Carskie Sioło
Z Wikipedii
Współrzędne: 59°43'24" N 30°24'57" E
Carskie Sioło (ros. Царское Село) - kompleks pałacowo-parkowo założony w XVIII wieku, rezydencja carów, ok. 25 km od Petersburga. Obecnie zespół znajduje się na terenie miasta Puszkin[1].
Spis treści |
[edytuj] Pałac
Pałac, a właściwie zespół pałacowo-parkowy, jest jedną z najznakomitszych rezydencji w stylu rosyjskiego baroku. W efekcie licznych prac, prowadzonych w XVIII i XIX wieku, w Carskim Siole powstał ogromny kompleks, w skład którego, oprócz głównego pałacu Katarzyny (Jekateryninskiego, Wielkiego), wchodzi wiele innych pomniejszych pałaców i budowli, ogrody i parki ze stawami i dodatkowymi budynkami.
Potężny kompleks założony był przez Katarzynę I na nierównych i bagiennych terenach pod Petersburgiem, które dostała od swego męża Cara Piotra I. Monarchini kazała wybudować na nich mały park na modłę XVIII-wieczną z niewielką oranżerią. W miejscu, gdzie dziś stoi Wielki Pałac, caryca kazała postawić niewielką drewnianą cerkiew pod wezwaniem Św. Katarzyny. W 1722 Katarzynie zbudowano niewielki pałacyk, na podstawie projektów Braunsteina. W 1725 roku całą posiadłość nazwano oficjalnie Carskim Siołem.
Dopiero za rządów Carycy Elżbiety (panującej w latach 1740-1762) pałac gruntownie przebudowany został według projektu Zemkova. Powiększył on główny budynek o dwie galerie, łączące go z sąsiadującymi pawilonami. Po śmierci architekta, pracami nad pałacem zajęli się jego uczniowie, jednak największą rolę rozbudowie rezydencji należy przypisać Francisco Bartolomeo Rastrelliemu. Zrezygnował on z pomysłu Zemkova, opierającego swój projekt na lekkich galeriach łączących trzy budynki i zamienił je w jedną całość, co dawało efekt monumentalności. Pałac otrzymał 300 metrową fasadę, której lekkości nadaje nieprzerwany rząd okien oraz liczne elementy wertykalne, kolumny i atlasy. Rastrelli zastosował także grę intensywnych kolorów, błękitu, bieli i matowego złota posągów.
Katarzyna II, która zasiadła na tronie Rosji w roku 1762, postanowiła jeszcze bardziej upiększyć Carskie Sioło. Za jej panowania zapanowała moda na styl klasyczny, zatrudniła więc architekta klasycystycznego, Charlesa Camerona, który spełniał jej każdy architektoniczny kaprys. Dobudował on m.in. Galerię Camerona z kolumnadą i brązowymi popiersiami.
Miejsce to również wiąże się z carem Mikołajem II, który przebywał tu aresztowany po przewrocie Rewolucji Lutowej przez Rząd Tymczasowy, a został zamordowany został później, po kolejnej rewolucji wraz z całą rodziną w Jekaterynburgu w 1918 roku. Fakt ten rozpoczął czasy tzw. "czerwonego terroru" w Rosji bolszewickiej. Carskie Sioło jest właśnie miejscem, w którym zaczęła się gehenna ostatniego Cara Rosji i jego rodziny.
[edytuj] Komnaty
Sala Balowa o powierzchnię okołu 900 m² powstała w latach 1752-1756 według projektu Rastrellego. Ściany sali pokryte są niemal w całości lustrami i kinkietami (696 lamp), co zwłaszcza w nocy daje efekt nieograniczonej przestrzeni. Plafon w całości pokryty jest freskiem, na którego obrzeżach wymalowana jest kolumnada, nadająca sufitowi lekkości i sprawia, że wydaje się być znacznie wyższy. Po niebie nad kolumnadą spacerują sobie alegoryczne postaci i bóstwa. Sala została ozdobiona wyjątkowo rozrzutnie i tam, gdzie nie ma luster i kinkietów, umieszczone są małe złote rzeźby.
