Kościerzyna

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°07' N 17°59' E54.1166667 17.9833333 (Kościerzyna)

Kościerzyna
Herb Kościerzyny Flaga Kościerzyny
Województwo	pomorskie
Powiat	kościerski
Gmina  - rodzaj	Kościerzyna miejska
Prawa miejskie	1398
Burmistrz	Marcin Modrzejewski
Powierzchnia	15,83 km²
Położenie	54° 07' N 17° 59' E
Wysokość	150 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2004)  - liczba ludności  - gęstość	23 145 1462,1 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	58
Kod pocztowy	83-400 do 83-401
Tablice rejestracyjne	GKS
Położenie na mapie Polski Kościerzyna
TERC10 (TERYT)	6222906011
Urząd miejski3 ul. 3 Maja 9 83-400 Kościerzyna tel. 58 680-23-00; faks 58 680-23-20 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Kościerzyna (kaszb. Kòscérzëna, niem. Berent) to miasto i gmina w północnej Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie kościerskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego. Jest jedynym miastem w Europie mającym dwa sanktuaria: Matki Boskiej Kościerskiej Królowej Rodzin i Matki Boskiej Bolesnej Królowej Anielskiej.

Spis treści 1 Położenie 2 Struktura powierzchni 2.1 Dzielnice i osiedla 3 Demografia 4 Legenda 5 Historia 6 Zabytki 6.1 Zagrożenia ekologiczne 7 Ludność 8 Osoby związane z Kościerzyną 9 Sąsiednie gminy 10 Miasta partnerskie 11 Zobacz też 12 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie

Leży w południowej części Pojezierza Kaszubskiego w samym sercu Kaszub, jest popularnym centrum turystycznym, Stolicą Kaszub. Wysokość nad poziomem morza: 150 m. Miasto otoczone jest przez jeziora - Gałęźne, Kapliczne, Wierzysko, niedaleko leżą także jeziora Garczyn, Sudomie i Osuszyno.

Kościerzyna leży przy skrzyżowaniu 20 , 214 i 221 . Oddalone od niej są:

• Słupska o 90 km na północny wschód,
• Gdańska o 60 km na północny zachód,
• Starogardu Gdańskiego o 50 km na północny zachód,
• Bydgoszczy o 150 km na południe.

Kościerzyna jest też węzłem kolejowym. Krzyżują się tam trasy Nowa Wieś Wielka - Gdynia Port Centralny, Kościerzyna - Chojnice, Kościerzyna - Gołubie (rozebrana), Pszczółki - Kościerzyna (nieczynna). Dodatkowo przyjeżdzają tu pociągi z Wierzchucina.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2005⁶, Kościerzyna ma obszar 15,83 km², w tym:

• użytki rolne: 55%
• użytki leśne: 5%

Miasto zajmuje 1,36% powierzchni powiatu.

[edytuj] Dzielnice i osiedla

Cegielnia, Flokusy, Markubowo, Osada Leśna, Osiedle Marii Curie Skłodowskiej, Osiedle Plebanka, Osiedle Rogali, Osiedle Tysiąclecia, Osiedle Za Dworcem, Plebanka, Szydlice i Wierzysko.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	23 145	100	11 933	51,6	11 212	48,4
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	1462,1		753,8		708,3

Według danych z roku 2005⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1538,67 zł.

[edytuj] Legenda

Z historią miasta związanych jest wiele ciekawych opowieści. Jedna z nich dotyczy herbu Kościerzyny, na którym widnieje niedźwiedź pod dębem. Niedźwiedź - ponieważ według legendy przed wiekami zwierzę to nękało mieszkańców osady leżącej na terenie dzisiejszego miasta. Potężna bestia była postrachem okolicy. Napotkanych w borze ludzi zabijała uderzeniem silnych łap, siejąc powszechne przerażenie. Do czasu, aż znalazł się śmiałek - odważny syn kowala, który postanowił położyć kres życiu bestii. Wziąwszy dzidę i tarczę w głębi puszczy stoczył z niedźwiedziem bój na śmierć i życie. Zwierzę przegrało z człowiekiem. Po powrocie zwycięzca został przez wdzięcznych mieszkańców obwołany wodzem plemienia. Na jego tarczy umieszczono wizerunek niedźwiedzia jako symbolu siły. Rosochaty dąb, pod którym kroczy zwierzę, symbolizuje zaś potęgę i wieczne trwanie.

