Policja

Z Wikipedii

Prawo
Ten artykuł jest częścią serii Polityka Polski
Konstytucja Polskie prawo
Władza wykonawcza
Prezydent Lech Kaczyński Prezes Rady Ministrów Donald Tusk Rada Ministrów
Władza ustawodawcza
Sejm Senat Zgromadzenie Narodowe
Władza sądownicza
Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Trybunał Stanu Naczelny Sąd Administracyjny
Samorząd terytorialny
Samorząd w Polsce Samorząd gminny Samorząd powiatowy Samorząd województwa
Kluby parlamentarne
PO PiS Lewica PSL
Wybory
Wybory w Polsce (od 1989): prezydenckie: 1990 1995 2000 2005 parlamentarne: 1989 1991 1993 1997 2001 2005 2007 samorządowe: 1990 1994 1998 2002 2006 europejskie: 2004 referenda: 1996 1997 2003

Zobacz hasło policja w Wikisłowniku

Policja – umundurowana i uzbrojona formacja przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Do jej głównych zadań należy pilnowanie przestrzegania prawa i ściganie przestępców, jak również zapewnienie ochrony i pomocy w sytuacjach kryzysowych zarówno wobec ludzi jak i mienia. Jeżeli jest to konieczne, policja nadzoruje na poziomie operacyjnym także wszelkie służby ratownicze.

Policja jest fundamentem stabilnego i bezpiecznego państwa, jednak czasami bywa również skutecznym narzędziem w rękach władzy, stosowanym do narzucania społeczeństwu swej woli i tłumienia protestów.

Utrzymywanie policji może być zastrzeżone wyłącznie dla państwa, jak obecnie w Polsce, może jednak należeć również do jednostek samorządu terytorialnego, jak w Wielkiej Brytanii i w USA.

W Polsce policja liczy około 100 tysięcy osób, z czego 58% służy (funkcjonariusze) i pracuje (pracownicy cywilni) w pionie prewencji, 34% w kryminalnym, a pozostałe 8% w działach pomocniczych. Wiekowo wśród polskich funkcjonariuszy przeważa grupa 30-40-latków (44%), dalej plasują się 40-50-latkowie (25%) i 25-30-latkowie (21%), policjanci w wieku poniżej 25 i powyżej 50 lat stanowią 5% stanu. Większość policjantów ma wykształcenie średnie (72%), wyższe ma 27%, a podstawowe i zawodowe jedynie 1%.

Spis treści

1 Historia Policji
2 Organizacja Policji
3 Zadania Policji
4 Uprawnienia Policji
- 4.1 Środki przymusu bezpośredniego stosowane przez policję
5 Zmiany w Policji
6 Jednostki organizacyjne
7 Galeria
8 Przypisy
9 Zobacz też
10 Linki zewnętrzne

Historia Policji

Wyraz "policja" pochodzi od greckiego słowa "politeia" i łacińskiego "politia". W świecie nowożytnym pojawia się około roku 1500 w Francji jako "police".

W wieku XVI i XVII nazywano policją całą wewnętrzną administrację poza sądownictwem, wojskowością i skarbowością (państwo policyjne). Pozostałością tego tak szerokiego ujęcia zakresu pojęcia "policja" było używanie jeszcze w okresie międzywojennym całego szeregu prawnych instytucji administracyjnych, mających na celu zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa w rozmaitych dziedzinach. Za przykład można podać nazwy różnorakich instytucji, np. "Policja lekarska", "Policja sanitarna", górnicza, leśna, pocztowa et cetera (dzisiaj używa się określeń takich jak "inspekcja", "straż" itp.)

Organizacja Policji

Policja składa się z następujących służb:

kryminalnej
prewencyjnej (w tym oddziałów prewencji i pododdziałów antyterrorystycznych)
wspomagającej
lotnictwa policji
śledczej
Wyższej Szkoły Policji, ośrodków szkolenia i szkół policyjnych
do spraw z walką z przestępczością gospodarczą

W skład Policji wchodzi też policja sądowa.

Zadania Policji

ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami godzącymi w te dobra;
ochrona bezpieczeństwa i porządku, zapewnienie spokoju w miejscach publicznych, w transporcie i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach;
wykrywanie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń
działania profilaktyczne (prewencyjne) w celu ograniczenia popełniania przestępstw i wykroczeń a także wszelkim zachowaniom kryminogennym, współpraca w tym zakresie z innymi podmiotami;
kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych obowiązujących w miejscach publicznych, a także związanych z działalnością publiczną;
zarządzanie informacją kryminalną, prowadzenie baz danym Systemu Informacyjnego Schengen SIS, DNA;
współpraca z policjami innych państw, realizacja zadań wynikających z podpisanych umów międzynarodowych i odrębnych przepisów;
nadzór nad strażami gminnymi/miejskimi oraz nad innymi specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami

Uprawnienia Policji

W ramach wykonywania swoich ustawowych obowiązków Policja wykonuje czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe.

Wykonując wymienione czynności policjanci mają prawo do:

legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości (z uzasadnieniem);
zatrzymywania osób na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które korzystając z przepustki nie powróciły w wyznaczonym terminie do Zakładu Karnego lub Aresztu Śledczego;
zatrzymywania osób stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego i mienia;
pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe, pobierania materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości;
przeszukiwania osób i pomieszczeń na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;
dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;
obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w określonych przypadkach, także i dźwięku,
kontrolowanie rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu;
żądania pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, oraz zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

Środki przymusu bezpośredniego stosowane przez policję

Zmiany w Policji

Nowe malowanie

W 2008 roku planowana jest zmiana umundurowania policjantów. Nowe mundury są testowane od września 2007 roku.
Wszystkie nowo zakupione radiowozy będą w kolorze srebrnym z niebieskim odblaskowym pasem. Obecnie używane radiowozy nie będą przemalowywane^[1]. W przyszłości wszystkie samochody policyjne w państwach Unii Europejskiej mają mieć takie same barwy.

Jednostki organizacyjne

Galeria

Odznaka policjanta	Policyjny samochód Polonez Caro Plus	Oddział prewencji; w tle policyjny miotacz wody (tzw. armatka wodna) Tajfun I	Policjant oddziału prewencji w częściowym rynsztunku ze strzelbą gładkolufową
Policjant plutonu konnego, Poznań	Autobus policyjny	Policyjne łodzie motorowe	Wóz policyjny w Wielkiej Brytanii
NYPD (skrót New York City Police Department lub New York Police Department) - Ford Crown Victoria	Opancerzony wóz policyjny	Nisan X-trail (w nowych barwach) wykorzystywany przez wrocławską policję