Bursztynowa komnata, zaginiona w czasie II wojny światowej to do dziś symbol niedostępnej wielkości rodziny Romanowów. W 1701 roku wielbiciel sztuki Fryderyk I Hohenzollern rozkazał skonstruować komnatę, której ściany miały być w całości pokryte bursztynem. Zadania tego podjął się architekt Andreas Schlüter z Gdańska. Sala ta miała zdobić Pałac Charlottenburg, jednak ukończono ją tuż przed śmiercią Fryderyka I. Jego następca Fryderyk Wilhelm I nie wiele miał wspólnego ze sztuką. Władca kazał wysłać komnatę w prezencie Carowi Piotrowi I, jako dar dyplomatyczny. Dopiero Caryca Elżbieta wykorzystała prezent i umieściła komnatę w Pałacu Zimowym, a następnie przeniesiono ją do Carskiego Sioła, gdzie została do II wojny światowej. W 1941 roku Niemcy wywieźli komnatę, która po wojnie zaginęła. Dziś w pałacu znajduje się rekonstrukcja stworzona na trzechsetną rocznicę założenia Petersburga.
[edytuj] Ogrody
Ogrody pałacowe składają się z trzech części. Pierwsza to ogród francuski o formach geometrycznych, założony ok. 1745 roku od strony południowo-wschodniej. Oś kompozycyjna parku znajduje się pomiędzy Pałacem Katarzyny a Ermitażem (pawilonem). Łączy je aleja przystrzyżonych cisów, grabów i bukszpanów. Ermitaż, zamykający ogród francuski, jest miniaturą pałacu. Zaprojektował go Rastrelli na planie krzyża greckiego. Pawilon służył Carycy Elżbiecie za kameralną jadalnię.
Część druga ogrodów to 70 hektarowy park krajobrazowy (ogród angielski), założony przez Katarzynę II. Zdobi go wiele obelisków i łuków triumfalnych, wzniesionych na cześć licznych zwycięstw carycy. Cameron zaprojektował na życzenie Katarzyny „rzymskie ruiny” i wiele innych atrakcji, mających dodawać splendoru całemu kompleksowi pałacowemu. W ogrodzie założono Wielki Staw z Salą na Wyspie oraz Kolumną Czesmeńską, ustawioną na pamiątkę zwycięstwa Rosji nad flotą turecką w 1771 roku. W ogrodzie wzniesiono także łaźnię turecką w formie meczetu oraz Most Marmurowy z różnych marmurów syberyjskich. W jego pobliżu ustawiono rzeźbę Dziewczyna z rozbitym dzbanem Pawła Sokołowa, o której wiersz napisał Puszkin.
Trzeci park rozciąga się w pobliżu klasycystycznego Pałacu Aleksandrowskiego z lat 1792-96 (proj. Giacomo Quarenghi), wzniesionego dla wnuka Katarzyny II, Aleksandra Pawłowicza. Na jego terenie znajduje się lesisty Zwierzyniec - miejsce polowań, chińska wioska i chińskie mosty oraz park pejzażowy.
[edytuj] Liceum
Pałac Katarzyny połączony jest z budynkiem Carskosielskiego Liceum, elitarnej szkoły założonej w 1811 roku dla uczniów ze szlacheckich rodzin (jednymi z absolwentów byli Aleksander Puszkin, Aleksander Gorczakow, Nikołaj Danilewski i Michaił Sałtykow-Szczedrin). Nauka o profilu głównie humanistycznym, trwała 6 lat i przez ten czas uczniowie nie opuszczali szkoły. W tej formie Liceum przetrwało do 1843, rok później jako Liceum Aleksandryjskie zostało przeniesione do Petersburga i w 1918 roku zlikwidowane.
Obecnie w budynku liceum mieści się muzeum z odtworzonymi klasami i salami szkolnymi z 1811 roku. W parku przed szkołą stoi pomnik Puszkina, wykonany przez Romana Bacha w 1900 roku.
