Dopamina
Z Wikipedii
| Dopamina | |||
|
|||
 |
|||
| Ogólne informacje | |||
| Wzór sumaryczny | C8H11NO2 | ||
| SMILES | NCCc1ccc(O)c(O)c1 | ||
| Masa molowa | 153,178 g/mol | ||
| Identyfikacja | |||
| Numer CAS | 51-61-6 | ||
| PubChem | |||
| DrugBank | |||
| Właściwości | |||
| Rozpuszczalność w wodzie | 60,0 g/100 ml | ||
| Rozp. w innych rozpuszczalnikach | nierozpuszczalny etanolu, acetonie, chloroformie i eterze | ||
| Temperatura topnienia | 128 °C (401,15 K) | ||
| Niebezpieczeństwa | |||
 |
|||
| Klasyfikacja UE | Treść oznaczeń: Xi - drażniący |
||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
|||
| Klasyfikacja | |||
| ATC | C01CA04 | ||
| Uwagi terapeutyczne | |||
| Dawka śmiertelna | 2859 mg·kg−1 (szczur, doustnie) | ||
Dopamina (C8H11NO2; nazwa systematyczna: 4-(2-aminoetylo)benzeno-1,2-diol lub pół systematycznie 4-(2-aminoetylo)katechol , ewentualnie 3,4-dihydroksyfenyloetyloamina; ATC: C 01 CA 04), katecholaminowy neuroprzekaźnik syntezowany i uwalniany przez dopaminergiczne neurony ośrodkowego układu nerwowego.
Dopamina działa przez swoiste receptory zlokalizowane w błonie pre- jak i postsynaptycznej. Odgrywa odmienną rolę w zależności od miejsca swego działania:
- w układzie pozapiramidowym jest odpowiedzialna za napęd ruchowy, koordynację oraz napięcie mięśni. W chorobie Parkinsona występuje niedobór dopaminy
- w układzie rąbkowym (limbicznym) jest odpowiedzialna za procesy emocjonalne, wyższe czynności psychiczne oraz w znacznie mniejszym stopniu procesy ruchowe
- w podwzgórzu jest związany głównie z regulacją wydzielania hormonów, a szczególnie prolaktyny (stąd inną nazwą dopaminy jest prolaktostatyna - PIH (Prolactin Inhibitory Hormone) i gonadotropin
Dopamina jest syntetyzowana także w tkankach obwodowych (kanaliki nerkowe i nerkowe naczynia krwionośne, pęcherzyki płucne, trzustka oraz naczynia krwionośne płuc i serca) i wykazuje tam aktywność autokrynną.
Dopamina jest także stosowana jako lek, w postaci kroplówek, w zapobieganiu ostrej niewydolności nerek (zwiększa perfuzję nerkową), a w większych dawkach podwyższa ciśnienia tętnicze i działa dodatnio na siłę skurczu mięśnia sercowego i z tego względu jest stosowany we wstrząsie septycznym, kardiogennym, pourazowym, po operacjach kardiochirurgicznych oraz w zaostrzeniu przewlekłej niewydolności krążenia.
Dopamina nazywana jest również "hormonem szczęścia", gdyż pojawienie się jej w przestrzeniach między neuronami w jądrze półleżącym, zewnętrznie objawia się poczuciem euforii. Cechą większości substancji uzależniających jest bezpośrednie lub pośrednie nasilenie dopaminergicznej impulsacji w układzie mezolimbicznym, co przejawia się zwiększonym stężeniem dopaminy w jądrze półleżącym przegrody. Główne działanie kokainy polega na stymulowaniu wydzielania dopaminy w mózgu. Odstawienie substancji narkotycznej wywołuje patologiczne obniżenie stężenie dopaminy w tej strukturze mózgu, co objawia się dysforią oraz objawami głodu narkotykowego.
Z drugiej strony, według niektórych teorii nadmierny poziom dopaminy jest jedną z przyczyn schizofrenii.
Jedną z przyczyn zespołu Tourette'a jest zaburzenie dozowania ilości dopaminy.
