Echolokacja
Z Wikipedii
Zmysły |
|
Echolokacja – system określania położenia przeszkód w otoczeniu z użyciem zjawiska echa akustycznego. Metoda stosowana przez niektóre zwierzęta (nietoperze, walenie, niektóre ryjówkowate, tenrekowate i ptaki) do nawigacji, wykrywania i chwytania zdobyczy oraz w komunikacji międzyosobniczej. Znane są również przypadki wykorzystania echolokacji przez ludzi, głównie niewidomych. Urządzenie stosujące echolokację w nawigacji morskiej to echosonda.
[edytuj] Zasada działania
Korzystający z echolokacji (nadawca) wytwarza krótkotrwały dźwięk o dużej częstotliwości a następnie odbiera fale odbite od przeszkód. Na podstawie kierunku, czasu powrotu, natężenia powracającego dźwięku określany jest kierunek, odległość i wielkość przeszkody. Niektóre zwierzęta (np. nietoperze) za pomocą echa drugiej harmonicznej są w stanie określić prędkość obiektu (na podstawie przesunięcia dopplerowskiego).
Wysoka częstotliwość dźwięku (ultradźwięku) zmniejsza dyfrakcję fali.
Przykładowe dane dotyczące zakresu dźwięków używanych do echolokacji przez zwierzęta[1]
Grupa zwierząt | Zakres emitowanych dźwięków |
Nietoperze | 25-210 kHz |
Ryjówki | 20-64 kHz |
Niektóre ptaki z rodziny tłuszczaków (Steatornithidae) | 4-7 kHz |
Niektóre ptaki z rzędów jerzykowych i lelkowych | 4-7 kHz |
Delfiny | do 280 kHz |
Przypisy
- ↑ Tablice Biologiczne. praca zbiorowa pod redakcją W. Mizierskiego. Warszawa: Adamantan, 2004. ISBN 83-7350-059-6.