Kolimator
Z Wikipedii
Kolimator - przyrząd będący rodzajem filtru przetwarzającego padające światło lub strumień cząstek w równoległą wiązkę (skolimowaną) lub w wiązkę o określonej zbieżności. Padający strumień może być rozbieżny, zbieżny lub może nie mieć ustalonej zbieżności. Kolimator jest zwykle częścią składową większych przyrządów.
[edytuj] W optyce
Podstawowym elementem kolimatora optycznego jest soczewka lub zwierciadło wklęsłe. Najprostszy kolimator składa się z soczewki i przesłony umieszczonej w jednym z jej ognisk (Rys. 1). Światło dobiegające z ogniska tworzy wiązkę równoległą.
Stosowane są jako elementy wielu układów optycznych, np. oświetlaczy mikroskopowych.
[edytuj] W fizyce jądrowej
Kolimacja wiązki promieniowania jądrowego polega na stosowaniu przesłon mających na celu wydzielenie wiązki promieniowania o określonym kierunku (Rys. 2). Promieniowanie o kierunku innym od wybranego, jest pochłaniane w kolimatorze.
Kolimator promieniowania może mieć postać pojedynczego kanału, lub wielu równoległych kanalików (kolimator wielolistkowy). Kolimacja może być również wielostopniowa (najczęściej dwustopniowa). Polega ona na tym, że za pierwszą przesłoną umieszczona jest następna, ewentualne kolejne dalsze. Wiązka promieniowania nie musi być zawsze równoległa. Budowane są również kolimatory wytwarzające wiązkę rozbieżną (wachlarzowe, szpilkowe) lub zbieżną (stożkowe).
Odpowiednie skolimowanie wiązki jest istotne zarówno dla celów badawczych, jak i z powodu bezpieczeństwa. Kolimator ten stanowi niezbędny element aparatury stosowanej w medycynie nuklearnej.
[edytuj] Stopień kolimacji wiązki
Kolimacja nigdy nie jest doskonała. Miarą stopnia kolimacji jest kąt rozbieżności wiązki. Mierzy się ją w miliradianach (mrad), jeżeli wiązka jest symetryczna. Jeżeli ma miejsce asymetria wiązki wówczas stopień kolimacji podawany jest w mrad×mrad w dwóch prostopadłych kierunkach.
