Świerzb

Z Wikipedii

	Świerzb
(scabies)
ICD-10:	B86
B86.0 {{{X.0}}}
B86.1 {{{X.1}}}
B86.2 {{{X.2}}}
B86.3 {{{X.3}}}
B86.4 {{{X.4}}}
B86.5 {{{X.5}}}
B86.6 {{{X.6}}}
B86.7 {{{X.7}}}
B86.8 {{{X.8}}}
B86.9 {{{X.9}}}

Świerzb

Świerzb (łac. scabies) - jest chorobą zakaźną spowodowaną przez świerzbowca ludzkiego (Sarcoptes hominis, Sarcoptes scabiei) objawiającą się dokuczliwym świądem i zmianami skórnymi w postaci przeczosów, grudek i plam.

[edytuj] Epidemiologia

Świerzbowiec drąży kanały w warstwie rogowej naskórka. Samica składa 2-3 jaja w ślepo zakończonych norkach o długości 0,3-0,4 mm. Z jaj wylęgają się larwy, a następnie w ciągu 3 tygodni przekształcają w dojrzałe świerzbowce. Choroba przenosi się najczęściej przez bezpośredni kontakt fizyczny, rzadziej za pośrednictwem przedmiotów, np. pościeli. Poza skórą świerzbowce mogą przeżyć od 3 do 4 dni. Zakażeniu sprzyja obniżenie odporności. Chorują najczęściej dzieci, które zarażają się głównie podczas zabaw. W ciężkich chorobach układowych (np. AIDS, choroby hematologiczne) może wystąpić ciężka postać, charakteryzująca się nadmierną hiperkeratozą, jest to tzw. świerzb norweski.

[edytuj] Objawy i przebieg

Świąd nasilający się w nocy, po kąpieli na skutek rozgrzania i uczynnienia świerzbowców. Zwykle na pośladkach, w okolicy nadgarstków i na bocznych powierzchniach palców, w naturalnych fałdach skóry, w okolicach pępka, brodawek sutkowych u kobiet, narządów płciowych, gdzie widoczne są norki świerzbowcowe. W okolicach zmian widoczne przeczosy - linijne nadżerki naskórka spowodowane intensywnym drapaniem. Nie zajmuje okolicy międzyłopatkowej oraz twarzy, z wyjątkiem świerzbu norweskiego. U dzieci często lokalizuje się na dłoniach i podeszwach stóp.

[edytuj] Rozpoznanie

• stwierdzenie charakterystycznych norek świerzbowcowych (dobrze widoczne po zabarwieniu nalewką jodową)
• charakterystyczny świąd nasilający się w nocy
• przeczosy w miejscach typowych
• wywiad ukierunkowany na występowanie podobnych objawów wśród osób z otoczenia chorego
• najczęściej występuje w okolicach pępka, na nadgarstkach i pośladkach.

[edytuj] Rozpoznanie różnicowe

• świąd skóry na innym tle (pruritus)
• wszawica odzieżowa (pediculosis vestimenti)

[edytuj] Leczenie

Świerzb najczęściej zwalcza się stosując maści zawierające lindan. Smarowanie przez kolejne 3 dni, stosowanie kąpieli i zmiana bielizny. Bieliznę, pościel, ręczniki używane podczas choroby należy po wypraniu odstawić i nie stosować przez okres 2 tygodni.

Inne dostępne leki to:

• maści zawierające 1% permetrynę - zwykle wystarczy jednorazowe zastosowanie.
• maść Wilkinsona (15% siarki, 15% dziegciu) - stosowanie kilkanaście dni
• Novoscabin (30% ester benzylowy kwasu benzoesowego w oleju parafinowym) - stosowany dwukrotnie (nie zawsze skuteczny)
• iwermektyna - stosowana doustnie w dawce 150-200μg/kg mc. - zwykle jednorazowo, niekiedy wymaga powtórzenia dawki po dwóch tygodniach (lek niedostępny w Polsce)

[edytuj] Profilaktyka

Leczeniem muszą zostać objęte wszystkie osoby z najbliższego otoczenia chorego.

[edytuj] Bibliografia

• Stefania Jabłońska, Sławomir Majewski Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową PZWL 2005, ISBN 83-200-3367-5.

Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii!
Wikiprojekt: Nauki medyczne • Portal: Nauki medyczne