Julianakanaal
| Julianakanaal | |
|---|---|
| Lengte | 36 km |
| Scheepsklasse | - |
| Jaar ingebruikname: | 1935 |
| Van | Maas |
| Naar | Maas |
| Stroomt door | Limburg |
 Julianakanaal: Gemeentehaven Noord Gulyck-Gelderhaven (foto: Rijkswaterstaat) |
|
Het Julianakanaal is een kanaal in Limburg dat een deel van het water van de Maas doorvoert. Het grootste deel van de scheepvaart dat via de Maas naar België gaat, gaat door het Julianakanaal.
Het kanaal begint ten noorden van Maastricht bij de stuw van Borgharen als aftakking van de Maas en eindigt ongeveer 36 km verder bij Maasbracht, waar het water de Maas weer instroomt.
Het kanaal volgt de loop van de Maas, die iets ten westen van het kanaal stroomt, en daar de grens met België vormt (de "grensmaas"). Ten oosten van het kanaal loopt de A2.
Binnenhavens zijn gelegen in Maastricht (Beatrixhaven), Stein en Buchten bij Born.
Schutsluizen te Limmel, Born en Maasbracht. Door de nabije ligging van de staatsmijnen was de haven van Stein vroeger van zeer groot belang. Het was op het Duitse Duisburg na de grootste binnenhaven van Europa.
Ter hoogte van Elsloo moest in 1929 de Scharberg worden doorgraven. Bij deze werkzaamheden werd een laag die rijk was aan haaietanden uit het Mioceen aangesneden.
Het kanaal is geopend in 1935 en vernoemd naar Prinses Juliana.
In de Tweede Wereldoorlog had het nog relatief jonge kanaal een belangrijke strategische functie, eerst belette het de Duitsers op te rukken naar het westen, en later hield het de geallieerden tegen die richting Duitsland trokken. Diverse bruggen werden opgeblazen. De laatste brug, bij Elsloo, werd pas in de jaren '60 teruggeplaatst.
Op 27 januari 2004 werd het kanaal wereldnieuws, toen het kanaal, na het verzakken van een dijk, het dorp Stein dreigde onder water te zetten. De dijk bleek later te zijn weggezakt door een oude waterleiding, uit de tijd van de aanleg van het kanaal. Deze leiding was vergeten, maar had wel nog waterdruk. Hij was onder de dijk gaan lekken, waardoor er erosie ontstaan was.
