Guru

Z Wikipedii

Guru ( dewanagari गुरु )- w hinduizmie przewodnik duchowy i nauczyciel, szanowany, a czasem nawet czczony jako wcielenie bóstwa. Guru byli przywódcami wspólnot sikhów. Mianem tym także określano nauczyciela Buddyzmu Wadżrajany.

Pojęcie oryginalnie wywodzące się z sanskrytu, dosłownie "ciężki", "ważny", "czcigodny", "przewodnik", "ten który prowadzi z ciemności do światła". Traktat "Guru Gita" opisuje cechy, rolę oraz właściwą relację pomiędzy uczniami a Guru. Konieczność rozwijania związku z guru trwającego nawet po jego śmierci jako przewodnikiem duchowym podkreśla zarówno joga jak i tantra oraz w wszystkie pozostałe nurty hinduistyczne. Rozwijanie właściwego związku z żyjącym mistrzem-przewodnikiem nazywane jest praktyką guru-jogi. Guru Gita jak i inne traktaty wymieniają osiem rodzajów guru o coraz wyższych umiejętnościach i coraz bardziej boskiej randze. Stopnie Guruttwa pokrywają się z opisywanymi ośmioma stopniami duchowej realizacji, oświecenia czy wyzwolenia.

Należy podkreślić, że w kulturze hinduizmu i buddyzmu wadżrajany nie istnieje możliwość tak zwanego rozwoju duchowego, oświecenia czy wyzwolenia bez przewodnictwa guru - mistrza życia duchowego, wewnętrznego. Wszelkie samotne wysiłki bez prowadzenia przez guru uważa się za chybione, prowadzące do złych stanów ducha lub pomieszania zmysłów. Wobec trudności jaką ludziom Zachodu sprawia akceptacja guru czy ubóstwianie żyjącego mistrza, można przyjąć że wiele z opisywanych tak zwanych niebezpieczeństw mistycznej ścieżki pochodzi z braku właściwego przewodnictwa duchowego lub z powodu porzucenia czy zmiany guru na innego.

Istnieje wiele wskazówek pozwalających odróżnić rzeczywistych żyjących guru od ewentualnych oszustów, którzy chcieliby komercyjnie zarobić na naiwnych, co się często zdarza w krajach Zachodu, gdzie wiedza na temat idei guru jest nikła lub zerowa. Konieczność nauki od guru pokazuje zarówno traktat "Hatha-Joga-Pradipika" jak i "Śiwa-Purana" czy "Joga-Kundali-Upaniszada". Guru porównywany jest często ze sternikiem łodzi, wysławiany i wielbiony na równi z bogami do których prowadzi ludzi, ale można też znaleźć ostrzeżenia przed oszustami, którzy nie posiadają oświeconej realizacji oraz ostrzeżenia przed szkodliwością porzucania guru nawet po osiągnięciu wewnętrznych celów i tak zwanej duchowej doskonałości.

Traktat "Śiwa Samhita" (3.13 i następne) powiada: "Bez wątpienia guru jest naszym ojcem, guru jest naszą matką, guru jest przejawionym Bogiem (Dewą - Bóstwem, Aniołem, Bogiem). Dzięki łasce guru (prasadam) osiągamy wszystko to, co dla nas pomyślane."

Traktat "Adwajataraka Upaniszada" (14 i następne) powiada: "Guru - prawdziwy nauczyciel doskonale zna Wedy, czci Wisznu, wolny jest od zazdrości, jest czysty, opanował jogę, koncentruje się na niej i ma jej naturę".

Traktat "Saura Purana" (68.11) podaje zgubne karmiczne skutki porzucenia guru od którego przyjęło się inicjacje (święcenia): "Tego kto opuszcza swego nauczyciela spotka rychła śmierć, a tego kto przerywa recytację mantry otrzymanej od guru dotknie ubóstwo (nędza). Wrzuconym do piekła zostanie kto opuszcza guru lub mantrę, nawet jeżeli jest doskonałym (siddhą - mistrzem)."

Guru, rosi czy lama może być przydatny w rozwoju duchowym, jednak bezkrytyczne traktowanie jego słów i związane z tym uzależnienie od niego to jedna z wielkich przeszkód na drodze do oświecenia. Nawet sam Budda twierdził, że każde jego słowo należy "sprawdzać, tak jak złotnik sprawdza jakość kruszcu".

W szerszym znaczeniu guru to dowolny przewodnik duchowy, czy po prostu osoba o wielkim autorytecie.

W środowisku informatycznym guru określa osobę najlepiej w okolicy znającą dany temat. Okolica niekoniecznie odnosi się do fizycznej bliskości. Określeniem tym bywa też nazywany główny administrator sieci w dużych instytucjach, posiadający wszystkie możliwe uprawnienia.