[edytuj] Historia

Początki miasta pod koniec XIII wieku. Początkowo była to osada znajdująca się przy grodzie obronnym. Prawa miejskie uzyskała w 1398.

Do XIX wieku był to ośrodek rejonu rolniczego. Od połowy XIX wieku ważny ośrodek polskości na Kaszubach. W 1931 roku przez Kościerzynę poprowadzono tzw. magistralę węglową (Śląsk-Gdynia). W czasie II wojny światowej Kościerzyna została wcielona do III Rzeszy; wymordowano m.in. wielu Kaszubów, wśród nich inteligencję. 8 marca 1945 miasto zostało wyzwolone przez Armię Czerwoną, jednak kontakt z żołnierzami radzieckimi, dokonującymi często grabieży i gwałtów na miejscowej ludności, niesłusznie traktowanej jako niemiecka, zapisał się negatywnie w pamięci mieszkańców.

W czasach PRL-u (1944-89) liczba ludności zwiększyła się poprzez wybudowanie kilku osiedli bloków mieszkalnych. Jednocześnie dbano o kulturę; w 1965r. założona została (druga w kraju) Izba Regionalna. W latach osiemdziesiątych rozpoczęto budowę nowego szpitala (ukończony w 1998r.); to miało być zaplecze sanitarne dla Trójmiasta w wypadku użycia broni masowego rażenia.

W 2006r. podpisano dekret o utworzeniu lokalnej strefy ekonomicznej; mają się także rozpocząć prace przy budowie basenu.

[edytuj] Zabytki

• Obraz Matki Bożej z IX wieku w Kościele Zmartwychwstańców
• Na ul. Towarowej skansen parowozów (czynny codziennie od 10 do 18).
• Kościół świętej Trójcy - zbudowany w latach 1914-1917 na planie krzyża greckiego. W kościele znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Kościerskiej, który jest namalowaną w 1616 roku kopią dzieła z IX wieku.
• Pomnik Józefa Wybickiego, autorstwa Wawrzyńca Sampa, z 1975r.
• Na ulicy 8 Marca był kiedyś cmentarz ewangelicki; obecnie to jest park osiedlowy;
• Kościół Zmartwychwstańców z końca XIX wieku;
• Rynek (układ ulic ze średniowiecza; kamienice, łącznie z Ratuszem, są z XIX wieku);

[edytuj] Zagrożenia ekologiczne

- W odległości 800 metrów od Szpitala Specjalistycznego w Kościerzynie ma powstać żwirownia. Radny Powiatu Kościerskiego zamieścił na stronie swojej "NIE DLA ŻWIROWNI POD KOŚCIERZYNĄ" materiały w sprawie zaprzestania powstania kopalni odkrywkowej oraz informacje o negatywnym oddziaływaniu kopalni na środowisko naturalne. Dodatkowe działania podjeło Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-STAR.

[edytuj] Ludność

• 1960: 10 900
• 1970: 15 100
• 1975: 17 100
• 1976: 17 636
• 1980: 18 664
• 1985: 20 658
• 1990: 22 663
• 1993: 22 972
• 1994: 23 080
• 1995: 23 174
• 1996: 23 278
• 1998: 23 501
• 1999: 23 621
• 2000: 23 722
• 2001: 23 855
• 2006: 24 958

[edytuj] Osoby związane z Kościerzyną

• Aleksander Majkowski, kaszubski pisarz, poeta i dramaturg oraz działacz społeczny
• Gustav Felix Flatow, niemiecki mistrz olimpijski (Ateny 1896)
• Arthur Johnson Hobrecht, (1872–1878) burmistrz Berlina
• Hilary Jastak, ksiądz prałat
• Henryk Muszyński, arcybiskup gnieźnieński
• Janusz Reiter, ambasador RP w Stanach Zjednoczonych
• Sławomir Toczek, polski Strong Man
• Joanna Kreft-Baka, polska aktorka

[edytuj] Sąsiednie gminy

• Gmina Kościerzyna (wiejska)

[edytuj] Miasta partnerskie

• Cölbe  Niemcy
• Sanary-sur-Mer  Francja
• Pryłuki (Прилуки)  Ukraina

[edytuj] Zobacz też

• Fingrowa Huta
• Rezerwat przyrody Strzelnica
• Stara Synagoga w Kościerzynie
• Synagoga w Kościerzynie
• I Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Wybickiego w Kościerzynie

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna Strona Miasta Kościerzyny

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi