Henryk Rutkowski
Z Wikipedii
Henryk Rutkowski (ur. 1903, zm. 21 sierpnia 1925) — polski działacz komunistyczny, stracony za zabójstwa.
W 1919 walczył w składzie "Orląt Lwowskich" w obronie Lwowa. Od 1921 był członkiem Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej (młodzieżowej przybudówki Komunistycznej Partii Polski). Za kolportaż wydawnictw komunistycznych został aresztowany i skazany na dwa lata domu poprawczego w Łomży, wyszedł na wolność w 1925.
W lipcu 1925 razem z Władysławem Hibnerem i Władysławem Kniewskim zgłosił się na ochotnika do zabójstwa Józefa Cechnowskiego, który został zidentyfikowany jako agent policji w ruchu komunistycznym. 17 lipca 1925 zamachowcy oczekiwali na spotkanie z Cechnowskim na ulicy Zgoda w Warszawie, podczas którego mieli go zastrzelić. Podczas próby wylegitymowania przez dwóch wywiadowców policyjnych, Hibner, Kniewski i Rutkowski zaczęli strzelać, raniąc śmiertelnie policjanta Kazimierza Lesińskiego. Podczas ucieczki, gonieni przez policjantów i przechodniów, Hibner z Rutkowskim ostrzeliwali się, raniąc kilka osób. Na ulicy Chmielnej ranili śmiertelnie studenta Aleksandra Kempnera. Na ulicy Złotej zdołali uprowadzić dorożkę, którą jednak wkrótce porzucili na rogu ul. Twardej. Podczas dalszej ucieczki, Hibner i Rutkowski postrzelili śmiertelnie policjanta starszego posterunkowego Feliksa Witmana. Obaj zamachowcy ukryli się następnie w składzie węgla przy ul. Żelaznej 21, gdzie podczas ataku policji, ranili kilku dalszych policjantów. Ostatecznie ranni, zostali ujęci przez policję.
Za popełnione czyny Rutkowski wraz z pozostałymi dwoma zamachowcami został skazany na karę śmierci przez powieszenie (z uwagi na strzelanie do osób cywilnych zostali potraktowani jak przestępcy kryminalni, zamiast skazani na karę śmierci przez rozstrzelanie, stosowaną za przestępstwa polityczne).
W czasach PRL, Hibner, Kniewski i Rutkowski byli uznani za bohaterów ruchu robotniczego, między innymi nazywano ich imionami ulice (ulicą Rutkowskiego nazwano ulicę Chmielną na której zastrzelili Kempnera), a imieniem "Henryk Rutkowski" nazwano jacht, późniejszy "Kapitan Głowacki". W oficjalnej propagandzie i wydawnictwach encyklopedycznych byli przedstawiani jako straceni za próbę zamachu na prowokatora.
