Atol Eniwetok
Z Wikipedii
Atol Eniwetok (lub Enewetak) - jeden z atoli grupy Ralik w archipelagu Wysp Marshalla w środkowej części Oceanu Spokojnego (11°30'N, 162°20'E). W jego skład wchodzi około 40 wysp, o łącznej powierzchni 6 km². Otaczają one lagunę o średnicy około 37 km. Atol zamieszkuje około 820 osób (1999).
Europejczycy wylądowali tutaj po raz pierwszy w 1794, z przybyciem brytyjskiego statku handlowego. W niecałe sto lat później, w 1885, Wyspy Marshalla zajęły Niemcy. Reszta wysp tego archipelagu została zajęta przez Japończyków w 1914 - w 1920 otrzymali oni mandat Ligi Narodów. Japończycy nie interesowali się prawie w ogóle wyspą aż do wybuchu II wojny światowej. W 1942 na wyspie Engebi zbudowali lotnisko, które stanowiło bazę dla japońskich samolotów w tej części Pacyfiku. Wyspy zostały jednak zdobyte 16-23 lutego 1944 przez oddziały piechoty morskiej (22 pułk piechoty morskiej i 3 samodzielny batalion czołgów) oraz armii (106 pułk piechoty) Stanów Zjednoczonych, po czym powstała tu amerykańska baza morska.
Po wojnie w 1947 około 140 mieszkańców atolu zostało ewakuowanych na wyspę Ujelang. W latach 1948–1962 na atolu Eniwetok przeprowadzono 43 próby z bronią atomową, w tym w 1952 dokonano tu pierwszego próbnego wybuchu bomby wodorowej. Pod koniec lat 70. na atol zaczęli powracać mieszkańcy. W latach 1977-1980 Amerykanie przeprowadzili operację oczyszczenia. Wówczas oficjalnie zezwolono na powrót ludności, choć ze względu na pojawianie się objawów choroby popromiennej znowu dokonano ewakuacji.
