Goede Vrijdag
Goede Vrijdag is de vrijdag voor Pasen. Op deze dag herdenken christenen de kruisiging en dood van Jezus Christus op de heuvel Golgotha nabij de stad Jeruzalem.
Bijna tweeduizend jaar geleden stierf Jezus de kruisdood nadat hij door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus op aandrang van het Sanhedrin, de Joodse hoge raad, hiertoe was veroordeeld.
Met Pasen herdenken christenen dat Jezus lichamelijk uit de doden is opgestaan.
Inhoud |
[bewerk] Liturgie en kerkdienst
Op Goede Vrijdag vindt om drie uur 's middags in veel kerken de kruisweg plaats en 's avonds een viering met kruisverering, waarbij de Improperia worden uitgevoerd. Goede Vrijdag en Paaszaterdag zijn de enige twee dagen van het jaar waarop er geen Eucharistieviering plaatsvindt in de Rooms-Katholieke Kerk.
Goede Vrijdag is voor de christenen de droevigste dag van het kerkelijk jaar, omdat het lijden en sterven van Jezus die dag centraal staat. Toch spreekt de Kerk van ‘Goede' Vrijdag om erop te wijzen dat Christus gestorven is om ieder mens van zijn zonden te verlossen en zijn lijden en dood daarom niet zinloos zijn geweest.
[bewerk] Geschiedenis
Op Goede Vrijdag wordt herdacht dat Jezus Christus in Jeruzalem op de heuvel Golgotha werd gekruisigd. Deze binnen het christendom zeer belangrijke gebeurtenis wordt wereldwijd door gelovigen door middel van kerkdiensten herdacht. Goede Vrijdag valt twee dagen voor het Paasfeest, de dag waarop de christenen Jezus' verrijzenis uit de dood vieren.
Een samenvatting van de gebeurtenissen op de sterfdag van Jezus die in de vier evangeliën in de Bijbel beschreven staan, kan men vinden onder het lemma arrestatie en kruisdood.
De reden dat de kruisiging op de vrijdag voor het Pesach (joods paasfeest) wordt herdacht, is dat de Bijbel de gebeurtenis plaatst in de context van de voorbereidingen voor dat feest, en ook dat de kruisiging kort voor de sabbat (zaterdag, de eerste dag van het feest) plaatsvond. De indicatie wordt gegeven dat Jezus na zijn dood snel begraven moest worden, voor het donker werd en de sabbat zou beginnen.
[bewerk] Pesach
Veel van de eerste christenen waren joden; daarom bleef de verbinding met de Pesachviering instand. Pas later is er scheiding tussen de feesten gekomen en kregen pesach en paasfeest verschillende vieringsdata, en verhuisde Goede Vrijdag mee met het christelijke paasfeest (Zie Paas- en Pinksterdatum).
[bewerk] Betekenis
De dood van Jezus en de betekenis van Goede Vrijdag ligt in het offer dat Jezus bracht. Zijn dood wordt in het Nieuwe Testament gezien als een offer. In het Nieuwe Testament wordt de dood van Jezus gezien in het licht van de Oudtestamentische offers. Johannes de Doper heeft Jezus aangewezen als het Lam van God. Door zijn dood heeft Jezus de schuld van de zonde betaald. Daardoor heeft Jezus ook de satan overwonnen. Christenen herdenken daarom op Goede Vrijdag de verlossing van de zonde en de overwinning op de satan.
[bewerk] Data
Goede Vrijdag werd in 313 in het liturgische 'Triduum Sacrum' ingevoerd:
- Goede Vrijdag (lijden en sterven)
- Stille Zaterdag of Paaszaterdag (grafrust)
- Paaszondag (opstanding)
Ook Witte Donderdag kwam daarbij als voorbereidingsdag.
De komende jaren valt Goede Vrijdag op de volgende data:
[bewerk] Zie Ook
[bewerk] Externe links
Van belang zijnde passages in het Nieuwe Testament van de Bijbel: