Igraszki z diabłem

Z Wikipedii

Igraszki z diabłem (czes. Hrátky s čertem) – sztuka teatralna w dziesięciu obrazach czeskiego prozaika i dramaturga Jana Drdy. Napisana została w czasie okupacji niemieckiej (I wyd. czeskie w 1946, polskie w 1949^[1]) a prapremiera odbyła się w Stavovskim divadle w Pradze w roku 1945.

Utwór ten to oparta na ludowych wątkach baśń sceniczna przedstawiona w konwencji komediowej. Jej bohaterem jej jest wojak Marcin Kabat, który zwolniony ze służby po latach wraca w rodzinne strony. Podczas wędrówki spotykała go przedziwna przygoda, w którą obok pyskatej Kasi i naiwnej królewny Desperandy, rozbójnika oraz pustelnika wmieszało się piekło i niebo. Marcin Kabat to prawdziwy bohater ludowy, który stanie po stronie słabszych nawet przed czartami.

"Motywy te Drda wyzyskał z dużym humorem, potraktował ironicznie i dał utwór sceniczny w stylu starych komedii czeskich z pierwszej połowy XIX wieku. Wszystkie wplecione tu wątki baśniowe i występujące postacie baśniowe są nam doskonale znane, ale wszystko to w komedii Drdy nabiera zarazem jakiegoś nowego wyrazu, jest świeże i naprawdę zabawne. Rozgrywającym się tu sprawom towarzyszy bowiem przez cały czas autorski uśmieszek pobłażania i ironii."^[2]

[edytuj] Polskie wykonania

13 października 1948 r. słynną pierwszą polską premierę przygotował w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi reżyser Leon Schiller. W ciągu 60 lat utwór ten wystawiano na deskach polskich teatrów ponad piędziesiękrotnie.

Igraszki z diabłem pokazano również w Teatrze Telewizji – po raz pierwszy w 1966 r. w reż. Władysława Jaremy. Jednak najbardziej znana jest wersja nagrana została w 1979 r. w reżyserii Tadeusza Lisa w doborowej obsadzie, wykorzystujące wszelkie, nowoczesne jak na tamte czasy, telewizyjne środki techniczne (m.in. bluebox), której premiera odbyła się w poniedziałek 14 stycznia 1980 r. W przedstawieniu wzięli udział:

Marian Kociniak jako Marcin Kabat
Jerzy Kamas jako diabeł Solfernus
Jan Kociniak jako anioł Teofil
Wojciech Pokora jako pustelnik Scholastyk
Magdalena Zawadzka jako Kasia
Krzysztof Kowalewski jako zbój Sarka-Farka
Janusz Gajos jako diabeł Omnimor
Barbara Wrzesińska jako królewna Disperanda
Tadeusz Kondrat jako diabeł Belzebub
Marek Kondrat jako diabeł Lucjusz
Andrzej Fedorowicz jako łowczy
Zdzisław Wardejn jako diabeł Belial
Jan Prochyra jako diabeł Karborund
Jan Jurewicz jako diabeł
Janusz Rewiński jako diabeł
Maciej Szary jako diabeł

Realizacja ta została wydana w 2001 r. przez Telewizję Polską na kasecie VHS z cyklu "Złota Setka Teatru Telewizji". Muzykę skomponowaną przez Tomasza Kiesewettera opublikowano wcześniej w formie nutowej (Igraszki z diabłem. Partytura z głosami, Wydawnictwo Muzyczne Agencji Autorskiej, Warszawa 1978)^[3].