Arkadiusz Piekara
Z Wikipedii
Dr. Arkadiusz Henryk Piekara - ur. 12.01.1904 w Warszawie, zm. 28.04.1989 w Warszawie - wybitny fizyk, wykładowca, pisarz naukowy, humanista,. Był profesorem fizyki na Politechnice Gdańskiej, uniwersytetach w Poznaniu i Warszawie.
Spis treści |
[edytuj] Młode lata
Jego ojciec, Wincenty, był krawcem. Matka Maria z domu Biała. Miał mlodszego brata Brunon, który też był fizykiem.
Zdał maturę w Gimnazjum im. Rejtana w Warszawie w 1922. Studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim. Po uzyskaniu dyplomu magistra filozofii w 1927, był asystentem prof. Stefana Pieńkowskiego na Wydziale Fizyki UW.
W 1928 Tadeusz Łopuszański zaproponował mu pozycję profesora fizyki w nowo utworzonym Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie. Urządził wspaniale pracownie wyjątkowe w szkole średniej z miejscami dla indiwidualnej pracy dla zdolnych studentów. Co najmniej dwaj jego studenci osiągnęli później sławę jako naukowscy - Aleksander Łempicki i Józef Zwisłocki. Piekara sam wykorzystał znakomite warunki pracy ażeby prowadzić zasadnicze badania nad dielektrykami. W 1936 roku Arkadiusz Piekara wraz z młodszym bratem Brunonem (również student szkoły) wykrył w nitrobenzenie efekt który nazwano odwrotnym nieliniowym efektem dielektrycznym[1]. Równocześnie habitilował się na uniwersytecie krakowskim.
[edytuj] Czas okupacji niemieckiej
Znalazł się w Krakowie gdy wojska nazistowskie napadły na Polskę. 6 listopada 1939 został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau. Uwięziony w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen i Dachau, szczęśliwie został uwolniony 29.08.1940 [2] i wrócił do Krakowa. Były student rydzyński Jakub Tomaszewicz dał mu pracę i schronienie w zakładach azotowych w Mościcach. Tam udzielał lekcje fizyki pracownikom.
Używając pseudonim Profesor brał udział w wywiadzie gospodarczo-przemysłowym 'AK. Analizował w laboratorium przy fabryce materiały z rakiety V2 który wystrzelony z poligonu koło Blizna, padł koło Żurawicy. Wyniki jego badań zostały przesłane do Londynu[3].
[edytuj] Po wojnie
W styczniu 1945 wrócił do Krakowa i pracował na uniwersytecie. Na jesieni 1946 Dr. Piekara zostal kierownikiem I Katedry Fizyki Politechniki Gdanskiej [4]. Tematyka badań naukowych prowadzonych pod kierownictwem prof. A. Piekary obejmowała polaryzację dielektryczną w cieczach dipolowych, ferroelektryki oraz efekty elektrooptyczne w dielektrykach.
W 1952 Prof. Piekara przyjął pozycję profesora fizyki na uniwersytecie poznanskim. On postanowił, ż zbudować lasery. Miały one stanowić bazę do prowadzenia badań w dziedzinie radiospektroskopii i optyki nieliniowej[5] .
W 1965 przeniósł się do Warszawy, gdzie objął katedrę fizyki na wydziale chemii Uniwersytetu warszawskiego, pozycja która została specjalnie dla niego stworzona[6]. Tam wykładał do 1974. Wtedy przeszedł do Instytutu Fizyki PAN.
Profesor Piekara wyróżniał się od wielu innych wykładowców i pisarzy naukowych jasnym sposobem tłumaczenia trudnych spraw. Używał proste przykłady i piękny język. Jego własny entuzjazm dla fizyki przenosił się do słuchaczy i czytelnika. napisał dwie urocze książki dla dzieci. Wśród jego studentów wyróżniaja się Dr. Stanisław Kielich i Dr. Andrzej Więckowski.
19.12.1983 Prof. Piekara zostal wyrozniony Doktorem honoris causa przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [7]. Dostał wiele odznaczeń i orderów, m.in.: Order Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski; Odznaka Honorowa Miasta Poznania,; Medal Marie Curie-Skłodowskiej (dwu-krotnie); Krzyź Oświęcimski.
Miał syna Andrzeja z pierwszą żoną, Wanda Zawadzka. Z drugą żoną, Krystyna Chodzicka, miał syna, Marek i córkę, Sady.
[edytuj] Książki
- Fizyka stwarza nową epokę - wyd. Stefana Kamińskiego - Krakow 1947
- Mechanika Ogolna - wyd. PWN. 1964
- Elektryczność i budowa materii - wyd. PWN. 1955
- Nowe oblicze optyki - wyd. PWN 1968
- Elektrycznosc i magnetyzm - wyd. PWN 1970
- Nayiaśniejszemu Panu i naypotężniezszemu Panu - wyd. PAX 1976
- O maszyniście Felusiu, który był mędrcem - Nasza Księgarnia, Warszaw, 1979
- Ciekawe historie o powietrzu - Nasza Księgarnia, Warszawa, 1984
[edytuj] Referaty i artykuły
Napisał ponad 200 prac naukowych do pism na całym świecie, między innymi:
- Thermal Periodicity of Filament Formation and Elastic Lattice Vibrations - Physical Review (USA) Listopad 1970
- Electric control of light trapping - IEEE Journal of Quantum Electronics, Volume 7, Issue 6, Jun 1971
- Interaction of Picosecond Light Pulses with Matter - Japanese Journal of Applied Physics
Vol. 14 (1975)
- Role of relaxation in the resonant interaction of light pulses with matter Bozena Ratajska i Arkadiusz H. Piekara - Applied Optics, Vol. 17, Issue 23, 1978
[edytuj] Przypisy
- ↑ referat Ryszarda Tanasia
- ↑ [1]
- ↑ książka "Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie 1928-1939 – Wychowawcy i Wychowankowie" – Jan Bohdan Glinski, Warszawa 2005 (strony 172-173)
- ↑ [2]
- ↑ Optyka kwantowa w Poznaniu
- ↑ Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie 1928-1939.... strony 172-173)
- ↑ [[3]]
[edytuj] Źródła
- Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie 1928-1939 – Wychowawcy i Wychowankowie – Jan Bohdan Glinski, Warszawa 2005 (strony 172-173).
- Biogramy uczonych polskich, Andrzej Śródka - Ossolineum 1990
- W stulecie urodzin.
- Optyka nieliniowa i Kwantowa w Poznaniu
- O aresztowaniach w Krakowie