Dżebe-nojon
Z Wikipedii
Dżebe-nojon (Czżirgoadaj) - jeden z dowódców armii Czyngis-chana.
Pochodził z plemienia Jasutów spokrewnionymi z Tajdżiutami, z których pochodził Temudżyn. Na przełomie XII i XIII wieku podczas walk międzyplemiennych stanął po stronie wrogiej Tajdżiutom i Keraitom koalicji Najmanów,Merkitów i Tatarów pod wodzą Dżamuchy. W jednym ze starć odziały Temudżyna zostały rozbite,a on ciężko ranny. Wtedy część jego sojuszników przeszła do obozu Dżamuchy. Jednak w jurcie Temudżyna pojawił się Czżirgoadaj i przyznał, że w bitwie postrzelił jego konia. Jeśli rozkażesz mnie zabić, to tylko zabrudzisz kawałek ziemi, nie większy niż dłoń, jednak jeśli mnie oszczędzisz, to przysięgam, że dla ciebie wstrzymam głęboką wodę i rozbiję twarde kamienie - rzekł. Temudżyn odpowiedział: Kiedy wróg zabija człowieka, to zwykle to zataja i nie przyznaje się. Ty postąpiłeś inaczej. Bądź więc moim towarzyszem
Na pamiątkę tego postępku Temudżyn nazwał go Dżebe czyli strzała. W latach 1208-1218 był dowódcą straży przybocznej Batu, wnuka Czyngis-chana. Wziął udział we wszystkich pochodach mongolskich. W latach 1218-1220 w stopniu nojona (tysięcznika) uczestniczył w działaniach korpusu Czyngis-chana. Po zdobyciu Samarkandy na czele tumenu (zagonu) i ruszył w pościg za szachem Chorezmu.
Przeszedł długi szlak bojowy: od wybrzeża Morza Kaspijskiego przez Irak, Gruzję, Kaukaz, Krym i stepy połowieckie aż po południową Ruś i państwo Bułgarów Kamskich nad Wołgą. W czasie bitwy nad Kałką Dżebe dowodził przednimi oddziałami korpusu i nadzorował rozpoznanie. Poległ w 1223 w bitwie z Bułgarami Kamskimi.
