Astronautyka

Z Wikipedii

Astronautyka (gr. kosmonautyka) - zespół dziedzin nauk ścisłych, technicznych, biologiczno-medycznych oraz humanistycznych, które zajmują się lotami (gr. nautike - żegluga) poza atmosferę Ziemi oraz poznawaniem przestrzeni kosmicznej jak również znajdujących się w niej obiektów.

Astronautyka obejmuje poznawanie oraz analizowanie warunków i zjawisk towarzyszących lotom statków kosmicznych. Odkrywa możliwości techniczne ich realizacji oraz bada oddziaływanie warunków lotu na psychofizyczny stan astronautów i możliwość ich adaptacji do tych warunków.

W rozwiązywaniu zagadnień z zakresu astronautyki korzysta się z osiągnięć wielu gałęzi nauki (aerodynamiki, magnetohydrodynamiki, aeronomii, astrofizyki, planetologii, techniki rakietowej i innych).

Idea podróży kosmicznych nurtowała ludzkie umysły od stuleci, ale pozostawała marzeniem aż do czasu zbudowania potężnych rakiet zdolnych unieść ładunek użyteczny daleko w przestrzeń. Takie właśnie rakiety powstawały w połowie XX w. w USA i ZSRR. Pierwszym człowiekiem w kosmosie był radziecki kosmonauta Jurij Gagarin. Został wystrzelony w kosmos 12 kwietnia 1961 r (zdjęcie obok). Jego historyczny lot (jedno okrążenie Ziemi) trwał 108 minut.

Spis treści 1 Wyprawy na Księżyc 2 Misje międzyplanetarne 3 Agencje kosmiczne 4 Linki zewnętrzne 5 Zobacz też

[edytuj] Wyprawy na Księżyc

Od 1959 roku wysyłano w stronę Księżyca kilkadziesiąt sond automatycznych. Pierwsze miały tylko zrobić jego zdjęcia - czy to przelatując obok niego, czy też przed rozbiciem się o jego powierzchnię. W październiku 1959 roku rosyjska sonda Łuna 3 przekazała na Ziemię pierwsze obrazy niewidocznej strony Księżyca. Potem lądujące łagodnie na jego powierzchni sondy dostarczyły nam dokładniejszych informacji o tym globie. Później miesiącami badały go i fotografowały satelity umieszczone na orbitach okołoziemskich. W końcu na Księżycu postawił stopę człowiek. W latach 1969 - 1972 podjęto, w ramach programu Apollo, sześć wypraw. W ich wyniku wylądowało na Księżycu dwunastu amerykańskich astronautów. Pierwsi stanęli na jego powierzchni 20 lipca 1969 roku Neil Armstrong i Edwin Aldrin, którzy dotarli tam statkiem Eagle podczas misji Apollo 11. Astronauci, którzy byli na Księżycu, zrobili tysiące jego zdjęć, rozmieścili tam przyrządy naukowe, dokonali wielu pomiarów i przywieźli na Ziemię około 400 kg próbek skał księżycowych.

[edytuj] Misje międzyplanetarne

Zaczęło się od tego, że 2 i 14 grudnia 1962 roku amerykańska sonda Mariner 2 przeleciała w pobliżu planety Wenus.

W ciągu niespełna trzydziestu lat sondy kosmiczne przeleciały obok wszystkich planet (z wyjątkiem uważanego za planetę do 2006 roku 134340 Plutona - w tym momencie zmierza ku niemu sonda New Horizons i dotrze w roku 2015). Wprowadzono statki kosmiczne na orbity wokół Wenus, Marsa, Jowisza i Saturna, na pierwszych dwóch z tych planet wylądowały sondy, a na Jowisza opadł specjalnie do tego przygotowany próbnik. Od 1976 roku dwie amerykańskie sondy z serii Viking przez wiele lat badały i fotografowały Marsa. Analizy chemiczne gruntu nie wykryły żadnego śladu życia. Dzięki wystrzelonym w 1977 roku dwóm amerykańskim sondom z serii Voyager rozporządzamy licznymi zdjęciami i danymi naukowymi o czterech wielkich planetach: Jowiszu, Saturnie, Uranie i Neptunie oraz o ich pierścieniach i księżycach.

W latach 1990 - 1994 amerykańska sonda Magellan, która krążyła po orbicie okołowenusjańskiej, sporządziła za pomocą radaru mapy powierzchni tej planety. W lipcu 1997 sonda Pathfinder wylądowała na powierzchni Marsa, pobrała próbki ziemi i zrobił setki zdjęć. Warto dodać, że trzy sondy kosmiczne wylądowały na ciałach nie będących planetami. Były to Huygens, który w styczniu 2005 roku wylądował na Tytanie (największym z księżyców Saturna) , NEAR-Shoemaker, który w lutym 2001 roku z powodzeniem lądował na planetoidzie Eros, pomimo tego, że z założenia nie był przeznaczony do lądowania. Pod koniec 2005 roku na planetoidzie Itokawa w celu pobrania próbek wylądował japoński próbnik Hayabusa.

Pierwsze zbliżenie

Planeta	Rok zbliżenia	Sonda	Kraj
Wenus	1962	Mariner 2	USA
Mars	1965	Mariner 4	USA
Jowisz	1973	Pioneer 10	USA
Merkury	1974	Mariner 10	USA
Saturn	1979	Pioneer 11	USA
Uran	1986	Voyager 2	USA
Neptun	1989	Voyager 2	USA
134340 Pluton (przyszłe)	2015	New Horizons	USA

Pierwsze wejście na orbitę

Planeta	Rok zbliżenia	Sonda	Kraj
Mars	1971	Mariner 9	USA
Wenus	1975	Wenera 9 i 10	ZSRR
Jowisz	1995	Galileo	USA
Saturn	2004	Cassini-Huygens	USA i ESA
Merkury	2011 planowana	Messenger	USA

Pierwsze lądowanie

Planeta	Rok zbliżenia	Sonda	Kraj
Wenus	1967	Wenera 4	ZSRR
Mars	1971	Mars 3	ZSRR
Saturn -> Tytan	2005	próbnik Huygens	USA i ESA

[edytuj] Agencje kosmiczne

Więcej w artykule agencja kosmiczna.

• NASA (National Aeronautics and Space Administration)
• ESA (European Space Agency)
• NASDA (National Space Development Agency)
• JAXA (Japan Aerospace Exploration Agency)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• • Astronautyka w katalogu Open Directory Project
• Polskie Forum Astronautyczne Astru4u
• Grupa dyskusyjna pl.sci.kosmos
• FAQ grupy dyskusyjnej pl.sci.kosmos - Astronautyka
• Encyclopedia Astronautica (język angielski)

[edytuj] Zobacz też

• przegląd zagadnień z zakresu wojskowości