Karol Ludwik Koniński
Z Wikipedii
Karol Ludwik Koniński (ur. 1 listopada 1891 we Lwowie, zm. 23 marca 1943 w Rudawie pod Krakowem) – publicysta, krytyk literacki, prozaik, badacz kultury ludowej.
Koniński należał do najciekawszych pisarzy dwudziestolecia międzywojennego. W swych wypowiedziach kładł duży nacisk na etyczny wymiar kultury i sztuki. Pisał o zjawiskach społecznych i politycznych. Zbliżony był do obozu narodowego, ale opowiadał się jako przeciwnik antysemityzmu, przestrzegał też przed faszyzmem. Jako krytyk literacki nawiązywał do założeń krytyki modernistycznej, zwłaszcza do pisarstwa Karola Irzykowskiego. Dzieło literackie traktował jako przejaw życia psychicznego pisarza. Cenił zwłaszcza twórczość Jana Kasprowicza.
Światopogląd Konińskiego znalazł wyraz w opowiadaniach (np. Straszny czwartek w domu pastora), w których pisarz poruszał kwestie związane z wiarą religijną i jej miejscem w życiu praktycznym człowieka. Interesowała go rola przypadku w życiu, zajmował się też zagadnieniami winy i kary.
Koniński pozostawił po sobie intymny pamiętnik o charakterze konfesyjnym. Po wojnie ukazał się on w dwóch tomach: Nox atra i Ex labyrintho. Zapiski te stanowią przykład interesujących wyznań na temat sensu istnienia wiary chrześcijańskiej w obliczu wojennej katastrofy. Obie książki należą do najwspanialszych dokonań polskiej literatury medytacyjnej.
W czasie wojny Koniński prowadził dziennik, w którym analizował kolejne przyczyny klęski wrześniowej 1939 r. W notatkach tych znajduje się także wiele spostrzeżeń o charakterze metafizycznym.
Koniński był także cenionym badaczem kultury ludowej. W 1938 roku wydał fundamentalną antologię Pisarze ludowi (ze wstępem F. Bujaka).
[edytuj] Ciekawostki
Jedno z opowiadań Konińskiego (pt. Dalsze losy pastora Hubiny) zostało sfilmowane przez S. Różewicza jako Samotność we dwoje.
[edytuj] Bibliografia przedmiotowa
- B. Mamoń, Karol Ludwik Koniński, 1969
- J. Błoński, Czytanie Konińskiego, w: Kilka myśli, co nie nowe, 1985
- A. Fitas, Głos z labiryntu. O pismach Karola Ludwika Konińskiego, 2003
