Explorer 42
Z Wikipedii
| Explorer 42 | |
 |
|
| Inne nazwy | Uhuru, SAS-1, SAS-A |
| Indeks COSPAR | 1970-107A |
| Rakieta nośna | Scout B |
| Miejsce startu | platforma San Marco, Kenia |
| Orbita (docelowa, początkowa) |
|
| Perygeum | 531 km |
| Apogeum | 572 km |
| Okres obiegu | 95,7 min |
| Nachylenie | 3° |
| Czas trwania | |
| Początek misji | 12 grudnia 1970 (10:54 GMT) |
| Koniec misji | marzec 1973 |
| Wymiary | |
| Wymiary | śr. 0,57 m; wys. 1,17 m |
| Masa całkowita | 141,5 kg |
Explorer 42 (lub inaczej SAS-1 od ang., Small Astronomical Satellite 1 – mały satelita astronomiczny) był pierwszym satelitą poświęconym wyłącznie astronomii rentgenowskiej. Wystrzelony z włoskiej platformy pływającej u brzegu Kenii, był pierwszym amerykańskim satelitą niewystrzelonym przez same USA. Po pomyślnym rozpoczęciu pracy satelita otrzymał nazwę Uhuru, co w języku swahili znaczy wolność – 12 grudnia 1970 mijała właśnie siódma rocznica niepodległości Kenii.
[edytuj] Cele misji
- pierwszy jednolity przegląd nieba z czułością 10 mCrab
- skatalogowanie 339 źródeł promieniowania rentgenowskiego (układy podwójne, pozostałości supernowych, galaktyki Seyferta, lub grupy galaktyk)
- wykrywanie rozproszonej emisji promieniowania X z gromad galaktyk
[edytuj] Opis misji
Uhuru była pierwszym satelitą poświęconą wyłącznie obserwacji źródeł promieniowania rentgenowskiego. Pierwszy z serii małych satelitów astronomicznych sponsorowanych przez NASA. Czas obrotu w okół własnej osi wynosił około 12 minut i umożliwiał objęcie przeglądem, o czułości około 1000 razy większej niż moc emisji mgławicy Krab, całe niebo. Głównym celem misji było przeszukiwanie nieba w celu rejestracji źródeł rentgenowskich w zakresie energii fotonów 2 - 20 keV, o mocy minimalnej 1,5x10-11 erg/cm2 s i 5x10-4 zmienności mgławicy Krab; określenie położenia źródeł z dokładnością do paru minut łuku (dla silnych źródeł); poznawanie struktury rozległych źródeł z rozdzielczością około 30 minut łuku; określenie własności spektralnych oraz zmienności źródeł prom.
Do łączności używano łącza o prędkości 100 bps i modulacji PCM/PM.
Statek zużywał 9,6 W energii elektrycznej.
[edytuj] Ładunek
Ładunek składał się z dwóch zestawów (po trzy) liczników proporcjonalnych, każdy z powierzchnią czynną równą ~0,084 m2 (wydajność >10% w paśmie 1 - 20 keV). Dolna granica czułości była zdeterminowana osłabiającymi właściwościami berylowego okienka licznika i cienkim izolatorem potrzebnym do utrzymania odpowiedniej temperatury statku. Granicę górną określały własności gazu wypełniającego. Minimalizację efektów tła i wysokoenergetycznych fotonów osiągnięto dyskryminatorem kształtu impulsów i technikami antykoincydencyjnymi. Analiza amplitudowa w ośmiu kanałach została wykorzystana do uzyskiwania informacji o rozkładzie energii rejestrowanych fotonów. Liczniki osłonięte były berylem. Okienko wejściowe przesłonięte było 2,5 mm folią berylową. Wnętrze każdego zawierało wolframową anodę i mieszaninę gazów: 90% argonu, 9,5% CO2 i 0,5% helu, pod ciśnieniem 940 mm Hg. Do kalibracji używano wewnętrznego źródła o małej radioaktywności. Zestawy liczników były ułożone tyłem do siebie i skolimowane, odpowiednio: 0,52° x 0,52°, 5,2° x 5,2°. Detektor 0,52° miał wysoką rozdzielczość, a 5,2° posiadał wysoką czułość dla źródeł odosobnionych.
