Kościół Zwiastowania NMP i klasztor brygidek w Grodnie
Z Wikipedii
Kościół Zwiastowania NMP i klasztor sióstr brygidek w Grodnie – wczesnobarokowe założenie sakralne powstałe w latach 1634-1642, w jurydyce zakonu brygidek w Grodnie.
Historia:
W 1642 wybudowano murowany klasztor z drewnianym kościołem. W 1651 nowy murowany kościół został konsekrowany przez biskupa wileńskiego Jerzego Tyszkiewicza. Fundatorem był marszałek wielki litewski Krzysztof Wiesiołowski i jego żona Aleksandra z Sobieskich, którzy skupili w latach 1632-1636 szereg placów mieszczańskich między ulicami Jezierską i Nowikowską oraz Jezierską i Rzeźnicką w Grodnie. W 1647 r. fundacja Wiesiołowskich została zatwierdzona przez sejm. Od 1908 roku klasztor od brygidek przejęły nazaretanki. W latach 1950-1991 władze białoruskie umieściły w zespole szpital psychiatryczny.
Klasztor z kościołem wraz z innymi gospodarczymi budynkami były usytuowane w kwartale pomiędzy ulicami Jezierską, Nowikowska, Dziemianowską i Jerozolimską.
Architektura:
Kościół jest ma jedną nawę i półkoliście zamknięte prezbiterium.Fasadę flankują dwie wieżyczki. Wieże zdobią kute krzyże ozdobione promieniami słonecznymi. Wnętrze sklepione kolebkowo z lunetami. W murze znajdują się wczesnobarokowe portale.
Klasztor ma dwa piętra i trzy skrzydła. Zachował się na parterze refektarz i na piętrze biblioteka. W ogrodzie znajduje się cenny drewniany lamus z XVIII wieku.
Całość otacza mur obronny z 1 połowy XVII wieku z dwiema basztami (dawniej były cztery w każdym narożu). Zachowały się trzy z czterech barokowych bram klasztornych.
Kościół jest budowlą nawiązującą stylem do tzw. renesansu lubelskiego i wiąże się stylistycznie z kolegiatą w Ołyce.
Bibliografia:
- W. Tatarkiewicz, Typ lubelski i typ kaliski w architekturze kościelnej XVII wieku, “Prace Komisji Historii Sztuki”, t. VII, Kraków 1937/38, s. 23-25, 34.
