Bitwa na Równinie Abrahama

Z Wikipedii

Bitwa na Równinie Abrahama Wojna z Francuzami i Indianami
Data	13 września 1759
Miejsce	Québec
Wynik	zwycięstwo brytyjskie
Terytorium	Kanada
Strony konfliktu Wielka Brytania Francja Dowódcy James Wolfe† Louis-Joseph de Montcalm† Siły 5140 żołnierzy 6000 żołnierzy Straty 658 zabitych i rannych 644 zabitych i rannych

James Wolfe

Louis-Joseph de Montcalm

Bitwa na Równinie Abrahama, zwana także bitwą o Quebec odbyła się podczas Wojny z Francuzami i Indianami, stanowiącej północnoamerykański front wojny siedmioletniej. Było to decydujące starcie zbrojne w serii konfliktów o dominację w Ameryce Północnej, pomiędzy Wielką Brytanią i Francją.

Chociaż sama bitwa odbyła się 13 września i trwała zaledwie pół godziny, przygotowania do niej zajęły parę tygodni. 26 czerwca brytyjska flota po dowództwem admirała Charlesa Saundersa wylądowała na Wyspie Orleańskiej. Flota składająca się z 49 okrętów wyposażonych w sumaryczną liczbę 1944 dział i 13 500 załogi. Flocie towarzyszyło 140 mniejszych statków transportujących brytyjska armię lądowa składającą się w sumie z 8640 żołnierzy w tym 7360 Brytyjczyków (w tym 330 artylerzystów) i 1280 Amerykanów. Pierwsza próba brytyjskiego desantu pod Wodospadem Montmorency 31 lipca nie powiodła się. Brytyjczycy po odniesieniu niewielkich strat zmuszeni zostali do wycofania się. Większa część floty brytyjskiej cofnęła się w dół rzeki w poszukiwaniu dogodnego miejsca do lądowania. Po drodze niszczono także farmy i magazyny. W tym samym czasie rozpoczęło się bombardowania miasta przez flotę brytyjską. W tym okresie przygotowań do bitwy Brytyjczycy zyskali przewagę strategiczna przejmując kontrolę nad rzeką i jej brzegami. Wybór miejsca lądowania był niespodziewany. Armia wyszła na brzeg 10 września u podnóża wysokiego, 53 metrowego klifu, na którym leży Quebec. Mimo bliskości przeciwnika Brytyjczycy zdołali wylądować oraz zdobyć klif i baterię dział na nim zainstalowaną. Szczyt klifu broniony był przez około setki kanadyjskiej milicji. Brytyjczycy po mistrzowsku wykorzystali element zaskoczenia. Praktycznie bez strat 5140 żołnierzy armii brytyjskiej zajęło umocnione pozycje na Równinie Abrahama, na przedpolach miasta.

Montcalm, dowódca sił francuskich miał do dyspozycji 13 390 zbrojnych w tym ochotników, milicję i Indian, podzielił jednak swe siły zatrzymując połowę w wojsk w odwodzie. Montcalm nie musiał przyjmować bitwy. Twierdza w Quebecu była dobrze przygotowana do obrony. Ufny jednak w swe siły dał przeciwnikowi pola.

Wolfe zdecydował się na podjęcie frontalnego ataku. Ze względu na rozległość pola walki zastosował typowo angielskie, nieznane Montcalmowi ustawienie wojska, tak zwane thin red line "cienka czerwona linia" – cienka gdyż szereg był głęboki na zaledwie dwóch żołnierzy, a czerwona gdyż mundury Brytyjczyków miały kolor czerwony. Pierwszy zaatakował Montcalm co było zasadniczym błędem. Choć w początkowym starciu został śmiertelnie raniony Wolfe, nie zmieniło to obrazu bitwy. Zdyscyplinowani i dobrze wyszkoleni Brytyjczycy perfekcyjnie wykonali manewr podejścia. Gdy zbliżyli się do oddziałów francuskich na około 40 kroków, Brytyjczycy oddali strzały z podwójnie naładowanych muszkietów. Potężna salwa wprowadziła chaos w szeregach francuskich. Armia francuska zmuszona była do bezładnego wycofania się, w czasie którego został śmiertelnie ranny Montcalm. W tym momencie oddziały brytyjskie mogły zwrócić się w stronę niczego nieprzeczuwających francuskich odwodów. Ich dowódca, a zarazem gubernator generalny Nowej Francji Pierre-François de Rigaud, na wieść o klęsce Montcalma i zbliżających się Brytyjczyków, pospiesznie nakazał odwrót swych oddziałów. Brytyjczycy uzyskali pełną kontrolę nad terenem i przystąpili do bombardowania twierdzy i miasta. Trzydniowy zmasowany ogień kierowany z lądu i wody zmusił Francuzów do poddania miasta 18 września.