Ludy tunguskie
Z Wikipedii
Ludy tunguskie, Tunguzi - nazwa oznaczająca ludy używające języków z rodziny tungusko-mandżurskiej, zamieszkujących północną Azję (rosyjska Syberia, północne Chiny (zwłaszcza Mongolia Wewnętrzna), Mongolia.
Termin ludy tunguskie ma nieco odmienne znaczenie w kręgach naukowych różnych krajów:
- Stosowany m.in. w nauce polskiej termin ludy tunguskie używany jest do tylko niektórych1) spośród narodów z tungusko-mandżurskiej rodziny językowej: określano tym mianem jedynie ludy posługujące się językami tunguskimi oraz część ludów z grupy mandżurskiej, znajdujących się na relatywnie niskim szczeblu rozwoju społeczno-gospodarczego, zamieszkujących rzadko zaludnione obszaru tajgi. W praktyce tylko zamieszkujące (przynajmniej częściowo) Rosję ludy z tej grupy językowej były określane mianem Tunguzów. W tym rozumieniu np. Mandżurowie nie byli ludem tunguskim.
- W nauce anglosaskiej terminem tym określa się wszystkie narody posługujące się językami tungusko-mandżurskimi.
1) Encyklopedia Powszechna PWN, tom 4, wydanie 3, Warszawa 1989
[edytuj] Pochodzenie nazwy
Nazwa tunguz pochodzi od tatarskiego słowa „świnia”, oznaczającego też jedzącego wieprzowinę. Tatarzy wyznający islam nazywali tak plemiona innych religii. Europejczycy mianem Tunguzów określali Ewenków - najliczniejszą spośród tej grupy językowej narodowość, a następnie także inne, pokrewne im językowo i kulturowo ludy. Ta niejednoznaczność spowodowała, iż z czasem Ewenków zaczęto określać nazwą opartą na stosowanej w ich własnym języku, a słowo Tunguzi stosowano na określenie grupy ludów.
[edytuj] Lista ludów tunguskich
- Ewenkowie (dawniej Tunguzi) (ok. 68 tys.)
- Eweni (dawniej Lamuci) (ok. 19 tys.)
- Nanajowie (dawniej Goldowie) (ok. 17 tys.)
- Negidalowie (ok. 0,6 tys.)
- Orocy (ok. 8,2 tys.)
- Oroczanie (ok. 0,7 tys.)
- Orokowie (ok. 0,3 tys.)
- Udehejczycy (ok. 1,6 tys.)
- Ulczowie (ok. 2,9 tys.)
Pozostałe ludy, określane mianem tunguskich w nauce anglosaskiej:
- Dżurdżeni (nie występują, dali początek narodowi Mandżurów)
- Mandżurowie (7 - 10 mln.1))
- Sibe (Xibo, Sibo) (ok. 190 tys.)
1) niemal całkowicie zasymilowani przez Chińczyków, odrębność kulturową zachowało kilkanaście tysięcy, zaś językową - poniżej tysiąca
