Konstancin-Jeziorna
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°05' N 21°07' E
Konstancin-Jeziorna | |||||
|
|||||
Województwo | mazowieckie | ||||
Powiat | piaseczyński | ||||
Gmina - rodzaj |
Konstancin-Jeziorna miejsko-wiejska |
||||
Założono | 1897 (Konstancin); Późne średniowiecze (Jeziorna) | ||||
Prawa miejskie | 1952 (Skolimów-Konstancin); 1962 (Jeziorna); 1969 (Połączenie Skolimowa-Konstancina z Jeziorną) | ||||
Burmistrz | Marek Skowroński (e-mail) |
||||
Powierzchnia | 17,1 km² | ||||
Położenie | 52° 05' N 21° 07' E |
||||
Wysokość | 75-100 m n.p.m. | ||||
Liczba mieszkańców (2006) - liczba ludności - gęstość |
23 694 961,1 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
22 | ||||
Kod pocztowy | 05-510, 05-520 | ||||
Tablice rejestracyjne | WPI | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
TERC10 (TERYT) |
1142018024 | ||||
Miasta partnerskie | Saint-Germain-en-Laye ![]() Pisogne ![]() Leidschendam-Voorburg ![]() Hranice na Moravě ![]() Krzemieniec ![]() |
||||
Urząd miejski3
ul. Warszawska 3205-520 Konstancin-Jeziorna tel. 22 756-48-10, 22 756-42-50; faks 22 756-48-85 (e-mail) |
|||||
![]() |
|||||
Strona internetowa miasta |
Konstancin-Jeziorna – miasto w woj. mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Konstancin-Jeziorna. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. warszawskiego. Położone jest około 20 km na południe od centrum Warszawy.
Według danych z 20 lipca 2006, miasto miało 23 694 mieszkańców.
Powstało w 1969 r. w wyniku połączenia miast Skolimów-Konstancin i Jeziorna oraz kilku wsi. Jest siedzibą władz gminy. Burmistrzem miasta i gminy jest od 2002 roku Marek Skowroński, jego zastępcami zaś Monika Dudek-Kiernicka i Roman Paweł Rutkowski.
W wielu miejscach spotkać można nieprawidłową odmianę nazwy miejscowości. Prawidłowo nazwa odmienia się przez przypadki jak rzeczownik (a nie przymiotnik) (np. do Konstancina-Jeziorny, w Konstancinie-Jeziornie, natomiast wszelkie formy zakończone na -Jeziornej są niepoprawne)[1][2].
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miejscowość położona jest na Równinie Mazowieckiej, nad rzeką Jeziorką oraz jej dopływem, Małą. Otoczona jest kompleksem lasów Chojnowsko-Słomczyńskich, a od północy styka się z Lasem Kabackim. Duża część samej miejscowości położona jest również w lesie. Na południe od Konstancina-Jeziorny rozciągają się lasy słomczyńskie, w których wydzielono kilka rezerwatów przyrody.
Konstancin posiada wybitne walory uzdrowiskowe jako jedyne uzdrowisko w okolicach Warszawy. Jest miejscem wydobycia ciepliczych wód mineralnych. W 1978 roku została otwarta tężnia solankowa. W mieście funkcjonuje kilka sanatoriów, Stołeczne Centrum Rehabilitacji (Stocer), w którym leczy się schorzenia kręgosłupa i narządów ruchu, Centrum Kształcenia i Rehabilitacji oraz Uzdrowisko Konstancin-Zdrój Sp. z o.o., które oferuje rehabilitację neurologiczną, kardiologiczną i ogólnoustrojową.
W mieście przeważa zabudowa jednorodzinna, częściowo o charakterze rezydencjonalnym. Po wojnie powstały tu także osiedla bloków wielorodzinnych Mirków i Grapa. W ostatnich latach realizowanych jest wiele nowych inwestycji, zarówno jedno- jak i wielorodzinnych.
Pewne obawy i niepokój mieszkańców budzi rozwój przemysłu w strefie uzdrowiskowej i jej pobliżu (np. asfaltownia w Mirkowie).
[edytuj] Transport
Na terenie miasta krzyżują się trasy:
- 724 Droga wojewódzka nr 724 (Warszawa – Góra Kalwaria)
- 721 Droga wojewódzka nr 721 (Duchnów – Nadarzyn)
Miasto posiada stałe połączenia autobusowe z pobliskim Piasecznem oraz Warszawą obsługiwane przez ZTM:
- linia 710 (trasa: Skolimów, Konstancin, Grapa, Mirków, Jeziorna, Klarysew) oraz
- linia 724 (trasa: Chylice, Skolimów C, Jeziorna, Klarysew)
łączą Piaseczno z warszawskim metrem przy stacji Wilanowska;
- linia 700, obsługiwana przez autobusy niskopodłogowe i przeznaczona głównie dla osób niepełnosprawnych (na trasie znajduje się większość obiektów medycznych Konstancina) prowadzi od Skolimowa, przez Konstancin, Jeziornę i Klarysew do Centrum (do Dworca Centralnego PKP) w Warszawie;
- linia 139 łączy Klarysew (przystanek pod Ogrodem Botanicznym PAN) ze stacją metra Wilanowska;
- linia N50 kursująca z piątku na sobotę oraz z soboty na niedzielę trasą Skolimów, Konstancin, Grapa, Mirków, Jeziorna, Klarysew do stacji Wilanowska.
