silva Bavarica, Iura Francia et terra ante Alpes nominantur, in fine occidentem spectante regionis Bavariae Inferioris, quae Germanice Gäuboden appellatur.
In finibus urbis flumen sinistrum Danuvii, quod Regina — Germanice Regen — nominatur, in Danuvium influit. Iam antea nonnullis milibus passuum influit fluvius, qui Germanice Naab nominatur.
Index |
[recensere] Communis vicina
Haec urbes communisque sunt pars circuli agrestis Ratisbonae et attingunt Castra Regina urbem. Indicantur dextrosum in sepertione incipens (nomina Germanica):
Lappersdorf, Zeitlarn, Wenzenbach, Tegernheim, Barbing, Neutraubling, Obertraubling, Pentling, Sinzing (Latine Sincingae) et Pettendorf.
[recensere] Ordo urbis
Finis Castrorum Reginorum in regiones dudeviginti constituuntur:
- I Innenstadt (centrum)
- II Stadtamhof
- III Steinweg – Pfaffenstein
- IV Sallern – Gallingkofen
- V Konradsiedlung – Wutzlhofen
- VI Brandlberg – Keilberg
- VII Reinhausen
- VIII Weichs
- IX Schwabelweis
- X Ostenviertel (vicus orientis)
- XI Kasernenviertel (vicus castrorum)
- XII Galgenberg (mons patibuli)
- XIII Kumpfmühl – Ziegetsdorf – Neuprüll
- XIV Großprüfening – Dechbetten – Königswiesen (pratum regis)
- XV Westenviertel (vicus occidentis)
- XVI Oberwinzer – Niederwinzer – Kager
- XVII Oberisling – Leoprechting – Graß
- XVIII Burgweinting – Harting
[recensere] Historia
Castra Regina una ex urbibus antiquissimis Germaniae sunt. Primo illa regio a Celtis incolubatur, qui hanc regionem “Ratasbonam” vel “Ratisbonam” appellaverunt. Historia scriptens fixa urbis incepit anno LXXIX p. C. n., cum Romani castellum cohortis collocaverunt in hac regione, quae hodie Kumpfmühl appellatur. Inter cursum historiae varia nomina ficta sunt, velut Quadrata (post formam castrorum, Germanisheim, Hyatospolis, Ymbripolis, Reginopolis et Tybernia. In usu sunt Castra Regina, Ratisbona, Germanice Regensburg, Francogallice Ratisbonne.
Inter bellum contra Marcomannos anno CLXXIX p. C. n. Marco Aurelio imperatori placuit in illo loco castra legionis collocare. Nunc caput militare Raetiae provinciae fuerunt. Legio III Italica ibi stipendia meruit. Castra fuerunt finis fortis limitis Raetici, qui in Abusina finivit. Reliquiis castrorum portam praetoriam et partes muri hodie spectari possunt. Inter migrationem gentium castra incolumia omissa sunt circum annum CCCC. Ex anno D ad annum DCCLXXXVIII, quo Tassillo vel Thassillo III a Carolo Magno imperatore victus est, Ratisbona caput ducium Baiuvarorum fuit. Qui Agilolfingi appellabantur.
Ratisbona unum ex sedibus episcopalibus antiquissimis Germaniae est, quae iam nonnullos annos fuit, antea a Bonifatio anno DCCXXXIX iuri Canonico et quare episcopo Romae substatum est. Ratisbona, quamquam anno MDCLII urbe imperii ad ecclesiam evangelicam vertuisset, semper urbs episcopalis catholica mansit.
Ratisbona saeclo nono una e urbibus amplissimis imperii Carolingorum orientalis. Et Hemma coniunx Ludovici Germanici imperatoris et Arnulfus et filium Ludovicus Infans duo imperatores Carolingi ultimi in abbatia Benedictorum, quae Sanctus Emmerammus appellatur, humati sunt.
Fridericus I Barbarossa hic Maio anni MCLXXXIX cum exercitu magno ad tertiam expeditionem sacram abiit.
Tempore ex anno MCCVII ad annum MCCLVI independentia urbi urbe imperii libera a Phillippo rege et Friderico II imperatore praebita est. Quare auctoritas civitatis et commercium creverunt. Tum duces et reges abierunt in Landshutum et dein in Monachium.
