Homel

Z Wikipedii

Współrzędne: 52°25' N 30°59' E52.4166667 30.9833333 (Homel)

Homel

Herb Homla

113 km²

Położenie

52° 25' N
30° 59' E

Ludność (2004)
• liczba ludności

481 197

Nr kierunkowy

(+375) 232(2)

Miasta partnerskie

Radom

Czernihów

Greater Sudbury

Clermont-Ferrand

Czeskie Budziejowice

Aberdeen

Lipawa

Położenie na mapie kraju

Homel

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Homel (biał. Гомель, Гомля) – miasto obwodowe położone w południowo-wschodniej Białorusi nad rzeką Soż, stolica obwodu homelskiego i rejonu. Drugie co do wielkości miasto w tym kraju.

Liczba mieszkańców: 481 tys. (2005)

[edytuj] Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, chemiczny, elektrotechniczny, metalowy, drzewno-papierniczy, szklarski, przetwórstwa spożywczego.

[edytuj] Historia

W czasach I Rzeczypospolitej część Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1772 przyłączone do Rosji jako miasto powiatowe guberni białoruskiej (później mohylewskiej). Od 1926 część radzieckiej Białorusi.

Na prawym brzegu rzeki Soż w epoce żelaza funkcjonowało grodzisko, na którego miejscu w X-XI w. wybudowano gród obronny , który należał do Rusi Kijowskiej. W II poł. XIV w. zdobyty przez Litwę, która wybudowała tu drewniany zamek. W 1500 r. król Kazimierz Jagiellończyk podarował gród ruskiemu księciu Możajskiemu, który zdradził Rzeczpospolitą i przyłączył Homel do Księstwa Moskiewskiego. W 1535 r. Homel wrócił do Rzeczypospolitej i został siedzibą starostwa. W czasie wojen z Kozakami i Moskwą wielokrotnie zdobywany i odbijany. Na mocy rozejmu andruszowskiego z roku 1667 Homel pozostał w granicach Polski. Starostwo homelskie było duże i zamożne i w XVII oraz XVIII dzierżawione przez Sapiehów i Czartoryskich. Po pierwszym rozbiorze w 1772 r. Homel zajęła Rosja, a caryca Katarzyna II podarowała te dobra Rumiancewowi (rosyjski feldmarszałek). W 1835 r. dobra przeszły w ręce Iwana Paskiewicza, w rękach tej rodziny były do 1917 r.

Pobliski Las Szczakatowski jest cmentarzyskiem kilku tysięcy ofiar Wielkiego terroru. W 1941 ok. 30% mieszkańców stanowili Żydzi, większość z których została zamordowana. Obszar silnie skażony po katastrofie czarnobylskiej w 1986 roku.

[edytuj] Ludność

Białorusini 76,7%
Rosjanie 16,9%
Ukraińcy 5,1%

[edytuj] Zabytki

Cerkiew Ilińska - cerkiew staroobrzędowców, drewniana z końca XVIII w. na brzegu rzeki Soż. Zamknięta w 1850 r. Oddana w 1852 jedinowiercom (nawróconym na prawosławie staroobrzędowcom). Obecnie cerkiew staroobrzędowska.
Pałac Paskiewiczów to dawny pałac Rumiancewów wybudowany w miejscu drewnianego zamku, w latach 1777-96 , w stylu klasycystycznym był wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany przez Paskiewiczów. W latach 1919-1920 przebudowała go władza radziecka mieszcząc w nim muzeum krajoznawczo-przyrodnicze. Zniszczony i spalony w latach 1941-43 został odbudowany w roku 1969. Obecnie w pałacu znajduje się pałac młodzieży i muzeum. W latach 1842-1922 przed pałacem stał wywieziony z Warszawy pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, zwrócony Polsce .
Park krajobrazowy wokół pałacu, z końca XVIII w. o pow. 25 ha, wzdłuż rzeki Soż, jeden z lepiej zachowanych na Białorusi.
sobór Pietropawłowski (1809-1824) - fundacji Rumiancewa. Zamknięty w latach 1935-41, było w nim muzeum historyczne. W latach 1960-88 planetarium. Wyremontowany w latach 1988-89 przekazany wiernym w roku 1989.
Kaplica grobowa Paskiewiczów (wyb. 1870-89) w pobliżu soboru nad rzeką.
Pałac letni Rumiancewów - klasycystyczny (wyb. w 1799-1819), przebudowywany. W 1880 r. umieszczono w nim seminarium prawosławne, obecnie warsztaty międzyszkolne.
Cerkiew prawosławna św. Mikołaja z 1805 r. klasycystyczna, dwukrotnie przebudowywana.
Synagoga Rumiancewa - obecnie nie istnieje.
Cerkiew św. Ilii w Homlu