Paul Kempeneers

Dr. fil. P. Kempeneers in 2005

Paul Kempeneers (Tienen, 9 december 1935) is een Belgisch historisch geograaf.

[bewerk] Biografie

Dr. fil. Paul T.C. Kempeneers is geboren op 9 december 1935, op het Kapucijnenplein 3 te Tienen.

Zijn vier eerste leerjaren deed hij in de Provinciale Normaalschool.

Na de oorlog belandde hij in 1945-46 als intern in het Jozefietencollege op de Oude Markt in Leuven. Twee jaar later echter schreef onderpastoor Jozef Vanhoebroeck, een dorpsgenoot van zijn moeder, hem in als leerling in het O.L.Vrouwecollege te Tienen. Zo eindigden zijn pensionaatsjaren in Leuven. Het werd de Latijns-Griekse afdeling, waarin hij 6 jaar later met vrucht afstudeerde. In die tijd had pastoor Vanhoebroeck hem ook ingelijfd bij de Bergrakkers, een scoutsgroep die ontstaan was uit het kinderkoor van de Sint-Germeinskerk.

P. Kempeneers in 1958

In september 1953 was hij ingeschreven in de Antwerpse Zeevaartschool. Het eerste jaar bestond echter uit een praktische opleiding aan boord van het opleidingsschip Mercator, dat toen aangemeerd lag in het Willemdok nr. 6. Na een korte opleiding vertrokken ze aldus op 15 december 1953, onder het bevel van commandant Van de Sande, voor een kruistocht naar West-Afrika met als verste punt Dakar. Twee maanden en 10 dagen later legde de Mercator weer aan in Antwerpen.

In 1954 belandde hij in de Middelbare Normaalschool (PNT) te Tienen en behaalde er twee jaar later het diploma van regent in de letterkundige vakken. Zijn legerdienst deed hij bij de Belgische Zeemacht. Na de opleiding van 8 maanden in de kazerne Callemeyn in Aarlen keerden ze met 8 nieuwe officieren naar de zeemachtbasis in Sint-Kruis (Brugge) terug. Het was toen het jaar van de Expo '58. Als opvoedingsofficier had hij toen de gelegenheid om met de Kamina para's te verschepen naar Kongo en Angola. Na zijn legerdienst van 18 maanden keerde hij naar de PNT terug.

Op 10 augustus 1963 trouwde hij met Simone Vandervesse uit Hoegaarden. Uit hun huwelijk kwamen twee kinderen voort: Elfriede en Edelhart Ysebrant Kempeneers.

P. Kempeneers op Paaseiland in 1978

In 1970 stelde de stad hem als bibliothecaris aan in het Stadspark. Het was de tijd dat hij weer aan het studeren ging, eerst voor het graduaat in de Bibliotheekschool in Brussel, en daarna voor Germaanse filologie aan de KU Leuven. Als beloning voor 7 jaren studie trok hij in maart-april 1978 op zijn eentje naar Chili en vandaar naar Paaseiland.

Onder de leiding van prof. K. Roelandts promoveerde hij in mei 1982 tot doctor in de Germaanse filologie, met een proefschrift over de Hydronymie van het Dijle- en Netebekken (studie van de waternamen). Twee jaar later verwisselde hij het lesgeven voor de functie van directeur volwassenenonderwijs. Als leraar publiceerde hij veelal didactische werken, zoals een ABN-gids voor Tienen en omgeving (1962), Spelen met Spelling (1964), Nederlandse Spraakkunst met Oefeningen (1965), enz. In 1970 debuteerde hij met een science-fictionboek voor de jeugd Schimmen uit de ruimte.

Daarna legde hij zich ook toe op de geschiedenis van de stad. Zo gaf Publipers in 1975 zijn Aren lezen aan de Gete uit dat op korte tijd was uitverkocht. In 1976 volgde Reddelen onder de boompjes, een eerste verzameling lokale en regionale woorden en zegswijzen uit het Tiense. Gespecialiseerd zijnde in de toponymie (plaatsnaamkunde) gaf de Leuvense Universiteit zijn werken uit over de toponymie van Hakendover, Kumtich, Oplinter, Hoegaarden en Waanrode. De Koninklijke Academie voor Taal- en Letterkunde bekroonde in 1987 zijn Tiense Plaatsnamen (2 delen) in Gent, in aanwezigheid van koning Boudewijn. Deze bezocht de Academie, omdat ze precies 100 jaar bestond.

In 1999 volgde in het Toreke de voorstelling van zijn 3-delig werk Thuis in Thienen, waaraan hij meer dan 20 jaar heeft gewerkt. Intussen schreef hij een toponymische studie over Landen, getiteld Leven in Landen. Deze stad heeft zijn werk voorgesteld op 9 december 2000, dus op zijn 65-ste verjaardag. Het jaar 2000-2001 was tevens zijn laatste schooljaar als directeur in het volwassenenonderwijs De Nobel.

De laatste jaren houdt hij zich nog uitsluitend bezig met de toponymie van gemeenten uit de regio oostelijk Brabant. Hij doet dit op wetenschappelijke wijze als lid van de Koninklijke Commissie voor Toponymie en Dialectologie, en als mede-redacteur van het tijdschrift Naamkunde.