XIII et XIV saeclos Ratisbonenses temptaverunt, ut regionem circum urbem pacarent et rem publicam collocarent. Tantopere urbs certamen cum ducibus Bavaricis, qui Wittelsbachi appellabantur, venit. Qui rationibus oeconomibus temptaverunt, ut urbem se pararent. MCDLXXXVI anno urbs tandem dimisit et duci Bavariae Superioris se domuerunt. Sed anno MCDXCVI iam imperatori imperii sacri Romani nationis Germanicae redidit. Hoc tempore urbs in inopiam vehementer redacta est et Maximilianus I imperator iterum et iterum copias misit, ut seditiones in urbe pacarent, velut causa Volfgangi Roriceris magistri basilicae constructionis, cui caput amputatus est.
MDXIX anno expulsione Iudaeorum, quorum numerus circum D fuit, e urbe, et destructione eorum vici in loco, qui hodie Neupfarrplatz appellatur, unum e communibus antiquissimis Germaniae deletum est. Expulsio morte Maximiliani I Ianuario anni MDXIX possibile fuit. Qui nullum successorem nominaverat. In illo loco peregrinatio sacra Mariae facta est, quae ad certamen inter senatum et ecclesiam duxit. Certamen circum pecuniam se torsit et ita senatui placuit ad religionem evangelicam vertere.
Anno MDXLII senatus civitasque ad religionem evangelicam transierunt. Quare conflictum cum Bavaria catholica et episcopo, qui in urbe habitabat et cui magni partes sunt, incitatum est.
MDXLVII anno in Ratisbona Iohannes Austriacus illegale filio Caroli V imperatoris et Barbarae Blombergae Ratisbonensis filiae civis natus est. Qui anno MDLXXI naumachia Lepantonis expansionem ottomanicam finivit.
[recensere] Consilium Imperii
Ratisbona fuit de origine centrum amplius imperii Francorum orientis – ex his magistratibus consilium, quod Germanice Reichstag appellatur, crevit. Hic sententias cintinuas constatas sunt quam independentia Austriae, expeditiones exercitus imperialis et condita principalitatium imperialium. Ex anno MDCLXIII ad annum MDCCCVI illud consilium in consilium perpetuum imperii, quod Germanice Immerwährender Reichstag appellatur. Principes Thurnensis et Taxis e MDCCXLVIII anno commisariis principalibus imperialibus in urbe egerunt et adhuc ibi habitant.
MDCCCIII una e ultimis sententiis consilii constata est: Finis capitalis deputationis imperialis, quae Germanice Reichsdeputationshauptschluss nominatur, postremo ad solutionem imperii sacri Romani nationis Germanicae duxit. Hac sententia descensus in ingravitatem urbis incepit.
Urbs sub Carolo Theodoro Dalbergense principalitas libera facta est, usque ad expugnationem Neapoleone anno MDCCCIX. Qui Dalbergensem urxit urbem in novo regno Bavarico omittere. Hic est directe subictus administrationi, et quare fuit urbs sine circulo. Sedes regionis administrationis facta est, e qua deinde circulus agrestis Ratisbonae genitus est.
[recensere] E MDCCC anno
Urbs tantum lente rursus auctoritas crevit et anno MDCCLIX in via ferrea, qua habuit coniunctiones in Nurembergiam et Monachium, applicata est. Adhuc magnum est initium portus anno MCMX, qui Luitpoldhafen sive portus occidentalis appellatur.
Centrum historicum Ratisbonae magna ex parte conservatum est, quamquam urbem incursionibus e caelo laboravit inter Bellum Orbis Terrarum II. Incursiones contra fabricam Messerschmitti in fine urbis sita rexerunt. Inter viginti incursiones classium aeris Americani Britannique (e MCMXLIII anno ad MCMXLV annum) circum tria milia homines necati sunt, inter eos multi captivi fuerunt. Anno MCMXLV nonnulli e pontibus super Danuvium deleti sunt. Urbs autem ipse sine pugna tandem omissa est.
Urbs post bellum e somno lente expergiscebatur. Anno MCMXLVI numerus incolarum centum milia superavit. Causae numeri crenscenti sunt constructio porus occidentis (anno MCMLX), colonia Simentis, initium universitatis studiorum (anno MCMLXV), scholae specialis (initium annorum LXX) et tandem initium fossae Rheni-Moeni-Danuvii viae navigationis magnae anno MCMLXXVIII. Anno MCMLXXXVI fabrica officinarum machinae Bavaricarum, brevis BMVV appellatur, productionem incepit. Infineo soror Siementis annos LXXX officinam novam aedificavit. Anno MCMXCII clinicum universitatis incepit.
