Jean Lannes

Z Wikipedii

Jean Lannes

Jean Lannes, Książę Montebello (ur. 10 kwietnia 1769 w Lectoure (Gers), zm. 31 maja 1809 w Wiedniu) - marszałek Francji od 1804. Był jednym z najbardziej utalentowanych generałów Napoleona, który sam powiedział o nim „kiedy go znalazłem był pigmejem, a kiedy straciłem był już gigantem".

Był synem stajennego i przygotowywano go do zawodu farbiarza. Przeszedł bardzo krótką edukację, ale swoją wielką siłą i sprawnością we wszystkich męskich sportach zapewnił sobie awans na sierżanta–majora batalionu ochotników z Gers, do którego dołączył w po wybuchu wojny pomiędzy Hiszpanią a Francją. Walczył w kampaniach w Pirenejach w 1793 i 1794 r. i dzięki nienagannej służbie awansował na szefa brygady. Jednak w 1795 r. w czasie reformy armii przez Termidorian został zdegradowany.

Wstąpił ponownie jako ochotnik do armii włoskiej i w słynnej kampanii 1796 r. ponownie wywalczył sobie kolejne awanse, zostając w końcu generałem brygady z rozkazu Napoleona. Odznaczył się we wszystkich bitwach. Został ranny pod Arcole pomagając Napoleonowi uciec przed nadchodzącymi wojskami austriackimi. Wybrany przez Napoleona do towarzyszenia mu podczas wyprawy do Egiptu (tam, dnia 10 maja 1799, otrzymał nominację na generała dywizji) jako dowódca jednej z brygad generała Klebera, odznaczył się również w tej kampanii, szczególnie podczas odwrotu z Syrii.

Wrócił razem z Napoleonem do Francji i pomagał mu w przewrocie 18 brumaire'a. Po przejęciu władzy przez Napoleona został awansowany do rangi dowódcy gwardii konsularnej. Dowodził przednią strażą wojsk francuskich podczas przekraczania Alp w 1800 roku: jako pierwszy w nocy z 14 na 15 maja (24/25 floréala) wyruszył ze swą dywizją ze szwajcarskiej miejscowości Saint-Pierre na Przełęcz św. Bernarda i jako pierwszy osiągnął Saint-Rhémy-en-Bosses po włoskiej stronie, gdzie zajął pozycje obronne wokół wsi i podjął niezbędne działania, mające na celu zapewnić bezpieczne przejście kolejnych oddziałów. W czasie kampanii włoskiej miał decydujący wpływ na zwycięstwo w bitwie pod Montebello (stąd wziął się jego tytuł "księcia Montebello", nadany mu 8 lat później) i dowodził częścią wojsk w czasie bitwy pod Marengo.

W 1801r. Napoleon wysłał go jako ambasadora do Portugalii. Opinie różniły się na temat jego możliwości w tym zawodzie, dlatego Napoleon już nigdy nie użył go jako dyplomaty. Po powołaniu cesarstwa został Marszałkiem Francji (1804) i dowodził ponownie przednią strażą wielkiej armii francuskiej w kampanii Austerlitz. W bitwie pod Austerlitz w grudniu 1805 r. dowodził lewym skrzydłem armii francuskiej. W latach 1806 – 1807 podczas kampanii napoleońskich był u szczytu chwały, dowodząc swoimi korpusami odznaczył się przeprowadzeniem ich przez Las Turyński, akcją pod Saalfeld (która jest teraz studiowana jako modelowa w Francuskiej Szkole Oficerskiej), w bitwie pod Jeną i pod Pułtuskiem. Jego dowodzenie przedniej straży w bitwie pod Frydlandem było jeszcze bardziej modelowe. W 1807 Napoleon nadał mu restytuowane Księstwo Siewierskie.

Następnie miał zostać wypróbowany jako szef sztabu Napoleona, który zabrał go do Hiszpanii w 1808 i dał mu całe skrzydło armii, z którym udało mu się odnieść zwycięstwo nad Castanosem pod Tudelą. W styczniu 1809 roku został wysłany do zdobycia Saragossy i 21 lutego, po jednej z najbardziej nieugiętych walk w historii, zdobył ją. Napoleon ogłosił go następnie Księciem Montebello i w 1809 po raz ostatni powierzył mu dowodzenie przedniej straży.

Brał udział w starciach w okolicach Eckmühl i w czasie marszu na Wiedeń. Jego korpus prowadził armię francuską, przez Dunaj i walczył razem z Masseną w straszliwej bitwie pod Aspern. 22 maja 1809 został zmuszony do odwrotu, podczas którego został wystawiony osobiście na najcięższy ostrzał i otrzymał śmiertelną ranę: działo eksplodowało obok Lannesa rozrywając obie jego nogi, które zostały potem amputowane, lecz mimo prób ratowania zmarł od ran 31 maja w Wiedniu. Podczas kiedy był niesiony z pola bitwy do Wiednia spotkał po drodze Napoleona, który śpieszył się na front i sam cesarz widząc go wybuchnął płaczem, mimo że bitwa toczyła się tuż obok. Jego najstarszy syn został mianowany Parem Francji przez Ludwika XVIII.

CIEKAWOSTKI

Lannes był znany z częstego przeklinania.Tylko jemu było wolno kląć przy Napoleonie, a nawet mu wygrażać. Cesarz wszystko mu wybaczał. W czasie kampanii hiszpańskiej tak głośno przeklinał Murata, że nie słyszano jęków rannych.