Korowódkowate
Z Wikipedii
Korowódkowate | |
![]() Korowódkowate - charakterystyczna "procesja" gąsienic |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Podkrólestwo | tkankowce |
Nadtyp | pierwouste |
Typ | stawonogi |
Podtyp | sześcionogi |
Gromada | owady |
Podgromada | owady uskrzydlone |
Rząd | motyle |
Rodzina | garbatkowate |
Podrodzina | korowódkowate |
Nazwa systematyczna | |
Thaumetopoeinae | |
Aurivillius, 1889 | |
![]() |
|
![]() |
Korowódkowate (Thaumetopoeinae) - podrodzina owadów rodziny garbatkowatych (Notodontidae), w obrębie rzędu motyli, do niedawna traktowana jako samodzielna rodzina Thaumetopoeidae.
Spis treści |
[edytuj] Cechy charakterystyczne
Korowódkowate to motyle średniej wielkości, o szarawym, brunatnym lub brązowym ubarwieniu skrzydeł. Deseń stanowią najczęściej ciemne, lekko ukośne przepaski na przedniej parze skrzydeł. Krępe, średniej wielkości ciało pokrywają często dość długie włoski. Ssawka jest zredukowana (dorosłe owady nie pobierają pokarmu). Samce mają szerokie, dwustronnie pierzaste czułki. Motyle latają w nocy. Silnie owłosione gąsienice pojawiają się wiosną. Oprócz długich włosków, tworzących kępki, u nieco starszych osobników pojawiają się krótkie (0,1-0,2 mm), łamliwe włoski parzące. Roznoszone przez wiatr mogą powodować u ludzi i zwierząt silne podrażnienie skory i błon śluzowych. Gąsienice żyją gromadnie; w ciągu dnia spędzają czas we wspólnie sporządzonych oprzędach. Wieczorami wychodzą z nich do miejsc żerowania, tworząc charakterystyczne korowody (długości nawet kilku metrów), tzw. procesje (stąd nazwa rodziny). Każda z nich zachowuje kontakt dotykowy z poprzedniczką, a w razie zagubienia, szuka grupy do skutku. O poranku gąsienice wracają z powrotem do gniazda. Francuski biolog Fabre wykazał w XIX wieku, że wędrówki te są zachowaniem automatycznym. Po zamknięciu ich drogi w koło, gąsienice wędrują bez ustanku po okręgu aż do całkowitego wycieńczenia i śmierci.
[edytuj] Występowanie
Na całym świecie występuje niespełna 100 gatunków korowódek, z czego w Palearktyce 9, a w Polsce tylko 2.
[edytuj] Korowódkowate w Polsce
Występujące w Polsce korowódkowate są motylami średniej wielkości, o krępej budowie ciała i rozpiętości skrzydeł od 3 do 4 cm. Są to:
- korowódka sosnówka (Thaumetopoea (=Traumatocampa) pinivora)
- korowódka dębówka (Thaumetopoea processionea)
[edytuj] Korowódkowate na świecie
Wybrane gatunki korowódkowatych występujące na świecie:
- korowódka śródziemnomorska (Thaumetopoea (=Traumatocampa) pityocampa) - szkodnik w drzewostanach sosnowych południowej Portugalii, Hiszpanii, Francji, Grecji, Turcji, Izraela oraz na plantacjach sosnowych w kilku państwach afrykańskich
- Thaumatopoea herculeana (=Helianthocampa herculeana)
- Thaumatopoea solitaria
- Traumatocampa wilkinsoni (=Thaumetopoea wilkinsoni)
[edytuj] Literatura
- H. Sander, Mały słownik zoologiczny, Owady, Wiedza powszechna, Warszawa 1979
- H. Reichholf-Riehm, Leksykon przyrodniczy, Motyle, Świat książki, Warszawa 1996