[recensere] Religio
Episcopatus Ratisbonensis anno DCCXXXIX a Sancto Bonifatio conditum est. Deinde nonnulli monasterii conditi sunt. Urbs ipsa ex anno MCCXLV imperio directe subicta est et habuit ex MDXXVIII religionem reformationis. In finibus urbis semper multa monasteria fuerunt, quibus urbs imperialis non fuerunt, ita credo catholicus in urbe mansit et immigratione religio dominans. Quare catholici semper maioritatem in Ratisbona formaverunt. Prius eis tantum episcopatus Ratisbona fuit, quod primo archidioecesis Moguntiaco subictum est, dein Salisburgio. Post finem capitalem deputationis imperialis anno MDCCCIII Ratisbona sedes sellae archepiscopi Moguntiaci facta est, cum hosptitium altum Ratibonense cum Ratisbona urbe et cum ceteris bonis parvis ecclesiae ad principalitatem Ratisbonam, quae anno MDCCCX Bavarica facta est, coniunctum sit. Annibus MDCCCXVII et MDCCCXXI episcopatus Ratisbona nove nominatum est et provinciae ecclesiae Monachio et Freisingi subictum est. Communitas presbyterialia hodie intra episcopatum decanatu Ratisbonae sunt.
Communitas reformata a superintendente recta est. Administratione ecclesiae fuit consistorium. Post transitum ad Bavariam communitas pars ecclesiae evangelicae luthericae Bavaricae facta est. Intra hanc ecclesiam terrae hodie decanato Ratisbonae sunt.
[recensere] Acta
Ratisbona anno MCCXLV Friderico II imperatore ius autonomiae et praecipuum, ut “magistrum civium et consilium crearent”, accepit. Tantopere imperio directe subicta (urbs imperialis libera) fuit, et hoc mansit usque ad annum MDCCCIII. Consilio sedecim socii fuerunt. Hic numerus usque ad annum MDCCCIII tenitus est.
Post transitum ad Bavariam Ratisbona caput circuli Reginae sive post novum ordinem circulorum caput circuli “Palatinati Superioris et Ratisbonae” facta est, e quo anno MCMXLVIII circulus sive anno MCMLIII “regio Palatinatum Superior” genitus est.
Urbs ex anno MDCCCXI a directore policiae regiae recta est. Ex anno MDCCCXVIII urbi “primus magister civium” praefuit, qui ex anno MCMVII titulum “magister civium superior” accepit. Iuxta magistrum civium superiorem in Ratisbona etiam duo “magistri civium” sunt.
Primi magistri civium sive magistri civium superiores ex annis MDCCCXI et MDCCCXVIII:
- MDCCCXI ad MDCCCXIV Franciscus Xaver Fodor
- MDCCCXIV ad MDCCCXV Cicinger, -gri
- MDCCCXV ad MDCCCXVIII Iosephus Bohonovsci, -is
- MDCCCXVIII ad MDCCCXXVIII Iohannes Carolus Martinus Faber
- MDCCCXXVIII ad MDXXXII Sigmundus Maria Nobilis Eggelcrautensis
- MDCCCXXXII ad MDCCCXXXV Fridericus Bruegel, -lis
- MDCCCXXXVI ad MDCCCXLVIII Deusamans Nobilis Thonus-Dittmeris
- MDCCCXLIX ad MDCCCLVI Georgius Sacinger, -gri
- MDCCCLVI ad MDCCCLXVIII Fridericus Calceubarba
- MDCCCLXVIII ad MCMIII Oscar, -is Stobaeus
- MCMIII ad MCMX Arminius Geibus
- MDMX Alfons, -ntis Auer, -eris
- MCMX ad MCMXIV Otto, -onis Gessler, -eris
- MCMXIV ad MCMXX Iosephus Plumbo
- MCMXX ad MCMXXXIII Otto Hippo, -onis
- MCMXXXIII ad MCMXLV Otto Scottidomus
- MCMXLV ad MCMXLVI doctor Gerhardus Tiece, -is
- MCMXLVI ad MCMXLVIII Alfons Calidus
- MCMXLVIII ad MCMLII Georgius Cicler, -eris
- MCMLII ad MCMLIX Iohannes Arminius
- MCMLIX ad MCMLXXVIII Rudolphus Componor
- MCMLXXVIII ad MCMXC Fridericus Pecurivus
- MCMXC ad MCMXCVI Christa Meier, -eris
- MCMXCVI adhuc Iohannes Vaginor
[recensere] Insigne
Insigne Ratisbonae urbis monstrat ruberiter duo claves argenteos oblique concurrentes. Vexilium urbis est rubrum et album.
