Abrewiatura

Z Wikipedii

Abrewiatura (śrdw.-łac. abbreviatura, skrócenie, od łac. brevis, krótki)

[edytuj] Historia

W znaczeniu historycznym (głównie czasy rzymskie i średniowiecze) abrewiatury były jedno- lub kilkuliterowymi skrótami najczęściej używanych wyrażeń. Stosowano głównie dwie metody:

suspensja (łac. abbreviatio per suspensionem, dosł. zawieszenie, tj. obcięcie) - zachowanie początkowej lub kilku pierwszych liter wyrazu. Znakiem skrócenia przez odcięcie była kropka.
kontrakcja (łac. abbreviatio per contractionem, ściągnięcie) - w przypadku kontrakcji czystej pozostawiano pierwszą i ostatnią literę, w przypadku kontrakcji mieszanej lub zgłoskowej również litery ze środka wyrazu.

We wczesnych wiekach średnich rozwinęło się wiele niezależnych sposobów skracania w zależności od szkół pisarskich. Dopiero odrodzenie karolińskie (reformy kościelne i oświatowe Karola Wielkiego) w IX wieku spowodowały ograniczenie i ujednolicenie abrewiatur, a nowy system abrewiacyjny obowiązywał do XII wieku. W XIV-XV wieku nastąpił rozwój pisma, a z nim ponowne rozmnożenie abrewiatur (szczególnie w tekstach filozoficznych i prawniczych), co bardzo utrudniało lekturę. Dopiero wynalazek druku i wpływ idei humanizmu w czasach odrodzenia skutecznie ograniczyły stosowanie abrewiatur.

[edytuj] Czasy dzisiejsze

Umowny pojedynczy znak pisarski o stałym znaczeniu zastępujący słowo lub frazę, który można stosować w ramach tekstu lub podobnej formy zapisu (zapis stenograficzny, nutowy itp.). Abrewiaturę stosuje się w celu zaoszczędzenia miejsca i czasu pisania. Przykłady abrewiatur to: %, $, §, ©, ®. Cechą obowiązującą abrewiatury (podobnie jak wszystkie inne znaki pisarskie) jest zawsze dostosowanie ich bieżącego wyglądu do ogólnych założeń graficznych konkretnego kroju pisma, oraz respektowanie przy użyciu abrewiatur zasad pisowni i typografii dla danego języka, w jakim jest pisany tekst. Dlatego też do abrewiatur nie można zaliczyć znaków o ustalonym wyglądzie, jak logo, znaki drogowe, symbole legendy map i planów, czy inne ustalone elementy graficzne systemów informacji wizualnej. Przeważająca większość abrewiatur tekstu pisanego jest pochodzenia anglojęzycznego, język polski nie wykształcił własnych abrewiatur.
Przyjęty system skrótów (abrewiacji) w konkretnej publikacji specjalistycznej, szczególnie jeśli skróty te odbiegają od powszechnie stosowanych. W danej publikacji powinna być również zamieszczona tabela abrewiacji.