Kodeks minuskułowy
Z Wikipedii
Kodeks minuskułowy, Minuskuł — rękopisy greckiego Nowego Testamentu pisane małymi literami, czyli minuskułą.
Johann Jakob Wettstein (1693-1754) podzielił rękopisy Nowego Testamentu na trzy grupy: majuskuły, minuskuły, lekcjonarze. W XX wieku utworzono jeszcze czwartą grupę: papirusy, która wymieniana jest na pierwszym miejscu.
Wettstein na oznaczenie majuskułów posłużył się dużymi literami alfabetu łacińskiego (A, B, C, D), natomiast na oznaczenie minuskułów użył cyfr arabskich (1, 2, 3, 4).
Najstarsze rękopisy pisane są majuskułą (łac. maior – większy) lub uncjałą (łac. uncia – cal, pierwotna wielkość liter), tj. wielkimi literami mającymi kształt kwadratowy, lub okrągły. Z czasem litery coraz bardziej zaokrąglano.
Po roku 800 pojawia się minuskuła, pismo małoliterowe, będące formą kursywy. W wiekach IX-X majuskuła utrzymywała się jeszcze równolegle z minuskułą, jednak ta późna majuskuła nosi już wiele cech pisma minuskułowego. Zanim została całkowicie wyparta, przez pewien czas pozostawała jeszcze w nagłówkach i tytułach.
Z powodu późnego pochodzenia, z punktu widzenia krytyki tekstu Nowego Testamentu, przedstawiają mniejszą wartość, jednak nie wolno ich lekceważyć ponieważ każdy z nich pochodzi od jakiegoś prototypu tekstu zrewidowanego w IV wieku w Syrii. Nie jest też ważne z jakiego wieku pochodzi rękopis, ważniejszym jest z jak starych rękopisów został przepisany. Nieraz się jednak zdarza, że tekst kodeksu minuskułowego jest bardziej wartościowy niż tekst kodeksu majuskułowego. Jako przykład podawany jest minuskuł 2427, który przedstawia tekst Apokalipsy w znacznie lepszym stanie niż Kodeks Synajski.
Rękopisy pisane minuskułą (małymi literami) pochodzą z IX-XVII wieków (najstarszy z 835 roku), znamy ich dziś 2882. Od XIII wieku materiałem piśmienniczym staje się papier. Ponad 1300 minuskułów pisanych jest na papierze.
Spis treści |
[edytuj] Niektóre kodeksy minuskułowe
| Symbol minuskułu | Wiek minuskułu | Miejsce przechowywania |
| 1 | XII | Bazylea |
| 13 | XIII | Paryż |
| 57 | XII | Oxford |
| 461 | 835 | Petersburg |
| 669 | X | prywatna kolekcja |
| 700 | XII | Londyn |
| 798 | XI | Muenster |
| 1907 | XI | Oxford |
| 2346 | X/XI | prywatna kolekcja |
| 2464 | IX | Patmos |
| 2346 | ok. 900 | Boston |
| 2882 | X/XII | CSNTM |
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Lista najważniejszych kodeksów minuskułowych
- Pełna lista kodeksów minuskułowych
- Krótkie omówienie kodeksów minuskułowych od 1 do 500
- Krótkie omówienie kodeksów minuskułowych od 501 do 1000
- Krótkie omówienie kodeksów minuskułowych od 1001 do 1500
- Krótkie omówienie kodeksów minuskułowych od 1501 do 2000
- Krótkie omówienie kodeksów minuskułowych od numeru 2001
[edytuj] Literatura
- C.H. Roberts – T.C. Skeat, The Birth of the Codex, Oxford University Press, New York – Cambridge 1983.
- K. Aland - B. Aland, Der Text des Neuen Testaments, Duetsche Bibelgesellschaft, Stuttgart 1989.