Dodatkowo realizowane są połączenia autobusowe, obsługiwane przez PKS oraz przewoźników prywatnych, łączące miasto z Warszawą, Piasecznem oraz Górą Kalwarią.
Przez Jeziornę przebiega także towarowa trasa kolejowa z Piaseczna na Siekierki.
[edytuj] Historia
[edytuj] Jeziorna
Jeziorna była wsią istniejącą już od średniowiecza. Z miejscowością wiąże się powiedzenie "Czy wiesz gdzie Jeziorna?", oznaczające w XVIII wieku groźbę "apelacyi pod Jeziorną", czyli pojedynku. Na terenie objętym władzą marszałka dworu pojedynki były zakazane. Granicę stanowiła rzeka Jeziorka, dlatego tu właśnie ówcześni korzystali z ustronnego miejsca - być może położonego w miejscu dzisiejszego Parku Zdrojowego lub osiedla Grapa. Również w XVIII wieku powstał tu młyn z papiernią - jeden z najstarszych zakładów papierniczych w Polsce i pierwszy na terenie Mazowsza. Przy niej powstała osada, która w 1962 roku uzyskała prawa miejskie. W XIX wieku poniżej oryginalnej papierni, z inicjatywy Edwarda Natansona zbudowana została fabryka papieru Mirków, znana przez lata jako WZP - jeden z głównych producentów papieru w PRL, obecnie sprywatyzowany. Również z jego inicjatywy powstało osiedle Porąbka, przeznaczone dla pracowników nowej fabryki. Dla uczczenia przemysłowca przez szereg lat używano na jego określenie nazwy Edwardów. Od tamtej pory przyjęło się nazywać stary kompleks "górną papiernią", nowy zaś "dolną papiernią". Przez lata stary kompleks zredukowany został do celów szmaciarni (i tym mianem jest nadal czasem określany) oraz magazynów. Spłonął niemal doszczętnie w pożarze w 1986 roku. W odrestaurowanych i rozbudowanych budynkach starej części papierni (oryginalnie proj. Jakub Gay, 1836-1838) stworzono w 2002 roku centrum handlowe "Stara Papiernia" (wg. proj. arch. Bulanda i Mucha (BiM)).
[edytuj] Konstancin-Skolimów
Nazwa Konstancina pochodzi od imienia Konstancji z hr. Potulickich hr. Skórzewskiej. Dzisiejszy Konstancin-Jeziorna powstał (w części) z wydzielonego z dóbr Obory, rozparcelowanego przez syna Konstancji, hrabiego Witolda Skórzewskiego, folwarku leśnego Konstancja (ok.100 ha) pod koniec XIX wieku - oficjalna data założenia miasta 1897 r. Leśne tereny niedaleko Warszawy, położone na przedłużeniu Traktu Królewskiego z dojazdem Kolejką Wilanowską, stały się popularnym miejscem budowy willi letniskowych. Na przełomie XIX i XX wieku powstało tu wiele okazałych rezydencji zaprojektowanych przez czołowych polskich architektów we wszystkich modnych ówcześnie stylach: od stylów historycznych (neogotyk, neoklasycyzm etc.), poprzez architekturę dworkową i witkiewiczowski styl zakopiański, ale również wzory willi włoskich czy zameczków nadreńskich, aż po piękną fantazyjną secesję, modernizm, czy oszczędny funkcjonalizm lat 30. Projektantami byli m.in.: Jan Heurich (młodszy), Władysław Marconi, Henryk Gay, Tadeusz Tołwiński, Józef Pius Dziekoński, Władysław Jabłoński, Kazimierz Skórewicz, Franciszek Lilpop, Władysław Czosnowski, Czesław Przybylski i Grupa Praesens. Mieszkańcami Konstancina byli między innymi Stefan Żeromski i Wacław Gąsiorowski (pełnił funkcję sołtysa Konstancina). Konstancin w dwudziestoleciu był reklamowany jako miejsce elit kultury. Z kanalizacją i elektryką. Obecnie w Konstancinie swoje domy posiada wielu znanych biznesmenów, artystów i dziennikarzy.
