Jasień (rzeka)
Z Wikipedii
Jasień | |
Jasień przecinający ulicę Dubois |
|
Lokalizacja | Europa Polska |
Źródło | W pobliżu skrzyżowania ulic Pomorskiej i Giewont w Łodzi na Stokach ? m n.p.m. |
Ujście | Ner wpływa do Neru niedaleko ulic Dubois, Noteckiej i Odrzańskiej, w pobliżu lotniska Lublinek |
Długość | 12,6 km |
Powierzchnia zlewni | 79,5 km² |
Średni roczny przepływ | ? m³/s ? |
Rzeki Polski |
Jasień - rzeka przepływająca przez niemal centrum Łodzi, której cały bieg (wynoszący 12,6 km) mieści się w obecnych granicach administracyjnych miasta.
Rzeka miała duże znaczenie w rozwoju gospodarczym Łodzi. Wynikało to z dwóch faktów: głębokość w górnym biegu dochodziła do 1 m, spadek na długości 2,1 km wynosił 17 metrów, tj. ok. 8%. Szczególnie dużo wody dostarczał rejon dzisiejszego Placu Zwycięstwa (dawne nazwy: Wodny Rynek, park Źródliska, wcześniej należące do młyna wodnego Lamus - do dzisiaj funkcjonujące w obiegu potocznym, a nawet oficjalnym - świadczą o powyższym fakcie).
Na rzece znajdują się stawy w: Parku Widzewskim, Parku nad Jasieniem, przy rezydencji Edwarda Herbsta, Parku im. Władysława Reymonta.
Nazwa rzeki jest rodzaju męskiego (ten Jasień), o czym świadczy m.in. istniejący Park nad Jasieniem u zbiegu ulic Śmigłego-Rydza i Tymienieckiego oraz ulica o tej samej nazwie na Nowym Rokiciu.
[edytuj] Historia
W końcu lat 20. XIX wieku zaczęły powstawać wzdłuż Jasienia pierwsze łódzkie fabryki: Bielnik, krochmalnia, folusz i magiel Tytusa Kopischa w 1828 roku, w rejonie ulic Piotrkowskiej, Emilii (dziś Tymienieckiego) i Widzewskiej (dziś Kilińskiego) Lamus, Wójtowski Młyn, Księży Młyn i Araszt, gdzie w 1824 roku prawie 2 km² otrzymał Krystian Fryderyk Wendisch. Po drugiej stronie rzeki rozpoczęli działalność A. W. Potempa - drukarnia tkanin bawełnianych, J. T. Lange - farbiarnia czerwieni tureckiej oraz zakłady bawełniane Ludwika Geyera. Potempa zajął północną stronę nowo spiętrzonego stawu, Geyer południową a Lange w rejonie ulicy Czerwonej. Z czasem wszystko to odkupił L. Geyer i stworzył jedno z większych przedsięwzięć gospodarczych w Łodzi. Młyn Lamus w rejonie ulicy Targowej w 1842 roku otrzymał Traugott Grohmann, który jako drugi po Geyerze zastosował maszynę parową w przemyśle bawełnianym. W 1853 roku przybył do Łodzi Karol Scheibler. Otrzymał bezpłatnie od miasta teren dzisiejszego Parku Źródliska. Wkrótce wchłonął wiele małych firm. W końcu XIX wieku była to jedna z największych firm bawełnianych na świecie.
[edytuj] Dopływy
Dopływy Jasienia to dzisiejsze Karolewka i Olechówka. Dawniej były jeszcze (dziś wyschnięte) rzeki Lamus i Dąbrówka.
[edytuj] Galeria
Jasień przy ul. Pomorskiej, w pobliżu źródła - widok na południowy - wschód |
Jasień na Starym Rokiciu |