Józef Niemojewski
Z Wikipedii
Józef Niemojewski | |
Rola |
|
Data urodzenia | 4 lipca 1769 |
Miejsce urodzenia | Śrem |
Data śmierci | 16 lipca 1839 |
Miejsce śmierci | Rokitnica |
Rodzina | Niemojewscy |
Rodzice | Antoni Niemojewski |
Józef Niemojewski herbu Rola (ur. 4 lipca 1769 w Śremie, zm. 16 lipca 1839 w Rokitnicy) – generał brygady Armii Księstwa Warszawskiego, generał major województwa poznańskiego w czasie powstania kościuszkowskiego, wybrany na to stanowisko przez szlachtę 21 sierpnia 1794, starosta śremski.
Syn Antoniego Niemojewskiego.
Studiował na Leopoldinum we Wrocławiu. W 1787 jako junkier wstąpił do pruskiego pułku lejbhuzarów. W 1790 awansował na porucznika. Odkupił od Ignacego Bnińskiego stopień rotmistrza 1. Wielkopolskiej Brygady Kawalerii Narodowej. Po objęciu rządów przez konfederację targowicką podał się do dymisji.
Był jednym z organizatorów konspiracji, która przygotowała wybuch insurekcji kościuszkowskiej w Wielkopolsce. Tadeusz Kościuszko mianował go generałem majorem milicji poznańskiej. Po wystąpieniu gen. Dionizego Mniewskiego na Kujawach, proklamował w Kościanie i Gąbinie powstanie miejscowej szlachty przeciwko Prusakom. 31 sierpnia pod Kościanem zniósł 600. osobowy oddział wojsk pruskich gen. Mansteina. 13 września wyparł Prusaków z Kcyni. Pod koniec września połączył się z dywizją gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Uhonorowany przesłaną mu przez Kościuszkę obrączką z napisem Ojczyzna Swemu Obrońcy (numer 30). Wziął udział w zdobyciu Bydgoszczy. W czasie obrony Pragi osłaniał most na Wiśle. W Radoszycach wziął dymisję z wojska i udał się do Francji z listem polecającym do władz francuskich. Mianowany szefem III batalionu 2 Legii, stacjonującym w Mediolanie.
Był jednym z członków Towarzystwa Handlu Czarnomorskiego, założonego przez jakobinów polskich. Osiągnął IV stopień wtajemniczenia masońskiego. Należał do loży Zum Goldenem Leuchter, a w 1805 został współzałożycielem loży Świątynia Mądrości.
18 listopada 1806 cesarz Napoleon I Bonaparte potwierdził nominację Niemojewskiego na generała brygady. Mianowany komendantem wojskowym departamentu poznańskiego, z misją przeprowadzenia rekrutacji do Wojska Polskiego. Na czele brygady składającej się z 1. i 2 Pułków Piechoty wziął udział w szturmie Tczewa, za co został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari. Na czele 1. Pułku Kawalerii Narodowej, Strzelców Poznańskich i Kawalerii Płockiej służył w korpusie obserwacyjnym gen. Józefa Zajączka.
W czasie wojny polsko-austriackiej w 1809 został komendantem wojskowym departamentu łomżyńskiego. Po wyzwoleniu Galicji został komendantem departamentu lubelskiego. W czasie wojny 1812 został dowódcą 15. Brygady Kawalerii w straży przedniej Joachima Murata. Ciężko ranny w początkach kampanii, został z niej praktycznie wyłączony. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej.
Zmarł w Rokitnicy 16 lipca 1839 r. i został pochowany na cmentarzu przykościelnym w pobliskiej Świedziebni.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Tygodnik Ilustrowany 1862 - Józef Niemojewski