Andrychów

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°52' N 19°20' E49.8666667 19.3333333 (Andrychów)

Andrychów
Herb Andrychowa Flaga Andrychowa
Województwo	małopolskie
Powiat	wadowicki
Gmina  - rodzaj	Andrychów miejsko-wiejska
Założono	na przełomie XIII/XIV wieku
Prawa miejskie	1767
Burmistrz	Jan Pietras
Powierzchnia	10,28 km²
Położenie	49° 52' N 19° 20' E
Wysokość	333 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2006)  - liczba ludności  - gęstość	22 257 2132,5 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	(+48) 33
Kod pocztowy	34-120
Tablice rejestracyjne	KWA
Położenie na mapie Polski Andrychów
TERC10 (TERYT)	2121618014
Miasta partnerskie	Isny Landgraaf Brzecław
Urząd miejski3 Rynek 15 34-120 Andrychów tel. 33 875-23-60; faks 33 875-29-16
Strona internetowa miasta

Andrychów – miasto w woj. małopolskim, w powiecie wadowickim, siedziba władz miejsko-wiejskiej gminy Andrychów. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 21 922 mieszkańców.

Największe miasto i gmina w powiecie wadowickim.

Spis treści 1 Położenie 2 Gospodarka 3 Religia 4 Kultura i turystyka 4.1 Atrakcje turystyczne 5 Sport 6 Historia 7 Sławni mieszkańcy Andrychowa 8 Zobacz też 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie

Miasto położone w Kotlinie Andrychowskiej, w Beskidzie Małym u stóp Pańskiej Góry, nad rzeką Wieprzówką, na wysokości 333 m n.p.m. (centrum nad rzeką). Miasto rozwija się jako miejscowość turystyczna. Ośrodek przemysłu bawełnianego i maszynowego.

Andrychów położony jest wzdłuż trasy międzynarodowej Kraków – Cieszyn. Przez miasto biegnie linia kolejowa z Bielska-Białej do Kalwarii Zebrzydowskiej Lanckorony. Do miasta można dojechać autobusem PKS (działają również linie busów). Komunikacje miejską zapewniają autobusy MZK.

[edytuj] Gospodarka

Zobacz więcej pod hasłem Gmina Andrychów.
Tradycyjną gałęzią gospodarki było tkactwo oparte na uprawianym w okolicy lnie, a później na importowanej bawełnie. W XVIII i XIX wieku produkcją i handlem płótnem zajmowały się chłopskie kolegacje. W 1908 roku powstała Pierwsza Galicyjska Tkalnia Mechaniczna należąca do braci Czeczowiczków.

Dziś Andrychów jest jednym z ważniejszych centrów przemysłowych w Małopolsce. Rozwija się tu przemysł: maszynowy, włókienniczy i bawełniany. Na terenie miasta znajdują się przedsiębiorstwa takie jak: Andrychowskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego, Wytwórnia Silników Wysokoprężnych i Andrychowska Fabryka Maszyn, WOSANA, Ogniochron.

Szybko rozwijającą się gałęzią gospodarki jest turystyka i agroturystyka. Ze względu na swoje położenie oraz rozbudowaną bazę Andrychów jest ważnym ośrodkiem turystycznym w regionie.

[edytuj] Religia

• Parafia Rzymskokatolicka św. Macieja,
• Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Biskupa Męczennika,
• Sala Królestwa Świadków Jehowy (dwa zbory- Andychów Południe i Andrychów Północ)
• Zbór Kościoła Chrześcijan Dnia Sobotniego

[edytuj] Kultura i turystyka

Zobacz więcej pod hasłem: Gmina Andrychów.
Andrychów zaczął rozwijać się jako miejscowość letniskowa w międzywojennej Polsce. Z tego okresu pochodzą duże inwestycje m.in. basen pływacki i stadion sportowy. Dziś miasto rozwija się jako ośrodek agroturystyczny i baza wypadowa w Beskid Andrychowski.

[edytuj] Atrakcje turystyczne

• Beskid Mały ze szczytami Leskowcem i Groniem Jana Pawła II,
• barokowy kościół pw. św. Macieja (1721) wraz z parkiem,
• klasycystyczny parterowy pałac Bobrowskich (I poł. XIX w.)
• Izba Regionalna,
• Samolot myśliwski Lim-2
• Oryginalne domy podcieniowe, figury i kapliczki przydrożne,
• Skałki Andrychowskie,
• kirkut,
• rezerwat leśny Madohora,
• tereny narciarskie z wyciągami: w Rzykach-Praciakach "Polana Pracica", "Na Leskowcu", "Na Kocierzu".