Po wojnie, w 1953 roku w uzdrowisku zostało założone Stołeczne Centrum Rehabilitacji (Stocer) kierowane przez prof. Mariana Weissa. Ideą ośrodka było leczenie kompleksowe, również najcięższych przypadków, które pozbawiają pacjentów samodzielności. Polegała ona nie tylko na wykonaniu niezbędnych zabiegów chirurgicznych, lecz również rehabilitacji, zaopatrzeniu ortopedycznym, nauce nowego zawodu i samodzielności w podstawowych funkcjach życiowych. Istnieje i działa po dziś dzień.
W latach powojennych Konstancin traktowany był przez władze stołeczne jako miejsce "zsyłki". Zabytkowe wille objęto "szczególnym trybem najmu" i zasiedlono lokatorami komunalnymi. Część z nich nadal mieszka w tych budynkach, powoli popadających w ruinę.
[edytuj] Czasy obecne
W roku 1969 doszło do administracyjnego połączenia Jeziorny, Konstancina-Skolimowa oraz kilku okolicznych wsi (Klarysew, Czarnów i in.) i utworzenia nowego tworu miejskiego Konstancina-Jeziorny.
Wraz z nadejściem boomu budowlanego w pierwszych latach XXI wieku miasto znów stało się modne - zaczęły w nim powstawać nowoczesne osiedla domów wielorodzinnych, osiągające na wolnym rynku wygórowane ceny.
Wraz ze wzrostem liczby mieszkańców, a także dużym rozwojem motoryzacji cały ośrodek miejski zaczął odczuwać problemy komunikacyjne, spowodowane opóźnieniami we wprowadzaniu nowoczesnych rozwiązań drogowych i transportowych. [3]
Ceny za grunt w Konstancinie: ok. 500 dolarów za metr kwadratowy.
[edytuj] Ważniejsze obiekty
![Tężnia solankowa](../../../../images/shared/thumb/5/59/Konstancin-Jeziorna_Teznia_solankowa-2006.jpg/240px-Konstancin-Jeziorna_Teznia_solankowa-2006.jpg)
![Kaplica polskokatolicka świętych apostołów Piotra i Pawła](../../../../images/shared/thumb/3/37/Dom_Herzoga.jpg/240px-Dom_Herzoga.jpg)
- papiernia przy ul. Mirkowskiej 45
- zabytkowy zespół tzw. Górnej Papierni lub "Szmaciarni" (obecnie centrum handlowe "Stara Papiernia")
- Kościoły (neogotyckie): pw. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny przy ul. Jaworskiego 1a (Mirków), pw. Wniebowzięcia N.M.P. przy ul. Piłsudskiego 54, pw. Matki Bożej Anielskiej przy ul. Kościelnej 16/Środkowej 15
- wille przy ul. Sienkiewicza — "Moja", "Natemi", "Mon Repos", "Świt" - Żeromskich, zabytkowa wieża ciśnień
- wille przy ul. Batorego — "Słoneczna", "Kaprys", "Eunice", "Pod Łabędziami", "Ukrainka", "Zbyszek", "Helena", "Julia"
- wille w okolicach ul. Jagiellońskiej - "Urocza", "Eloe", "Anna" (perełka secesji), "Irena"
- wille przy ul. Sobieskiego - "Quo vadis", "Gryf", "Zameczek"
- Park Zdrojowy z tężnią solankową.
- wille w dzielnicy Królewska Góra: ul. Gąsiorowskiego, Czarnieckiego, Potulickich
- Ambulatorium Osiedla Robotniczego przy ul. Mirkowskiej 56
- stary młyn w Skolimowie - ul.Chylicka i sąsiadująca z nim willa "Zagłobin" przy ul. Sułkowskiego.
- rezerwat przyrody Skarpa Oborska
[edytuj] Instytucje religijne
[edytuj] Parafie rzymsko-katolickie
- kościół pw. Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny (ul. M. Jaworskiego 1a)
- kościół pw. Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (ul. Słoneczna 20)
- kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (ul. J. Piłsudskiego 54)
- kościół pw. Matki Bożej Anielskiej (ul. Środkowa 15)
[edytuj] Pozostałe instytucje religijne
- Ewangelicki Ośrodek Diakonii Tabita (ul. Długa 43)
- Ośrodek Metodystów Warfieldowo (ul. Słoneczna)
- Polskokatolicka Kaplica pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła
- Dom ekumeniczny im. Eduara Herzoga (ul. Chylicka 18)
[edytuj] Konstancin w Literaturze
- Miron Białoszewski - Konstancin
- Katarzyna Witwicka - Opowiadania Konstancińskie
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
Miasta: Góra Kalwaria • Konstancin-Jeziorna • Piaseczno • Tarczyn
Gminy miejsko-wiejskie: Góra Kalwaria • Konstancin-Jeziorna • Piaseczno • Tarczyn
Gminy wiejskie: Lesznowola • Prażmów