Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie
Z Wikipedii
Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego znajduje się w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim.
[edytuj] Historia
Po założeniu Cmentarza Rakowickiego w 1803 wybudowano drewnianą kaplicę. Prowizoryczna budowla i jej nieestetyczny wygląd wywołały ostrą krytykę w prasie krakowskiej. Z racji uznania Krakowa z twierdzę i prowadzenia prac fortyfikacyjnych oraz faktu iż cmentarz znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa fortyfikacyjnego wojskowe władze austriackie czyniły znaczne trudności przy próbach wzniesienia nowej kaplicy cmentarnej.
Pierwszy projekt nowej neogotyckiej kaplicy został odrzucony. Krakowski bankier Ludwik Helcel i jego żona Anna z Treutlerów postanowili wznieść kaplicę na własny koszt powierzając realizację Józefowi Czeszce budowniczemu i podpułkownikowi austriackiej artylerii. Do realizacji przyjęto projekt budowli o niskich wymiarach, bez wież w typie neoklasycystycznym. Pozwolenie na budowę uzyskano w 1856, ale kamień węgielny z nieznanych dziś przyczyn położono dopiero 27 lipca 1861. Uroczystej konsekracji kaplicy dokonał biskup krakowski Ludwik Łętowski 28 października 1862.
[edytuj] Wygląd i wnętrze
Neoklasycystyczna kaplica została wzniesiona na placu znajdującym się w centrum pierwotnego założenia cmentarza. Nad wejściem do kaplicy znajduje się malowany na blasze obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z 1937 oraz napis "Beati qui in Domino moriuntur".
Elementy dekoracyjne na zewnątrz i wewnątrz kaplicy wykonano z piaskowca, mensy i retabula ołtarza głównego i dwóch bocznych z drewna dębowego. Obraz malowany na płótnie przez Józefa Planka w 1862 z ołtarza głównego przedstawia scenę Zmartwychwstania Chrystusa. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz klęczącym św. Stanisławem biskupem w szatach pontyfikalnych i św. Barbarą (pokazywany jedynie w niektórych okresach roku liturgicznego) oraz Śmierć św. Józefa.
Zgodnie z wolą fundatorów wyrażoną w akcie fundacyjnym w podziemiach kaplicy znajduje się krypta grobowa rodziny Helclów, ale tylko tych, którzy znali i władali językiem polskim. Na ścianach wewnątrz kaplicy umieszczono epitafia rodziny Helclów pochowanych w podziemiach wykonane z czarnego marmuru dębnickiego z portretami zmarłych malowanymi na blasze. Zobaczyć można portret fundatora Ludwika (1810-1872), jego żony Anny (1813-1880) oraz brata Ludwika Antoniego Zygmunta Helcla (1808-1870) prawnika, historyka i profesora UJ.
[edytuj] Bibliografia
- ks Jan Dębski "Kaplica cmentarza Rakowickiego" [w] "Cmentarz Rakowicki w Krakowie" 1988.
