Klasy senatorów Stanów Zjednoczonych

Z Wikipedii

Stany Zjednoczone

Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Stanów Zjednoczonych Ustrój polityczny Konstytucja Prezydent George W. Bush Kolegium Elektorów Wiceprezydent Dick Cheney Gabinet Kongres Senat Przewodniczący: Dick Cheney Pro tempore: Robert Byrd Izba Reprezentantów Spiker: Nancy Pelosi Partie polityczne Sąd Najwyższy Prezes: John G. Roberts Podział terytorialny Wybory prezydenckie 2008 Wybory do Kongresu 2008 Wikiprojekt Polityka

Klasy senatorów Stanów Zjednoczonych - podział, przyporządkowanie senatorów Stanów Zjednoczonych. Liczba senatorów przyporządkowanych do klas jest możliwie równa (obecnie dwie klasy liczą 33 senatorów, jedna 34). Genezą powstania klas jest łatwy i prosty sposób określenia kiedy kończy się kadencja danego senatora (kadencja trwa sześć lat, przy czym co dwa lata wymienia się 1/3 składu). Dwóch senatorów z danego stanu są przyporządkowani do innych klas.

[edytuj] Historia

[edytuj] Kadencje w pierwszych latach Kongresu

Pierwsze wybory do Senatu USA odbyły się w 1788. Już wtedy zdecydowano, że pierwsze kadencje Kongresu USA będą niepełne (okres przejściowy). I tak:

• senatorowie 1 klasy w 1788 zostali wybrani na 2-letnią kadencję, a od 1790 na 6-letnie.
• senatorowie 2 klasy w 1788 zostali wybrani na 4-letnie kadencje, a od 1792 na 6-letnie,
• senatorowie 3 klasy w 1788 zostali wybrani na 2-letnią kadencję, w 1790 4 letnią i od 1794 na 6-letnie,

[edytuj] Obsadzanie opróżnionych miejsc

W myśl Konstytucji USA (Art. I § 3) senatorów wybierały stanowe parlamenty. W przypadku, kiedy miejsce senatora zostało przedwcześnie opróźnione, stanowe parlamenty wybierały nowego senatora, który dokańczał kadencję poprzednika. Konstytucja dopuszczała, że w przypadku przerwy między sesjami stanowych parlamentów, władzy wykonawczej (gubernatorzy) przysługiwało prawo obsadzenia wakansującego miejsca do czasu wznowienia sesji stanowego parlamentu i wyboru właściwego następcy.

Jednak 8 kwietnia 1913 weszła w życie XVII Poprawka do Konstytucji USA. Stanowi ona, że wybory do Senatu stają się powszechnymi. W przypadku opróźnienia miejsca przed upłwem kadencji, władza wykonawcza jest zobowiązana do przeprowadzania wyborów uzupełniających. Do czasu wyborów, stanowy parlament może upoważnić władzę wykonawczą do obsadzania pustego miejsca w Senacie. Należy pamiętać, że wybory uzupełniające nie są przeprowadzane tak jak w przypadku polskiego Senatu (czyli możliwie najszybciej). Wybory w Stanach Zjednoczonych odbywają się zawsze w pierwszą środę listopada roku parzystego. Tak więc osoba, która jest wyznaczona przez Gubernatora pełni urząd senatora do dwóch lat.

Przykład: Ted Stevens został mianowany senatorem 24 grudnia 1968 (kadencja senatora 2 klasy wygasała 3 stycznia 1973). Najbliższe wybory uzupełniające odbyły się w listopadze 1970. Stevens wygrał je i sprawować urząd mógł jednak tylko przez dwa lata. Wybory właściwe (na kadencję 6-letnią) odbyły się zgodnie z przynależnością 2 klasy (w 1972). Stevens jest obecnie czwartym senatorem wedle stażu.

[edytuj] Klasy

[edytuj] 1 klasa

• 33 senatorów
• ostatnie wybory: 7 listopada 2006, urzędy objęte 4 stycznia 2007
• następne wybory: listopad 2012, objęcie urzędu styczeń 2013
• wcześniejsze wybory odbywały się w latach: 1788 (2 lata), 1790, 1796, 1802, 1808, 1814, 1820, 1826, 1832, 1838, 1844, 1850, 1856, 1862, 1868, 1874, 1880, 1886, 1892, 1898, 1904, 1910, 1916, 1922, 1928, 1934, 1940, 1946, 1952, 1958, 1964, 1970, 1976, 1982, 1988, 1994, 2000
• stany posiadające senatorów 1 klasy: Arizona, Kalifornia, Connecticut, Delaware, Floryda, Hawaje, Indiana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Missisipi, Missouri, Montana, Nebraska, Nevada, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Dakota Północna, Ohio, Pensylwania, Rhode Island, Tennessee, Teksas, Utah, Vermont, Wirginia, Waszyngton, Wirginia Zachodnia, Wisconsin i Wyoming.

[edytuj] 2 klasa

• 33 senatorów
• ostatnie wybory: listopad 2002, urzędy objęte 3 stycznia 2003
• następne wybory: listopad 2008, objęcie urzędu styczeń 2009
• wcześniejsze wybory odbywały się w latach: 1788 (4 lata), 1792, 1798, 1804, 1810, 1816, 1822, 1828, 1834, 1840, 1846, 1852, 1858, 1864, 1870, 1876, 1882, 1888, 1894, 1900, 1906, 1912, 1918, 1924, 1930, 1936, 1942, 1948, 1954, 1960, 1966, 1972, 1978, 1984, 1990, 1996, 2002
• stany posiadające senatorów 2 klasy: Alabama, Alaska,Arkansas, Kolorado, Delaware, Georgia, Idaho, Illinois, Iowa, Kansas, Kentucky, Luizjana, Maine, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Missisipi, Montana, Nebraska, New Hampshire, New Jersey, Nowy Meksyk, Karolina Północna, Oklahoma, Oregon, Rhode Island, Karolina Południowa, Dakota Południowa, Tennessee, Teksas, Wirginia, Wirginia Zachodnia i Wyoming.

[edytuj] 3 klasa

• 34 senatorów
• ostatnie wybory: listopad 2004, urzędy objęte 3 stycznia 2005
• następne wybory: listopad 2010, objęcie urzędu styczeń 2011
• wcześniejsze wybory odbywały się w latach: 1788 (2 lata), 1790 (4 lata), 1794, 1800, 1806, 1812, 1818, 1824, 1830, 1836, 1842, 1848, 1854, 1860, 1866, 1872, 1878, 1884, 1890, 1896, 1902, 1908, 1914, 1920, 1926, 1932, 1938, 1944, 1950, 1956, 1962, 1968, 1974, 1980, 1986, 1992, 1998, 2004
• stany posiadające senatorów 3 klasy: Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Kalifornia, Kolorado, Connecticut, Floryda, Georgia, Hawaje, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Kentucky, Luizjana, Maryland, Missouri, Nevada, New Hampshire, Nowy Jork, Karolina Północna, Dakota Północna, Ohio, Oklahoma, Oregon, Pensylwania, Karolina Południowa, Dakota Południowa, Utah, Vermont, Waszyngton i Wisconsin.

[edytuj] Lista senatorów wedle klas

Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista obecnych senatorów Stanów Zjednoczonych wedle klas.

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• Senat Stanów Zjednoczonych
• Lista obecnych senatorów Stanów Zjednoczonych wedle klas

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Senat.gov - obecni senatorowie 1 klasy
• Senat.gov - obecni senatorowie 2 klasy
• Senat.gov - obecni senatorowie 3 klasy