Gini-coëfficiënt

De Gini-coëfficiënt is een methode om de mate van ongelijkheid van ontwikkelingen en verschijnselen te berekenen. De coëfficiënt is ontwikkeld door de Italiaanse statisticus Corrado Gini. De coëfficiënt is ook naar hem genoemd. De Gini-coëfficiënt wordt meestal gebruikt om de inkomensongelijkheid te meten, maar het is eigenlijk geschikt om elke vorm van oneffen verspreiding te meten. De Gini-coëfficiënt is een getal tussen 0 en 1. 0 correspondeert hierbij met de ‘perfecte gelijkheid’ (in dit geval heeft iedereen hetzelfde inkomen) en 1 correspondeert met de ‘perfecte ongelijkheid’ (één iemand heeft alle inkomen en de rest heeft geen inkomen). De Gini-Index is de Gini-coëfficiënt uitgedrukt in percentage en is gelijk aan de Gini-coëfficiënt vermenigvuldigd met 100.

Behalve de inkomensongelijkheid kan de Gini-coëfficiënt ook gebruikt worden om de welvaartongelijkheid te meten. Het gebruik hiervan vereist dat niemand een ‘negatieve netto welvaart’ heeft. De Gini-coëfficiënt is berekend als een ratio van gebieden op de Lorentzcurve-grafiek. Als het gebied tussen de diagonale lijn en de Lorenz-curve A is, en het gebied onder de Lorenz-curve B is, dan is de Gini-coëfficiënt: A/(A+B). Deze ratio is uitgedrukt als een percentage of het numerieke equivalent van het percentage, welke een getal is tussen de 0 en 1. De Gini-coëfficiënt wordt vaak berekend met de meer praktische Formule van Brown. Deze ziet er als volgt uit:

$G = | 1 - \sum_{k=0}^{k=n-1} (X_{k+1} - X_{k}) (Y_{k+1} + Y_{k}) |$

Hierbij is:

G = Gini-coëfficiënt

X = De cumulatieve proportie van de variabele populatie (aandeel in de totale populatie)

Y = De cumulatieve proportie van het variabele inkomen (aandeel in het totale inkomen)

[bewerk] Gini-coëfficiënt van enkele landen

Hieronder vindt men een aantal waarden van de Gini-coëfficiënt van de welvaartongelijkheid. Een volledige lijst vindt men in de Lijst van landen naar inkomensverschillen.

Gini-coëfficiënt van de VS, gebaseerd op de gegevens van het US Census Bureau:

1970 : 0.394
1980 : 0.403
1990 : 0.428
2000 :
2004 : 0.408 (volgens de VN)

Gini-coëfficiënt van verschillende landen, berekend door de VN. (Bron: VN, Human Development Report 2004)

Hongarije 0,244
Japan 0,249
België 0,250
Duitsland 0,283
India 0,325
Nederland 0,326
Frankrijk 0,327
Australië 0,352
Verenigd Koninkrijk 0,360
Verenigde Staten 0,408
China 0,447
Rusland 0,456
Mexico 0,546
Namibië 0,707

Het is een interessant gegeven dat zowel landen uit de voormalige communistische dictatuur, zoals Rusland (0,456) een Gini-cöefficiënt hebben die ongeveer op hetzelfde niveau ligt als dat van uitgesproken kapitalistische landen zoals de Verenigde Staten (0,408). De meeste Europese landen hebben daarentegen extreem lage Gini-coëfficiënten, mede door een uitzonderlijk hoge inkomensbelasting en erfenisbelasting en een uitgebreide sociale zekerheid. Het verband tussen inkomen als BBP of BNP per capita en inkomensongelijkheid wordt uitgedrukt in de Kuznetscurve.

De Gini-coëfficiënt wordt gebruikt in de benadering die de verschillende mate van welvaart, compensatiebeleid en daar achterzittende filosofie in die landen aangeeft.