Karaimizm
Z Wikipedii
Karaimizm - odłam religii żydowskiej, który odrzuca Talmud.
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie
Karaimizm wyrósł z judaizmu ok. VIII w. na terenie Mezopotamii, a następnie rozszerzył się na tereny Bizancjum, Egiptu i Imperium Osmańskiego. Wyznawcy oraz członkowie grupy etnicznej nazywani są karaimami lub karaitami. Pojęcie "karaimizm" pochodzi od hebrajskiego קרא (kar`a) - czytać, recytować. Za głównego organizatora i prekursora odłamu karaimskiego judaizmu uznawany jest Anan, syn Dawida z Basry (urodzony ok. 754-755).
[edytuj] Nauka Anana
W swoim mniemaniu Anan nie był założycielem nowej sekty, ale reformatorem i czyścicielem wiary. Istota jego działalności polegała na propagowaniu powrotu do czystej nauki Mojżesza i proroków. Anan wystąpił przeciwko władzy talmudystów. Skupił wokół siebie ludzi niezadowolonych z wprowadzenia porządku talmudycznego. Sedno nauki Anana można streścić w zdaniu: Szukajcie dokładnie w biblii i nie polegajcie na własnym zdaniu
[edytuj] Nawiązania
Karaimizm przejął od innych wyznań :
- od Saduceuszy niechęć do tradycji nie mającej wyraźnych podstaw w Torze
- od esseńczyków skłonność do ascetycznego sposobu życia.
[edytuj] Religia
Podstawowymi źródłami Karaizmu są :
- Pięcioksiąg - szczególnie Dekalog, z zasadą i obowiązkiem samodzielnej interpretacji, oraz późniejsza tradycja nietalmudyczna o ile nie jest sprzeczna z Torąi tradycją.
- Mojżesz , Jezus Chrystus i Mahomet uznawani są za proroków
Religia zasadza się na dwóch głównych podstawach : dziesięciorgu przykazaniach Bożych oraz dziesięciu artykułach wiary
Artykuły wiary :
- Wszechmocny Bóg istnieje odwiecznie.
- Jedność i potęga boska nie mogą być przyrównane do żadnej istoty i są niepojętne dla rozumu ludzkiego.
- Wszystko co istnieje, od aniołów począwszy a na najniższych istotach skończywszy zostało stworzone przez Boga.
- Opatrzność Boża czuwa nad każdą istotą.
- Bóg natchnął duchem proroczym Mojżesza i przez niego zesłał prawo.
- Pięcioksiągu ani zawartych w nim Dziesięciorga Przykazań nie można zmienić ani uzupełnić
- Prorocy zawsze byli natchnieni duchem Bożym.
- Bóg wyznaczył każdemu człowiekowi nagrodę i karę podług zasług i przewinień jego.
- Wskrzeszenie zmarłych nastąpi w dniu Sądu Ostatecznego.
- Bóg wybawi świat poprzez zesłanie Mesjasza.
Modlitwa składa się z trzech części:
- Pochwała Boga
- Wyrażenie wdzięczności Bogu
- Prośba o wybaczenie grzechów oraz o dobrodziejstwo na przyszłość.
Podstawą liturgii są Psalmy. Spowiedź jest powszechna ale grzechy nie są wyjawiane przed innymi, także przed duchownymi.
[edytuj] Dalsze losy
W XIII i XIV w. powstały skupiska karaimskie w Haliczu oraz we Lwowie. W okresie rządów wielkiego księcia Witolda (1392-1430) Karaimi zostali osadzeni w obrębie pasa obronnego jako obrona przed Krzyżakami. Obecnie żyją w Izraelu, Litwie, Ukrainie, Turcji, Egipcie oraz w Polsce. W Polsce istnieje szczątkowy Karaimski Związek Religijny. Duchownymi są Hachan, Hazzan i Ochuwczu. W Warszawie istnieje jedyny czynny cmentarz karaimski w Polsce.
[edytuj] Bibliografia
1. Karaimi. Pieniężniewskie Spotkania z Religiami pod redakcją A. Dubińskiego, E. Śliwki, Pieniężno 1987
2. M. Marczewska-Rytko, Religie niechrześcijańskie w Polsce, Lublin 1997