Karel de Stoute
1433-1477 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Hertog van Bourgondië | ||||||
|
||||||
Hertog van Gelre | ||||||
|
||||||
|
Karel de Stoute (Dijon, 10 november 1433 – Nancy, 5 januari 1477) was hertog van Bourgondië, Brabant, Limburg en Luxemburg, graaf van Vlaanderen, Artesië, Bourgondië, Henegouwen, Holland, Zeeland en Namen. In 1472 werd hij bovendien hertog van Gelre en graaf van Zutphen. Hij was de zoon van Filips de Goede en Isabella van Portugal. Zijn bijnaam betekent "de stoutmoedige" en slaat dus niet op ondeugend gedrag.
[bewerk] Politiek
Karel ambieerde een rijk dat zich uitstrekte van de Noordzee tot de Middellandse Zee. Hiertoe wilde hij Picardië, Lotharingen en het graafschap Thionville veroveren. Daardoor geraakte hij onder meer in conflict met de toenmalige Franse koning, Lodewijk XI waarbij Edward IV van Engeland dan weer zijn bondgenoot was.
Op 28 oktober 1467 leverde Karel te Brustem met Limburgers en Luikenaars slag. Hierbij sneuvelden 4000 soldaten, het merendeel Luikenaars. In 1468 belegerde en verwoestte hij Luik.
Hij vestigde in Mechelen de Rekenkamer (een middeleeuws ministerie van financiën) en zijn Parlement (de Grote Raad van Mechelen) in 1473 dat in feite het opperste gerechtshof van de toenmalige Nederlanden was.
In 1465 had Adolf van Gelre zijn vader Arnold van Gelre in gevangenschap gezet, iets wat in geheel Europa verontwaardiging wekte. Karel gebruikte deze gebeurtenis in 1471 als aanleiding om Gelre binnen te vallen. Adolf werd gevangen gezet en met Arnold kwam Karel overeen dat hij na Arnolds dood Gelre zou erven. Arnold stierf in 1473.
[bewerk] Dood
Hij sneuvelde op 5 januari 1477 bij een poging Nancy op de Lotharingers te veroveren. Zijn stoffelijk overschot bleef op het slagveld liggen om pas dagen later geborgen te kunnen worden. Alhoewel hierover nog altijd onduidelijkheid bestaat, zou zijn gezicht al zijn aangevreten geweest door wolven en waren zijn wapenrusting en kleren geroofd; identificatie van de hertog moest plaatsvinden aan de hand van de littekens op zijn lichaam die bij zijn lijfarts bekend waren.
Zijn praalgraf bevindt zich in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Brugge, naast dat van zijn dochter en opvolgster Maria van Bourgondië. Zijn stoffelijke resten werden door Karel V, een kleinzoon van Maria, vanuit Frankrijk naar Brugge overgebracht. Vermoedelijk werd hij in de Sint-Donaaskathedraal die op de Burg stond begraven. De kathedraal werd afgebroken, zijn lijk werd nooit teruggevonden.
[bewerk] Familie
Karel huwde drie keer: met Catharina van Valois, Isabella van Bourbon en Margaretha van York. Uit het huwelijk met Isabella van Bourbon werd zijn opvolger Maria van Bourgondië geboren.