Andrychów posiada także basen kąpielowy. Na chwile obecna tz rok 2008 basen nie dziala jest w znacznej przebudowie.

W mieście w komunikacji autobusowej do niedawna kursowały Jelcze PR110 i Autosany H9 w barwach pomarańczowo/czerwono-białych. Obecnie modele te zostają zamienione na nowsze modele Jelczów i Autosanów (np. Jelcz M081MB) jednak nadal kursują po mieście kultowe H9-tki.

[edytuj] Sport

• MKS Andrychów - siatkówka kobiet
• AKS Beskid Andrychów - piłka nożna

[edytuj] Historia

• Założenie osady na przełomie XIII/XIV w.,
• 1665 r. – zniszczenie przez oddziały szwedzkie,
• XVI wiek – rozwój andrychowskiego tkactwa,
• 1704 r. – próba lokacji miasta, za przywilejem Augusta II,
• uzyskanie praw miejskich w 1767 r.
• 1791 r. założenie pierwszej szkoły w Andrychowie.
• XVIII wiek – rozkwit kolegacji chłopskich,
• 1886 r. podjęcie przez radę wsi i miasta decyzji o połączeniu się Andrychowa w jeden organizm miejski,
• 1888 r. – otwarcie linii kolejowej,
• XIX wiek – rewolucja przemysłowa
• koniec XIX wieku – rozwój społeczności żydowskiej, powstanie kahału,
• 1908 r. – powstanie Pierwszej Galicyjskiej Tkalni Mechanicznej,
• 1920 – 1939 r. – rozwój Andrychowa jako ośrodka turystycznego i miejscowości letniskowej,
• 4 września 1939 r. – okupacja miasta przez wojska hitlerowskie,
• 26 września 1941 r. – utworzenie przez hitlerowców getta w Andrychowie.
• 27 stycznia 1945 r. – wkroczenie wojsk radzieckich do miasta,
• do 2005 rozwój miasta jako ośrodka przemysłowego i turystycznego.

[edytuj] Sławni mieszkańcy Andrychowa

• Stanisław Ankwicz,
• Antoni Beill (1847-1894) – architekt,
• Cezariusz Chrapkiewicz – aktor,
• prof. Ryszard Demel – malarz i witrażysta,
• prof. Franciszek Dziedzic (1902-1981) – profesor ekonomiki i rolnictwa,
• prof. dr Artur Feliks (s. Teodora) – bakteriolog i serolog,
• Ignacy Fijałkowski (1783-1855) – lekarz, autor wielu publikacji medycznych,
• inż. Artur Grünspan – wynalazca z zakresu przemysłu naftowego,
• prof. Józef Kocemba – profesor medycyny,
• dr Leopold Kischner – bakteriolog,
• Gerard Linder,
• Tomasz Moskała - napastnik Cracovii Kraków,
• Krzysztof Najbor – aktor,
• Stanisław Nowak (1859-1936) – trzykrotny senator RP,
• Jan Peszek – aktor,
• Jan Pietraszek (1828-1880) – konstruktor,
• prof. Lech Poloński – profesor medycyny,
• o. Józef Prus (1900-1962) – karmelita, przełożony prowincji zakonnej, założyciel i dyrektor Niższego Seminarium w Wadowicach,
• prof. Stanisław Pietrzyk – wykładowca na uniwersytecie w Lille,
• Karol Romer – szef protokołu dyplomatycznego w rządzie II Rzeczypospolitej,
• Adam Romer – dziennikarz, bliski współpracownik premiera Władysława Sikorskiego,
• kard. Stanisław Ryłko – bliski współpracownik Jana Pawła II,
• dr Janusz Smaza – ekspert w dziedzinie rzeźby kamiennej i elementów architektonicznych,
• Tadeusz Szlagor - trener Reprezenatcji Polski w Siatkówce Mężczyzn w latach 1966-1972
• Stanisław Witkowski (1866-1950) – filolog klasyczny, badacz i znawca papirusów,
• Rafał Żygiel - prezenter radiowy, prowadzi listę przebojów w RMF.
• Adam Kokoszka - obrońca Wisły Kraków i Reprezentant Polski w Piłce Nożnej
• Mariusz Magiera - obrońca Górnika Zabrze,

[edytuj] Zobacz też

• Synagoga w Andrychowie
• Stara Synagoga w Andrychowie

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona urzędu miejskiego
• www.andrychow.pl

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi