Dwergplaneet
Een dwergplaneet is een categorie van planeetachtige hemellichamen. Ze hangt samen met de definitie van planeet die sinds 24 augustus 2006 wordt gehanteerd door de Internationale Astronomische Unie (IAU). De benaming dwergplaneet is geïntroduceerd om planeetachtige objecten te benoemen die door astronomen om hun grootte niet als planeet gezien worden. Hoewel de naam niet toevallig gekozen is, kan men een dwergplaneet dus niet als planeet zien. Volgens de definitie van het IAU-congres zijn dwergplaneten hemellichamen die
- in een baan rond de zon draaien en geen energie produceren door kernfusie (i.t.t. sterren),
- genoeg massa hebben zodat ze door hun eigen zwaartekracht (bijna) bolvormig geworden zijn en dus in hydrostatisch evenwicht zijn (i.t.t. kleinere planetoïden),
- geen maan zijn van een andere planeet en
- hun baan niet vrijgemaakt (schoongeveegd) hebben van andere objecten.
De laatste voorwaarde maakt het verschil tussen onze klassieke planeten en dwergplaneten. Pluto, Eris en Ceres zijn lichamen die onder deze nieuwe categorie vallen.
Sommige andere planetoïden zijn ook (bijna) bolvormig en zouden ook voldoen aan de nieuwe IAU-criteria: Vesta, Pallas en Hygiea. Net als Ceres werden ze van hun ontdekking tot de late jaren 1850 aangezien voor planeten. In de verre gebieden van ons zonnestelsel staat een negental objecten die mogelijk dwergplaneetstatus kunnen krijgen als aangetoond kan worden dat ze door hun eigen zwaartekracht bolvormig geworden zijn. Onder deze objecten vallen onder andere Quaoar, Orcus en 2005 FY9. Volgens sommige sterrenkundigen zouden er tot 53 nieuwe dwergplaneten kunnen bijkomen in de komende jaren[1][2].
[bewerk] Kandidaat-dwergplaneten
Hiernaast zijn er nog minstens twaalf kandidaat-dwergplaneten, waarvan nog vastgesteld moet worden of ze aan de gestelde criteria voldoen:
- Een aantal transneptunische objecten (bij benadering op afnemende grootte):
[bewerk] Referenties
- ↑ Nine Planets Become 12 with Controversial New Definition (en) Space.com, 16 augustus 2006
- ↑ What makes a planet? (en) Michael E. Brown, 16 augustus 2006