4 grudnia1956 - reaktywowanie Związku Harcerstwa Polskiego na terenie Krakowa. W dniu następnym odbyło się posiedzenie reaktywowanej Komendy Chorągwi ZHP, jednocześnie oficjalnie poinformowano Ministerstwo Oświaty o reaktywowaniu ZHP. Reaktywowanie ZHP zostało potwierdzone w rejestrze stowarzyszeń, zgodnie z którym ZHP nadal figurował jako istniejące, choć o zawieszonej działalności stowarzyszenie
8-10 grudnia1956 – krajowa narada działaczy OHPL w Łodzi, która przekształca się w Krajowy Zjazd Działaczy Harcerskich. Przybywają na nią dwie grupy instruktorów ZHP reprezentujących dawne Szare Szeregi i oddolne działania reaktywujące ZHP (Kraków, Warszawa, Poznań). Mimo nadal obowiązującego Statutu ZHP z lat przedwojennych, oraz nadal aktualnych wpisów do rejestru Stowarzyszeń Wyższej Użyteczności, naradę tą nazwano Zjazdem Łódzkim, a zawarty kompromis z władzami reżimowymi, nazwano Uchwałami. Zawarty kompromis pozwolił reaktywowanemu ZHP na odrodzenie, wraz z tradycjami, mundurami i symbolami harcerskimi (krzyż, lilijka itd.). Pierwszym naczelnikiem została wybrana Zofia Zakrzewska. Jednak dopiero w 1959 r. rząd PRL, stosując przepisy przedwojennej Ustawy o Stowarzyszeniach Wyższej Użyteczności, zmienił wpisy w rejestrach, nadając nowy Statut i uznając formalnie nowe władze.
ZHP włączyło się od razu w bardzo aktywną służbę Polsce – po roku 1956 zorganizowano wiele akcji, m.in.:
1958-1959 – odejście z ZHP wielu instruktorów szaroszeregowych. Rezygnacja hm.Aleksandra Kamińskiego z funkcji Przewodniczącego Naczelnej Rady Harcerskiej ZHP. Słynne wezwanie druha Kamyka – Idźcie pracować do drużyn, które dało początek niezwykłej dwoistości wewnątrz ZHP – organizacji "aparatu partyjnego" i organizacji społecznych instruktorów pracujących zgodnie z prawdziwymi harcerskimi ideałami i nierzadko prześladowanych.
1973 - powstaje Harcerska Służba Polsce Socjalistycznej jako propozycja programu harcerstwa starszego w ZHP opartego o specjalności. Drużyny HSPS używały bluz harcerskich specjalnego kroju, kolorowych krajek i beretów (w kolorze zależnym od specjalności). W wielu miastach drużyny starszoharcerskie nigdy nie włożyły tych mundurów. Była to bierna forma protestu. Ucieczką przed HSPS-em były liczne "eksperymenty metodyczne" - czyli stosowanie tradycyjnych metod pracy skautowej pod płaszczykiem "eksperymentów". Celowały w tym miejskie hufce w Krakowie, oraz szereg środowisk Warszawy, Gdańska, Łodzi, Wrocławia i innych, tworząc podstawy pod przyszłe przemiany prowadzące do ruchów odnowy ZHP (KIHAM)