Claves signa Sancti Petri sunt, qui patronus basilicae et urbis est. Sanctus Petrus traditum in signis urbis iam e saeclo XII est. Claves sunt in insigne e MDXLIX anno.
[recensere] Societates urbium
Ratisbona societatem cum his urbibus colit:
- Devanha, Caledonia, e MCMLV
- Brixanona, Italia, e MCMLXIX
- Augustonemetum, Francia, e MCMLXIX
- Pilsanum, Bohemia, e MCMXCIII
- Tempe, Arizona e MCMLXXXI
- Odessa, Ucraina e MCMXC
Urbs est etiam patronus nationis Sudetogermanorum.
[recensere] Res oeconomicae
Progressus oeconomicus Ratisbonae urbis post bellum orbis terrarum II comparate sero incepit. Initium universitatis studiorum et scholae specialis fundamentum progressus oeconomici vehementis posuerunt.
Firmae amplissimae urbis sunt hodie BMVV, Siemens, Infineo, Osra, officina machinarum Reinhausinensis, AREVA, officina Saxorum, fluenti electrici fortis armarum constructio, Toshiba vel Fiedler technologica perforationis. In oriente urbis Siemens VDO Automotive agit unum e centris progressionis maximis Germaniae.
Colonia firmarum futurarum urbe favetur. Institutiones sicut “centrum conditorum it-cellar” vel “bioregio” cum adhuc super XXX firmis biotechonologicis sunt partes renovationis oeconomicae urbis. Tempore progressus, qui Britannice “New Economy-Boom” appellatur, numerus firmarum conditus est, sicut Amazo, Adori sa, Feedback sa, Offerto aut SPiN sa, quare Ratisbona ceteris temporibus centrum Oeconomica retis Germaniae fuit. Nonnullae firmae, sicut Amazo, autem interea in regiones opportunuas geographicas Germaniae migraverunt. Nonnullae, sicut Adori vel Feedback casu fori novi perierunt.
[recensere] Commeatus
- per pedes pulchrissime in ripis Danuvii vel Naabis pervenire
- per birotam pulchrissime via birotae Danuvii, via birotae quinque fluviorum aut via birotae Naabis pervenire
- Lineae viae ferreae
- Nurembergia – Ratisbona – Batavis – Vindobonna
- Monachium – Landshutum – Ratisbona – Veidi – Hofum
- Ingolurbs – Ratisbona
- stratae autocineticae
- A III Nurembergia – Batavis (de occidente ad orientem per regionem urbis meridiei ducens)
- A XCIII Ratisbona – Veidi – Hofum (de sepertionibus ad meridiem per regionem urbis occidentis)
- stratae foederales
- B VIII Vvuerzburgium – Nurembergia – Ratisbona – Batavis
- B XV Hofum – Cycnivicus – Ratisbona – Landshutum
- B XVI Chamum – Ratisbona – Ingolurbs
- Portus, qui est maximus Bavariae. Situ in fossa Europaea Rheno-Moeno-Danuvio. Forum inter Europae sepertionium et orientalis.
- Aeroportus Nurembergiorum et Monachii unam horam, Straubingi XXX minuta.
[recensere] Media
Ratisbonam radiophonia Bavarica studionem Bavariae orientis agitat. Emittor televisificus regionalis, qui TVA appellatur, e Ratisbona informationes de regione Ratisbona/Straubingum mittit. Duo emittores radiophonici regionales, qui gong fm et Charivari appellantur. Gaseta dominans regionis: Gaseta Bavariae mediae. “Nova gaseta musicae” ampla carta est. Domus editionis Tilior et faberferrarius habet superregionalis gaseta artis. Servor communicationis est informationium pro studentibus (ReKISS) pagina informationum pro studentibus universitatis studiorum agitat.
