Jan Zwart
Jan Zwart (Zaandam 20 augustus 1877 - Zaandam 13 juli 1937) was een Nederlands organist en een leerling van H. van Eyk.
Na eerst organist geweest te zijn van de Nederlands Hervormde Kerk te Rotterdam en Capelle aan de IJssel, werd hij in 1898 in dezelfde functie benoemd bij de Hersteld Evangelisch-Lutherse Kerk te Amsterdam. Hier begon hij in 1914 tijdens de zomermaanden zijn wekelijkse orgelbespelingen, die hij tot zijn dood toe trouw heeft voortgezet.
Jan Zwart was ook de eerste Nederlandse organist die voor de radio speelde. Door zijn periodieke radio-uitzendingen heeft hij een groot publiek weten te boeien en interesse voor het kerkorgel weten te wekken. Hij was ook een kundig pedagoog en orgelhistoricus. Eén van zijn bekendste leerlingen was Feike Asma. Van Jan Zwarts hand verschenen vele artikelen over de Oud-Nederlandse orgelhistorie. Zo wist hij hernieuwd de interesse te wekken voor bijvoorbeeld de orgelmuziek van Jan Pieterszoon Sweelinck. Jan Zwart componeerde zelf ook orgelmuziek. In 1917 begon hij aan de uitgave van "Nederlandse Orgelmuziek". Ook was hij de initiator van de Nederlandse Orgeldagen.
Na zijn dood is er rond de persoon en zijn muziek een ware cultus ontstaan, een hype die te vergelijken is met de sektarische Wagnerverering aan het einde van de negentiende eeuw en het begin van de twintiste eeuw. Deze cultus duurt tot op de dag van vandaag voort, en heeft met name onder de orthodox protestantse groeperingen nog grote aanhang.
