Kościół Nawiedzenia NMP w Warszawie
Z Wikipedii
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie | |
Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie na obrazie Canaletta z 1770 |
|
Data budowy | 1409-1411 |
Data zniszczenia | XVII w, 1939, 1944 |
Wyznanie | Kościół rzymskokatolicki |
Rodzaj | bazylika |
Wezwanie | Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny |
Budulec | cegła |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Warszawski kościół Nawiedzenia NMP znajduje się na Nowym Mieście przy Ulicy Przyrynek 2.
Kościół według podania zbudowany został na miejscu pogańskiej świątyni w 1411 r., w stylu gotyckim i jest tym samym jedną z najstarszych świątyń Warszawy. W 1581 dobudowano późnogotycką dzwonnicę. W latach 1821-29 kościół był restaurowany przez Józefa Boretti znanego włoskiego budowniczego Warszawy. Został w 1939 uszkodzony, a w 1944 spalony przez Niemców. Odbudowano go 1947-1966. Kościół stoi na skarpie wiślanej i jest dobrze widoczny ze strony Pragi.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Kościół Nawiedzenia NMP (według podania znajdujący na miejscu pogańskiej świątyni) został ufundowany rok przed bitwą pod Grunwaldem przez księcia Janusza Starszego i jego żonę Annę Mazowiecką, a w 1411 poświęcony. Wkrótce kościół został świątynią rybaków i rzemieśliników oraz zasłynął z tego, że kazania były tu prowadzone również po niemiecku. W procesjach Bożego Ciała uczestniczył król. W II poł. XV w. jednonawowa świątynia została rozbudowana i przekształcona na trójnawową bazylikę. W 1518 r. dobudowano wieżę-dzwonnicę. Podczas wojny ze Szwedami (1605-1635, 1655-1660) kościół został złupiony i zniszczony. Nigdy już nie odzyskał swojej dawnej świetności. W XIX w. przeprowadzono gruntowny remont i zniszczono jego architektoniczny "wdzięk". W latach 1906-1915 budowla została regotycyzowana pod kierunkiem Józefa P. Dziekońskiego i Stefana Szyllera. II wojna światowa bardzo jej zaszkodziła. Była wielokrotnie grabiona, a podczas powstania warszawskiego spalona. Po wyzwoleniu, w latach 1947-1952 kościół odbudowano tak, aby przywrócić mu pierwotny wygląd. Było to możliwe dzięki wielu wcześniejszym panoramom miasta, na których był widoczny. Podczas stanu wojennego działało tu Duszpasterstwo Środowisk Twórczych, a najwybitniejsi literaci i aktorzy przygotowywali programy o charakterze patriotycznym, które ściągały tłumy.
[edytuj] Wygląd
Kościół Nawiedzenia NMP jest przysadzisty, ma schodkowy szczyt, wysmukłe blendy (ozdobne wgłębienia w murze), ostrołukowy portal i niskie, szerokie nawy z przyporami (podpieraczami). Do tylnej ściany tej gotyckiej budowli dobudowano w XVII i XVIII w. dwie białe, barokowe, kwadratowe kaplice przykryte zielonymi hełmami. Z tyłu są też małe latarenki.
W ciemnym wnętrzu zobaczyć można neogotycki ołtarz z obrazem, na którym widnieje scena Nawiedzenia, czyli spotkania Matki Boskiej ze św. Elżbietą. Zobacz metalową rzeźbę Jezusa przy zamykającej prawą nawę kaplicy Miłosierdzia Bożego.
Teren kościoła jest otoczony kamiennym murkiem. Skwer (dawny cmentarz) obsadzono wysokimi kasztanowcami. Znajdziemy tu drewniany krzyż z napisem :"Ratuj duszę swoją" oraz figurkę Matki Boskiej z 1870 r.("Ja, Matka Pięknej miłości, Bogobojności, Uznania i Nadziei Świętej")
[edytuj] Wieża dzwonnicza
Do nawy południowej w 1518 r. dobudowano wieżę – dzwonnicę również zwieńczoną szczytem schodkowym, który bywa porównywany do kiści winogron. Dzwonnicę wspierają wysokie uskokowe szkarpy, ściany ozdabiają ceglane, geometryczne fryzy, płyciny i wąskie otwory. Ta charakterystyczna wieża stała się nieodłącznym elementem warszawskiego krajobrazu i została uwieńczona w wielu panoramach stolicy, dzięki czemu po wojnie można ją było dokładnie odtworzyć.
[edytuj] Walerian Łukasiński
Na terenie kościoła stoi też niewielki pomnik przedstawiający Waleriana Łukasińskiego. Ten wielki patriota był oficerem wojsk Księstwa Warszawskiego, później służył jako major w wojsku Królestwa Polskiego. W 1819 utworzył w Polsce Wolnomularstwo Narodowe, a po jego likwidacji założył w 1821 Towarzystwo Patriotyczne. W 1822 aresztowano go i skazano na 9 lat ciężkiego więzienia w twierdzy w Zamościu. Po zorganizowaniu buntu (w więzieniu) podwojono Łukasińskiemu karę. Został wywieziony przez władze rosyjskie do Twierdzy Szlisselburskiej po wybuchu powstania listopadowego. Odizolowany spędził tam 30 lat. Po śmierci cara Mikołaja I przeniesiono go z lochu do zwykłej celi, gdzie mógł już rozmawiać z ludźmi i napisał pamiętnik świadczący o jego wielkim przywiązaniu do ojczyzny. Więziono go do końca życia.
[edytuj] Msze Święte
- W niedziele i święta: 08.30, 09.30, 11.00, 12.00, 18.30
- W dni powszednie: 07.00, 15.00, 18.30