[recensere] Eruditio
- Universitas studiorum Ratisbona: condita anno MCMLXII quarta universitate Bavariae anno MCMLXVII incepit docere.
- Schola specialis Ratisbona – pro rebus technicis, rebus oeconomicis et rebus socialibus ; condita anno MCMLXXI successore institutionum variarum.
- Anno MMI schola pro musica ecclesiae catholicae et rebus paedagogicis musicae Ratisbona nove condita. Quae anno MDCCCLXXIV prima schola pro musica ecclesia catholicae mundi condita est.
[recensere] Cultus et res visu dignae
[recensere] Theatrum
- Theatrum in area Bismarcki
- Theatrum in Velodromo
- Theatrum in area prati
- Theatrum figurarum in hortis urbis
- Theatrum rusticorum Ratisbonense
- Turristheatrum in domo Goliathi
- Theatrum studentium Ratisbonense
- Theatrum in universitate
- Theatrum apertum Ratisbonense
[recensere] Musica
- Passeres basilicae Ratisbonenses
- Conventus Iazzi Ratisbonensis
- Chorus "Cantabile" Ratisbonensis
- Chorus universitatis Ratisbonensis
[recensere] Musea
Musea Ratisbonae urbis
- Museuum historicum
- Museum consilii imperii
- Domus memor Cepleri
- Galeria urbis –"follis vacuus"
Musea episcopatus Ratisbonae
- Museum divitiarum basilicae
- Museum Muenstris Superioris
- Museum Sancti Ulrichi
Museum aulae Thurnensis et Taxis
Cetera Musea
- Forum artium "Galeria orientis Germaniae"
- Museum naturae Bavariae orientalis
- Danuvii navigationis museum
- Museum turris pontis
etc.
[recensere] Aedificia
Centrum historicum urbis magna ex parte conservatum est. Dicitur urbem sex milibus aedificiis, quae monumentis servantur, maximus numerus illarum in Europa habere. Dictu digna sunt pons lapideus cum porta pontis, qui est amplissima pons mediae aestatis, basilica, regia antiqua cum aula consilii imperii, horreum salis, regia ducis cum turris Romanorum, porta praetoria, aula Thurnensis et Taxis, maximus numerus ecclesiarum et monasteriorum imprime ecclesia Scottorum cum porta Scottorum.
Hic sunt reliquiae Synagogae, murorum Romanorum, portarum mediae aestatis. Farcimia antiquissima mundi, quae „Wurstkuchl“ appellatur. Turris patriciorum conspectum urbis formant.
[recensere] Spectacula
- Finis septimanae Iazzi Bavarici
- Dies antiquae musicae
- Dies theatrorum discipulorum
[recensere] Otium
- Festa civium
- Dulta
- Forum infantis Christi
- Forum DONA
[recensere] Ars athletica
- Marathon Ratisbonae cum septem milibus athletis
- Triathlon Ratisbonae
- Marathon birotarum Arberis montis cum quinque milibus athletis
- SSV Ianus Ratisbona pedifolle ludit liga tertia
- EV Ratisbonae (ursi marini) ludit re, quae Eishockey vel Icehockey appellatur
[recensere] Personae
- St. Erhardus, St. Emmerammus, St. Volfgangus
- Iosephus Achmannus
- Albrechtus Altdorfer
- Aventius
- Bertholdus Ratisbonensis
- Barbara Blomberga
- Georgius Brittigus
- Iohannes Austriacus
- Alfons Goppel
- Fridericus Melchior Grimmus
- Iohannes Cepler
- Albertus Magnus
- Conradus Megenbergensis
- Iohannes Ulrichus Schaffgotschensis
Cives honorium
- Albrechtus Altdorfer
- Iosephus Iacobus Heckenstallerensis
- Iohannes Iosephus Demmel
- Alfons Goppel
- Werner Scharfenberger
- Patricius alias Waler Henricus Leykaufus
- Gunther Behrle
- Editha Sedesvir
[recensere] Nexus externi
 |
Vicimedia Communia plura in Ratisbona habet. |
- Ratisbona Urbis pagina domestica officialis
- X-Regensburg Info: Story and sightseens of Regensburg
| Urbes Romanae in Germania hodierna |  |
 |
|
|---|---|---|---|
|
|||
