Krwawa niedziela (Irlandia Północna 1972)
Z Wikipedii
Krwawa niedziela (ang. Bloody Sunday, irl. Domhnach na Fola) – określenie wydarzeń, które miały miejsce 30 stycznia 1972 roku, kiedy to w Londonderry w Irlandii Północnej żołnierze brytyjscy z 1 Regimentu Spadochroniarzy zabili 13 uczestników (czternasty zmarł wkrótce potem w wyniku odniesionych ran) pokojowego marszu protestacyjnego przeciwko prawu umożliwiającemu internowanie każdego Irlandczyka podejrzanego o terroryzm. Żołnierze zostali za to odznaczeni przez królową Elżbietę II.[potrzebne źródło] Wg zeznań świadków część ofiar nie była w żaden sposób uzbrojona, jeden z mężczyzn machał do żołnierzy białą chustką, a inny krzyczał, żeby nie strzelali. Sześciu z zastrzelonych miało 17 lat.
Wydarzenia w Londonderry doprowadziły do eskalacji przemocy i fali aktów terrorystycznych w Irlandii Północnej. Zaowocowało to wprowadzeniem bezpośrednich rządów (direct rule) z Londynu (zamiast lokalnego rządu w Belfaście), które trwały do 1998 roku.
Zespół U2 na swojej płycie War zamieścił utwór pt. Sunday Bloody Sunday (niedziela, krwawa niedziela) odnoszący się do wydarzeń z tego dnia. Pomimo licznych zapewnień członków zespołu, że piosenka jest pacyfistyczna i nie ma na celu nawoływania do walki, część radykałów z Irlandzkiej Armii Republikańskiej posługuje się nią jak hymnem.
Na podstawie historii "krwawej niedzieli" powstał w 2002 roku film Paula Greengrassa Krwawa niedziela.
[edytuj] Zastrzeleni
- Jack Duddy, lat 17, zastrzelony na podwórku przy Rossville Street
- Michael Kelly, lat 17, ranny w brzuch umiera po kilku minutach przy wejściu do Glenfada Park
- James Wray, lat 22, zraniony gdy przebiegał z Glenfada Park do Abbey Park, kolejna kula okazała się śmiertelna
- Gerald McKinney, lat 35, zginął od postrzału w kark, gdy biegł z podniesionymi rękoma, dobrze widoczny przy Glenfada Park.
- Gerald Donaghey, lat 17, postrzelony w brzuch przy Abbey Park, zmarł zanim dowieziono go do szpitala
- William McKinney, lat 26, zastrzelony gdy pochylał się nad rannym Geraldem McKinney w Glenfada Park
- John Young, lat 17, zmarł postrzelony w głowę, gdy stał przy barykadzie na Rossville Street
- Michael McDaid, lat 20, zginał przy tej barykadzie od postrzału w twarz.
- William Nash, lat 19, stał przy tej samej barykadzie, gdy otrzymał śmiertelny postrzał w kark.
- Patrick Doherty, lat 31, czołgał się do domów przy Rossville Street gdy został zastrzelony kulą, która przeszyła jego ciało od krzyża i wyszła karkiem.
- Bernard McGuigan, lat 41, zginął na miejscu od postrzału w tył głowy, gdy czołgał się do ciała Pata Doherty'ego.
- Hugh Gilmour, lat 17, zginął od kuli, która przeszła przez łokieć, a nastepnie horyzontalnie przeszyła ciało, gdy uciekał Rossville Street.
- Kevin McElhinney, lat 17, zastrzelony, gdy czołgał się szukając schronienia w mieszkaniach przy Rossville Street, kula trafiła go w okolicach krzyża i wyszła niedaleko ramienia.
- John Johnston, czternasta ofiara Krwawej Niedzieli, zmarł później w wyniku odniesionych ran
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- http://www.bloody-sunday-inquiry.org.uk/
- http://www.bloodysundaytrust.org/
- Transkrypty rozmów oficerów brytyjskich z tego dnia są umieszczone na stronie www.learningcurve.gov.uk/workshops/bloodysundaypack.pdf